Təbiətdə çoxalma üsulları çox müxtəlifdir, lakin heç biri “Rheobatrachus” cinsinə aid qurbağaların üsulu ilə müqayisə oluna bilməz.
Lent.az xarici KİV-ə istinadla bildirir ki, bu canlılar öz döllənmiş yumurtalarını udur, daha sonra isə onların mədəsi müvəqqəti olaraq “bətinə” bənzər orqana çevrilir.
Alimlərin bildirdiyinə görə, yumurtalar mədəyə düşdükdən sonra mədənin turşuluğu azalır, bu da balaların zərər görməsinin qarşısını alırdı. Bir neçə həftə sonra isə tam formalaşmış balaca qurbağalar dişinin ağzından çıxırdı.
İki unikal növ
Bu qeyri-adi çoxalma mexanizmi yalnız iki növdə müşahidə olunub. Cənubi mədə-inkubator qurbağası (Rheobatrachus silus) və şimali mədə-inkubator qurbağası (Rheobatrachus vitellinus). Hər iki növ Avstraliyanın Kvinslend ştatının tropik meşələrində yaşayırdı. Cənubi növ 1973-cü ildə, şimali isə 1984-cü ildə elmi cəhətdən təsvir olunub. Təəssüf ki, hər iki növ açıqlandıqdan cəmi bir neçə il sonra vəhşi təbiətdən yoxa çıxıb.
Məhv olmanın səbəbi
Onların yox olmasının əsas səbəbi xitrid göbələyi infeksiyası olub. Bu patogen 1980-ci illərdə Avstraliyada amfibiyaların çoxuna sirayət edib və onlarla yeni növün, o cümlədən mədə ilə çoxalan qurbağaların kütləvi şəkildə məhv olmasına səbəb olub.
“Lazar layihəsi” – diriltmə cəhdi
Növlərin məhvindən sonra Nyukasl Universitetinin avstraliyalı alimləri bu qurbağaları yenidən diriltmək məqsədilə “Lazar Layihəsi” adlanan təşəbbüsə start veriblər. Layihənin məqsədi məhv olmuş növlərin genetik texnologiyalar vasitəsilə bərpasıdır.
Tədqiqatçılar saxlanılmış toxuma nümunələrindən əldə edilən Rheobatrachus DNT-sini yaxın növlərin yumurta hüceyrələrinə köçürüblər. Laboratoriyada hüceyrə bölünməsi başlayıb və bu, ilk ümidverici nəticə olub. Lakin, təəssüf ki, embriolar yaşaya bilməyib.
Bu unikal növlər bu gün mövcud olmasa da, onların qeyri-adi bioloji mexanizmi alimlər üçün evolyusiya və reproduksiya biologiyasının ən maraqlı sirlərindən biri olaraq qalır.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
