“Müharibə cinayətinin Xocalı şahidi: Ermənistan müttəhim kürsüsündə” Britaniya Parlamentində

Böyük Britaniya Parlamentinin Lordlar Palatasında Avropa Azərbaycan Cəmiyyətinin (TEAS) təşkilatçılığı ilə “Xocalıya ədalət !” kampaniyası çərçivəsində “Müharibə cinayətinin Xocalı şahidi: Ermənistan müttəhim kürsüsündə” (“Khojaly Witness of a war crime – Armenia in the Dock”)kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.

TEAS-dan APA-ya verilən məlumata görə, tədbirdə Lord Kilkluni, Lord Addington və parlamentin İcmalar Palatasının üzvü Bob Bləkman iştirak ediblər.

Kitab təqdimatı Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ən dəhşətli faciəsi-1992-ci ildə törədilmiş Xocalı qırğınının qurbanlarının xatirəsinə həsr olunub.

“Müharibə cinayətinin Xocalı şahidi: Ermənistan müttəhim kürsüsündə” kitabının tərtibçi həmredaktoru Ian Peart çıxışında bildirib ki, kitab Xocalı faciəsi haqqında Qərbdə ingilis dilində nəşr edilən ilk müstəqil nəşrdir. 2014-cü ilin Londonun “İTHACA PRESS” nəşriyyatında ilk dəfə işıq üzü görən kitabda Xocalı hadisələrinin şahidlərinin müsahibələri, faciə barədə beynəlxalq dövri mətbuatın materialları, xarici tədqiqatçıların mövqeyi, beynəlxalq təşkilatların hesabatları və xarici fotoqraflar tərəfindən çəkilmiş nadir fotolarla tanış olmaq mümkündür.

İ. Peart qeyd edib ki, kitabın nəşri “Xocalıya ədalət !” kampaniyasının missiyasının həyata keçirilməsi işinə beynəlxalq dəstək olub. “Xocalıya ədalət !” kampaniyası çərçivəsində kitab rus və türk dillərində Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın ön sözü ilə nəşr edilib. “Ön söz”də kitabın türk və rus dillərinə tərcüməsi yüksək qiymətləndirilir və onun oxucularının “Xocalıya ədalət!” kampaniyasına hərtərəfli dəstək verəcəyinə ümid ifadə olunur.

Bu ilin fevral ayında “Xocalıya ədalət!” kampaniyası çərçivəsində kitabın Dublin, Bern, Berlin Ankara, İstanbul və Lüksemburq şəhərlərində təqdimat mərasimləri keçirilib.

Natiq sonda vurğulayıb ki, Xocalı soyqırımına dair materialları dərindən bilən əcnəbi mütəxəssislərin iştirakı ilə tərtib olunanan “Müharibə cinayətinin Xocalı şahidi: Ermənistan müttəhim kürsüsündə” kitabı kompozisiyasına və əhatə etdiyi təkzibedilməz sənəd və materiallara görə sözün əsil mənasında unikal nəşrdir.

Böyük Britaniya-Azərbaycan Parlamentlərarası Dostluq Qrupunun katibi, millət vəkili Bob Bləkmən öz çıxışında BMT Təhlükəsizlik Şurasının Dağlıq Qarabağa dair qəbul etdiyi dörd qətnaməyə haqqında söz açıb. Millət vəkilinin sözlərinə görə, BMT Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həlli məsələsində qətiətsizlik nümayiş etdirir. Halbuki bunun kimi başqa hallarda, məsələn, Livanda dərhal tədbir görüldü. O vurğulayıb ki, Ermənistanın etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində 1 milyona yaxın azərbaycanlının məcburi köçkün vəziyyətində yaşaması və Azərbaycan ərazilərinin işğal altında olması qəbulolunmazdır. BMT bu məsələnin həllində tədbir görə bilmədiyi üçün və Xocalı faciəsi günahkarlarını ədalət qarşısında məsuliyyətə cəlb etmədiyi üçün məsuliyyət daşıyır.

Azərbaycanın Böyük Britaniyadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Tahir Tağızadə qeyd edib ki, Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində baş verənlərə görə mənəvi, hərbi və hüquqi məsuliyyət daşıyan insanlar var. Onlar məsuliyyətə cəlb olunmadıqca gələcəkdə eyni halların təkrarlanmayacağına dair təminatımız yoxdur. Diplomat Xocalıda baş verənlərı son illər Azərbaycan xalqının üzləşdiyi faciəvi hadisələrin uzun siyahısında miqyasına görə ən dəhşətli qırğın kimi dəyərləndirdirib.

Kitabın digər həmredaktorlarından biri, ötən il vaxtsız vəfat etmiş Fiona Maklakhlan adından mərhumənin həyat yoldaşı Alastair Maklakhlan çıxış edib: “Fiona Azərbaycanı və azərbaycanlıları çox sevirdi. Fiona Xocalı şahidlərindən müsahibə götürüb evə qayıdandan sonra deyirdi ki, bu insanlarla tanış olduğı üçün böyük şərəf duyur və onların dərdinə şərik çıxır. O bu insanların başlarına gələndən sonra yenə də bu qədər çox əliaçıq və istiqanlı olmasından təsirlənmişdi. Fiona onların ədalət görmək arzusunu və nə vaxtsa bir gün yurdlarına qayıdacaqları inamını bölüşürdü. Fiona həqiqətən ümid edirdi ki, bu kitab dəhşətli işgəncələrə məruz qalmış insanların həyatını dəyişdirəcək və bu kitabı oxuyan insanlara təsirsiz ötüşməyəcək”.

Böyük Britaniyanın LİNKS (Dövlət Quruculuğu və Münaqişələrin Həlli üzrə London İnformasiya Şəbəkəsi) təşkilatının icraçı direktoru Denis Sammut da tədbirdə çıxış edib. O, uzun illərdir ki, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı araşdırmalar apardır və tərəflər arasında anlaşma üçün yollar axtarır.

"Qafqazda başqa bir Xocalının baş verməsinin qarşısının alınması bizim əsas vəzifəmiz olmalıdır. Bizim Xocalı və Qafqazda baş vermiş bunun kimi faciələrdə həlak olmuş insanları xatırlamağa ehtiyacımız var. Bunun üçün də bu kitab əhəmiyyətli bir töhfədir", - deyə D. Sammut çıxışında bildirib”.