Niyə maaşın 10 faizini yığmaq olmaz? - Təhlükəli maliyyə mifi

Sizə təkid edirlər ki, hər ay gəlirinizin 10 faizini kənara qoyun və bu vərdişin sizi maliyyə sabitliyinə aparacağına inandırırlar?

Amma bu populyar tövsiyə, bir çox maliyyə kitabından-kitaba keçsə də, əslində pul kisəniz üçün tələ ola bilər.

Məsələni konkret rəqəmlərlə təsəvvür edin:

Siz ayda 2000 dollar qazanırsınız və bu qaydaya ciddi əməl edərək 200 dollar yığırsınız. Bir ildən sonra hesabınızda 2400 dollar olacaq. İlk baxışda məntiqli görünür. Amma gəlin bu pulun real dəyərini hesablayaq.

Lent.az bu barədə məlumatları sizə təqdim edir:

İllik orta inflyasiya 5–7% təşkil edirsə, sizin 2400 dollar 12 ay sonra təxminən 2250 dollar dəyərində olacaq. Yəni, pulunuz artmaq əvəzinə, qiymət artımları səbəbindən 150 dollar itirmisiniz.

“Maaşın 10 faizini yığ” prinsipi niyə işləmir?
Əsas səbəb: bu yanaşma insanların real yaşayış şəraitini nəzərə almır.

Məsələn:

Kirayə haqqı — 1000 dollar

Kommunal xərclər və qida — 600 dollar

Bu halda 2000 dollar maaşdan 200 dollar yığmaq, sizə cəmi 200 dollar buraxır —
nəqliyyat, tibbi xərclər və gözlənilməz hadisələr üçün. Sadəcə bir dəfə maşın xarab olsa və ya həkimə getsəniz, məcbur olub o “toxunulmaz ehtiyat”ı xərcləyəcəksiniz — nəticədə bütün yığım boşa çıxacaq.

Kredit borcu olanlar üçün vəziyyət daha təhlükəlidir
Əgər kredit faiziniz 15%-dirsə, amma bank depozitindən yalnız 3% gəlir əldə edirsinizsə — yığım yox, borcun ödənməsi daha ağıllı seçimdir. Çünki kredit ödədikdə əslində 15% qənaət edirsiniz, bu isə depozit gəlirindən 5 dəfə daha sərfəlidir.

Şablon “10% yığım” nəyi pozur?
Sizə idarəetmə illüziyası verir. Amma əslində sizi maliyyə elastikliyindən məhrum edir. Yığım strategiyası konkret məqsədlərə əsaslanmalıdır, yoxsa abstrakt faizə yox. Məsələn, 6 aya 1500 dollarlıq noutbuk almaq istəyirsinizsə — hər ay 250 dollar yığmalısınız, 200 yox.

Başqa bir mif – “kiçik məbləğlər əhəmiyyətsizdir” düşüncəsi
Tutaq ki, siz ayda 200 dolları ildə 5% gəlirlə yığırsınız.
10 il sonra bu təxminən 31 000 dollar olacaq.

Amma eyni məbləği 10% gəlirli investisiya fonduna yatırsanız — nəticə 41 000 dollar olacaq. Fərq — 10 000 dollar. Bu, köhnəlmiş tövsiyələrə kor-koranə əməl etməyin bədəlidir. Inflyasiya, bank komissiyaları və aşağı faiz dərəcələri — klassik yığım üsullarını effektsiz edir. Ən böyük təhlükə – qənaətə həddindən artıq fokuslanmaqdır. 10 faiz prinsipi sizi əsas məsələni unutdurur: gəliri artırmaq. Xərcləri azaltmaq əvəzinə, bilik və bacarıqlara sərmayə qoyun ki, gəlirləriniz artsın.

Məsələn:

Rəqəmsal marketinq kursları maaşınızı artıra bilər

Xarici dil öyrənmək — 30–50% yüksək maaşlı iş imkanları yaradır

Freelance işlər — kiçik yığımlardan daha tez gəlir gətirir

Nəticə
Maaşın 10%-ni yığmaq bəzən faydalı ola bilər, amma onu vahid və dəyişməz prinsipə çevirmək təhlükəlidir.

Əsas hədəf — daha çox qazanmaq, sonra isə hədəfli və ağıllı şəkildə yığmaqdır.