Doğuşdan sonra qadının orqanizminin bərpası nə qədər çəkir? - CAVAB

Alimlər araşdırma apararaq müəyyən ediblər ki, hansı göstəricilər qadınların doğuşdan sonra uzun bərpa müddətinin səbəbləridir.

Veytsman Elmi İnstitutunun sistem bioloqu, professor Uri Alon və Helen Şnayder Qadın Xəstəxanası ilə Yel Universitetinin Tibb Məktəbinin tədqiqatçılarının apardığı genişmiqyaslı araşdırma 2003-2020-ci illər arasında 300.000-dən çox israilli doğum edən qadının 44 milyon laboratoriya ölçmələrini əhatə edən geniş bir məlumat toplusunu təhlil edib.

Lent.az xarici mediaya istinadla məlumat verir ki, tədqiqatçılar sağlamlıq göstəricilərinin 76 müxtəlif parametrini, o cümlədən xolesterol səviyyəsini, qan hüceyrələrinin sayını, immun hüceyrələrinin fəaliyyətini, habelə qaraciyər, böyrək və sümüklərin vəziyyətini araşdırıblar. Ölçmələr hamiləliyə qədər və doğuşdan sonra 18 aya qədər olan dövrdə həyata keçirilib.

Araşdırma göstərib ki, qadınların sağlamlıq göstəricilərinin yalnız 47 faizi doğuşdan sonra bir ay ərzində normal vəziyyətə qayıdıb. 12 faizi 4-10 həftə ərzində stabilizə olub, 41 faizi isə düzəlməsi üçün 10 həftədən çox vaxt alıb.

Sümüklərin və qaraciyərin vəziyyəti ilə əlaqəli göstəricilər isə hamiləlikdən əvvəlki səviyyəyə qayıtmaq üçün bir ildən çox vaxt, dəqiq desək, 56 həftə tələb edib. Həmçinin, xolesterol, fol turşusu, qırmızı qan hüceyrələri və bəzi hormon və immun göstəricilər kimi digər markerlərin bərpası üçün də bir neçə ay lazım olub. Bu məlumatlar doğuşdan sonrakı bərpa müddətinin sürətli olduğu, bir neçə ay ərzində tamamlandığı barədə geniş yayılmış fikri sual altına alır. Əksinə, nəticələr, doğuşdan sonrakı uzunmüddətli qayğı və dəstəyin vacibliyini vurğulayır, bərpanın tədricən və fərdi şəkildə baş verdiyini və yeni normaya qayıtdığını göstərir.

Tədqiqat həmçinin, hamiləlikdə yaranan preeklampsiya və gestasion diabet kimi mümkün fəsadların, hamiləlikdən əvvəlki dövrdə belə görsənə biləcəyini ortaya qoyub. Bu, qadınların hamiləlikdən əvvəl sağlamlıq vəziyyətinin qiymətləndirilməsinin və uşağa hamiləlik dövründəki riskləri azaltmaq üçün profilaktik tədbirlərin əhəmiyyətini göstərir. Araşdırma birbaşa olaraq ana südü ilə qidalandırmanın doğuşdan sonrakı bərpaya təsirini nəzərdən keçirməyib, lakin bu, gələcək tədqiqatlar üçün imkanlar açır. Bu tədqiqatlar ana südü prosesinin doğuşdan sonrakı fizioloji dəyişikliklərə olan təsirini araşdıra bilər.

Yeni araşdırma alimlərə doğuşdan sonrakı dövr haqqında daha dərin bir anlayış təqdim edib, bərpanın uzun və dinamik bir proses olduğunu vurğulayıb. Bu müddətin uzunluğunu tanımaq həm tibb işçiləri, həm də gənc analar üçün vacibdir, çünki bu, bərpa və adaptasiya prosesinin təbii ritminə uyğun dəstək verən bir mühitin yaradılmasına kömək edir.