Balığın təhlükəsiz olması üçün onu düzgün seçmək, saxlamaq və hazırlamaq çox vacibdir.
Lent.az xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, həkimlərbalıq alarkən nələrə diqqət etməli olduğunuzu, məhsulu necə saxlamaq və bişirmək lazım olduğunu izah edib. Qeyd edilir ki, hətta piştaxtada diri görünən balıq belə, həmişə tam təhlükəsiz olmur.
Balığın təzəliyini necə müəyyən etmək olar?
Həkimlərin sözlərinə görə, ilk növbədə balığın xarici görünüşü qiymətləndirilməlidir: Gözlər şəffaf, yumru və parlaq olmalıdır. Qoxu təbii, dəniz və ya çay qoxusu kimi olmalı, ammonyak və ya çürük iy hiss olunmamalıdır.
Bildirilir ki, təsadüfi küçə bazarlarında, sanitar normaların gözlənilmədiyi yerlərdə balıq almaq risklidir. Belə məkanlarda balığın nə qədər müddət açıq havada, buzsuz şəkildə saxlanıldığı bilinmir ki, bu da zəhərlənmə ehtimalını artırır.
Balığı necə saxlamaq lazımdır?
Əgər balıq uzun məsafəyə, soyuducu olmadan daşınacaqsa, həkim istilik saxlayan termo-sumkalardan istifadə etməyi tövsiyə edir. Evdə balıq soyuducunun ən aşağı rəfində, digər məhsullardan ayrı saxlanılmalıdır. Saxlama müddəti 1 gündən, maksimum 1,5 gündən çox olmamalıdır.
Təzə balığın qəlsəmələri hansı rəngdə olmalıdır?
Həkimlərin sözlərinə görə, qəlsəmələr qırmızı və ya çəhrayı rəngdə olmalı, bədənə sıx şəkildə yapışmalı, kənar qoxu gətirməməlidir.
Qeyd edilir ki, müxtəlif balıq növlərində rəng fərqləri ola bilər, buna görə də qoxu əsas göstərici hesab olunur. Şübhə yarandıqda isə belə balıqdan imtina etmək daha doğrudur.
Dondurulmuş balıq necə düzgün əridilməlidir
Xəbərdarlıq edilir ki, balığı otaq temperaturunda əridmək olmaz. Ən təhlükəsiz üsul soyuducuda əridilməsidir. Prosesi sürətləndirmək üçün soyuq suda əridə və ya mikrodalğalı sobadan istifadə etmək olar.
Bişirdikdən sonra istifadə edilmiş qablar mütləq yaxşı yuyulmalı, digər məhsulların qablarından ayrı saxlanılmalıdır ki, çarpaz çirklənmə baş verməsin. Balıq ən azı 70 °C daxili temperaturadək bişməlidir: böyük balıq parçaları sobada 15–20 dəqiqə, qaynadıldıqda, su qaynayan andan etibarən 15–20 dəqiqə hazırlanmalıdır.
Qeyd edilir ki, hətta sağlam görünən balıq belə toksinlər daşıya bilər, buna görə termiki emal mütləqdir. Keyfiyyətdən şübhələndikdə balıq laboratoriyada yoxlanıla bilər. Həkimlər bildirir ki, insanlar şübhəli balığı mərkəzə gətirərək toksikoloji, parazitoloji analizdən keçirə bilərlər. Bu testlər bakteriyaları, toksinləri və digər təhlükəli maddələri aşkar etməyə imkan verir.
Diri balıq həqiqətən təhlükəsizdirmi?
Diri balıq artıq təmizlənmiş balıqdan daha yaxşı seçim ola bilər, amma yalnız satış yeri etibarlıdırsa. Böyük supermarketlərdə balıq düzgün şəraitdə saxlanılır və alıcının yanında təmizlənə bilər, bu da təhlükəsizliyi artırır.
Lakin diri balıq da riskdən tam sığortalanmış deyil. Bəzi balıq fermalarında infeksiyaların qarşısını almaq üçün kimyəvi maddələrdən istifadə olunur, soyuqluq zəncirinin pozulması bakterial çirklənməyə, məsələn, salmonellyoz riskinə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən sənədlər, sanitar sertifikatlar və məhsulun mənşəyi mütləq yoxlanmalıdır.
Keyfiyyətsiz balıq botulizmə səbəb ola bilərmi?
Bildirilir ki, risk var, botulizm son dərəcə təhlükəli xəstəlikdir. Xüsusilə düzgün hazırlanmadıqda qaxac, duzlu, hisə verilmiş balıqda təhlükə yüksək olur.
İlk əlamətlər adətən 1–bir neçə saat ərzində yaranır, ürəkbulanma, qusma, hərarətin yüksəlməsidir. Bu əlamətlər baş verərsə, dərhal infeksion xəstəliklər şöbəsinə müraciət edilməlidir. Yola çıxmazdan əvvəl sorbent qəbul etmək vəziyyəti azca yüngülləşdirə bilər. Həmçinin həmin balıqdan nümunələrin laboratoriyaya təhvil verilməsinin vacibliyi qeyd edilir.
Hazır bişmiş balığın təzəliyini müəyyənləşdirmək çətindir
Həkimlərin sözlərinə görə, bişmiş balığın qoxusu və dadı ədviyyatlar səbəbindən yanıltıcı ola bilər. Buna görə də ən etibarlı yol yoxlanılmış müəssisələrdən, etibarlı təchizatçılardan balıq almaqdır.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
