Rəsmi pensiya sistemi olmayan ölkələrin siyahısı hazırlanıb.
Lent.az xarici mediaya istinadla hansı ölkələrdə pensiyanın olmadığını və bu regionlarda gələcək təqaüdçülər üçün hansı imkanların olduğunu təqdim edir.
Bir çox ölkələrin pensiya sistemini tənqid etmək adətdir, lakin elə ölkələr var ki, yaşlı insanlara, ümumiyyətlə, heç bir ödəniş verilmir. Yerli sakinlər isə yalnız özlərinə arxalanmalıdırlar.
Ümumiyyətlə, dünyanın demək olar ki, bütün ölkələrində pensiya proqramları mövcuddur, lakin ekspertin fikrincə, problem ondan ibarətdir ki, bir çox kateqoriyalı vətəndaşlar bu proqramlarla əhatə olunmur.
Çin
Burada yaşlı nəslin bütün nümayəndələrinin pensiya ödənişləri almaq hüququ yoxdur. Bu səbəbdən Çində pensiyaların, ümumiyyətlə, olmadığına dair yanlış fikir yaranıb. Əslində, dövlət qurumlarında və böyük şəhər müəssisələrində işləyən vətəndaşlar Çində pensiyaya arxalana bilərlər. Çinlilərin 20 faizi heç bir pensiya proqramı ilə əhatə olunmur.
Vətəndaşların bu kateqoriyasına xüsusi qeydiyyat sisteminə (hukou) görə şəhərlərdə qanuni olaraq işləyə bilməyən və sosial sığorta sistemində iştirak edə bilməyən kənd sakinləri daxildir.
Vyetnam və Filippin
Vyetnam və Filippində pensiya ödənişləri yalnız dövlət üçün işləyənlər üçün verilir. Filippin pensiya sistemində xüsusilə mənfi vəziyyətlə üzləşib, o zaman ölkədə pensiyaların ödənilməsi ilə bağlı problemlər yaranıb.
Maraqlıdır ki, kəsiri aradan qaldırmaq üçün Filippin prezidenti hətta yaxtasını da satmalı olub.
Hindistan
Hindistanda “qocalıq pensiyası” anlayışı yoxdur. Yalnız dövlət qulluqçuları, yəni əhalinin 12 faizi pensiya ödənişlərini tələb etmək hüququna malikdir.
Yaşlılara qayğı ailələrin və dini fondlar vasitəsilə həyata keçirilən sosial proqramların üzərinə düşür. Ölkə sakinləri ac qalmamaq üçün qocalıq üçün pul yığmalı olurlar.
İraq və Pakistan
İraq və Pakistan zəif inkişaf etmiş ölkələrdir ki, burada yalnız dövlət qulluqçuları və mühüm sektorlarda, xüsusən də neft hasilatında çalışanlar pensiya ödənişləri alırlar.
Qalan vətəndaşlar ödənişsiz qalırlar: onları uşaqlar və digər qohumlar saxlayır, xoşbəxtlikdən belə ölkələrdə ailələr ənənəvi olaraq böyükdür.
Əfqanıstan
Bu, bəlkə də təqaüdçülər üçün ən az cəlbedici ölkədir. Sosial müavinətlər yoxdur, orta ömür uzunluğu isə 45 ildən çox deyil.
Tanzaniya və Honduras
Tanzaniya və Honduras sakinləri dövlət dəstəyi olmadan yaşayırlar və buna görə də "heç olmasa bir şəkildə mövcud olmaq" üçün bütün həyatlarını işləmək məcburiyyətindədirlər.
Maddi yardıma yalnız yaşlı polis və hərbçilər arxalana bilər.
Tailand
Yalnız 15 ildən çox dövlət üçün işləyən tailandlılar pensiya alırlar. Ödəniş məbləği 500 dollardır. Digər vətəndaşların pensiya almaq hüququ yoxdur.
Qambiya
Pensiya yalnız büdcə təşkilatlarının və dövlətin iştirak etdiyi kommersiya firmalarının işçilərinə verilir. İstehsalatda işləyən və ya şəhərlərdə yaşayan bəzi işçilər də pensiya ala bilər, lakin bunu kənd təsərrüfatında işləyən və qeyri-leqal işləyənlər haqqında demək olmaz. Nəticədə vətəndaşların cəmi 20 faizi pensiya sisteminə daxil edilib.
Qana
Ölkənin hökumət fondları özəl və dövlət sektorunun işçiləri, treyderlər, fermerlər və kiçik biznes sahibləri ilə işləyir. Hərbçilərə, polislərə və bəzi məmurlara ödənişlər də təmin edilir.
Faktiki olaraq işləyən vətəndaşların yalnız 10 faizi pensiya alır, qocalanda isə dövlətdən dəstəksiz qalırlar.
Niger
Formal olaraq burada pensiya sistemi var, əslində isə yoxdur: əhalinin yalnız 3 faizi qocalanda ödənişlər alır.
Pensiya yaşı 55, orta ömür isə 52 il müəyyən edilib. Bundan əlavə, Nigerin demək olar ki, bütün sakinləri qeyri-leqal işləyirlər, ona görə də hər hansı ödənişdən söhbət getmir.
Botsvana
Ölkənin pensiya sistemi sakinlərin dövlət büdcəsindən sabit ödənişlər və işəgötürənlərin ödənişləri əsasında pensiya tələb edə bilməsini nəzərdə tutur.
Amma təşkilatlar nadir hallarda işçilərdən 5 ildən bir sosial vergi ödəmək tələbinə əməl edirlər. Buna görə də, özəl şirkətlərin işçilərinin 84 faizi yalnız 220 pula (15 dollar) minimum pensiyaya arxalana bilər. Lakin əsas problem ondan ibarətdir ki, az adam pensiyaya çıxmaq üçün yaşayır: minimum pensiya yaşı orta ömür müddətindən 6 ay yüksəkdir.