Əgər planetin bütün sakinləri eyni anda işığı yandırsa, enerji sistemi nəhəng yüklənmə ilə üz-üzə qalardı. Cəmi bir neçə saniyə ərzində elektrik stansiyaları şəbəkənin çökməsinin qarşısını almaq üçün gücü kəskin şəkildə artırmağa məcbur olardı. Lakin enerji mənbələrinin əksəriyyəti, xüsusən kömür və atom elektrik stansiyaları, dərhal reaksiya verə bilmir: onların işə düşməsi və sabit rejimə keçməsi üçün vaxt lazımdır.
Lent.az xəbər verir ki, enerji operatorları istehlak səviyyəsini fasiləsiz izləyirlər, lakin müasir texnologiyalar belə, yüklənmədə qəfil baş verən sıçrayışları həmişə kompensasiya etməyə imkan vermir. Ən çevik hesab olunanlar qaz stansiyalarıdır: onlar istehsalı sürətlə artırıb-azalda bilirlər. Günəş və külək qurğuları isə əksinə, hava şəraitindən asılıdır, sabit enerji axınına zəmanət vermir.
LED lampaların istifadəsi ümumi enerji sərfiyyatını həqiqətən azaldır, lakin qlobal şəkildə işıqların eyni anda yandırılması halında bu kifayət etməzdi. Əgər bütün planet eyni anda işıqlandırılsaydı, gecə səması süni işıq şüalarının sıx haləsi altında tamamilə yox olardı. Şəhərlər işıq dumanına bürünərdi, ulduzlar isə tam görünməz hala gələrdi.
Bu hadisə işıq çirklənməsi adlanır. O, təkcə astronomik müşahidələrə mane olmur, həddindən artıq işıqlandırma insan sağlamlığına təsir göstərir, melatonin hormonunun ifrazını pozur, yuxunun keyfiyyətini aşağı salır və stres səviyyəsini artırır. Bundan əlavə, gecə işıqlandırması quşların, yarasaların və həşəratların oriyentasiyasını pozur, onların təbii miqrasiya və çoxalma dövrlərini pozur.
Xoşbəxtlikdən, enerji infrastrukturu vahid qlobal şəbəkə kimi birləşdirilməyib, buna görə də tam miqyaslı qlobal nasazlıq ehtimalı azdır. Mütəxəssislər insanları elektrik enerjisindən ağıllı şəkildə istifadə etməyə çağırırlar: lazımsız yerə yanan işığı söndürmək, enerji qənaətli lampalar seçmək, gecələr fasadların və küçələrin işıqlandırılmasını minimuma endirmək. Bu kimi tədbirlər təkcə enerji şəbəkələrinə düşən yükü azaltmır, həm də ekologiya və insanın özü üçün vacib olan təbii gecə qaranlığının qorunmasına kömək edir.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
