Populyar səhər yeməyi xərçəng riskini artıra bilər
16 avqust 2025 11:50 (UTC +04:00)

Populyar səhər yeməyi xərçəng riskini artıra bilər

Şirin qarğıdalı dənələri (səhər yeməyi üçün şirin “xlopiyalar”) milyonlarla insanın sevimli səhər yeməyi, sağlamlıq üçün təhlükəli ola bilər. Araşdırma göstərib ki, ultraemal olunmuş qidalar (UPF) xərçəng riskini 12% artırır.

Lent.az bununla bağlı məlumatları təqdim edir:

Bacon və sosiskaların ciddi xəstəliklər, o cümlədən xərçənglə əlaqəsi uzun illərdir məlumdur. Lakin məlum olub ki, daha “zərərsiz” hesab edilən səhər yeməyi variantı şirin qarğıdalı dənələri də az təhlükəli deyil. Şirin “xlopiyalar” həm uşaqlar, həm də böyüklər arasında məşhur olsa da, onların tərkibi çox vaxt boya maddələri, şirinləşdiricilər, qatılaşdırıcılar və konservantlarla zəngindir. Bu məhsullar sənaye üsulu ilə hazırlanır və təbii qidanı imitasiya edir.

ABŞ Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzinin (CDC) məlumatına görə, amerikalıların gündəlik kalorisinin yarısından çoxu məhz UPF-dən gəlir. Uşaqlar və yeniyetmələrdə bu göstərici üçdə iki təşkil edir. BMJ jurnalında dərc edilmiş britaniyalı alimlərin yeni araşdırması göstərib ki, ultraemal olunmuş qidaların istehlakında hər 10%-lik artım:

ümumi xərçəng riskini 12%,

döş xərçəngi riskini isə 11% artırır.

Ən güclü əlaqə məhz UPF-lərlə (o cümlədən şirin “xlopiyalar”) zəngin qidalanma və döş xərçəngi arasında aşkar edilib. Tədqiqat 8 ildən çox davam edib və 100 mindən çox yetkin insanı əhatə edib. İştirakçılar mütəmadi olaraq qidalanma vərdişlərini bildiriblər və tibbi müayinələrdən keçiblər. Bu müddətdə 2200-dən çox yeni xərçəng hadisəsi qeydə alınıb, o cümlədən 739-u döş xərçəngi olub.

Alimlər bildirirlər ki, “balanslı səhər yeməyinin bir hissəsi” kimi reklam edilən məhsullar belə, gizli sağlamlıq riskləri daşıya bilər. Mütəxəssislər ultraemal olunmuş qidaların istifadəsini minimuma endirməyi, təzə və təbii qidalara üstünlük verməyi tövsiyə edirlər.


 

1 2 3 4 5 İDMAN XƏBƏRLƏRİ
# 294

Oxşar yazılar