Harvard Universitetinin alimləri tərəfindən aparılan araşdırmaya görə, müəyyən qidaların müntəzəm istehlakı kolorektal xərçəngə tutulma riskini təxminən 30% artıra bilər.
Lent.az-ın məlumatına görə, bu təsir xüsusilə kişilərdə özünü göstərir .
Kolorektal xərçəng nədir?
Kolorektal xərçəng yoğun bağırsağın bədxassəli şişidir və tez-tez erkən mərhələlərində asemptomatikdir. Xəstəlik irəlilədikcə aşağıdakı simptomlar görünə bilər:
1. zəiflik və ümumi yorğunluq,
2. iştahsızlıq, bəzən ət məhsullarına nifrət,
3. qarın ağrısı, dispepsiya və meteorizm,
4. nəcisin qeyri-sabitliyi (ishal ilə əvəzlənən qəbizlik),
5. nəcisdə qanlı və ya selikli çirklər,
6. bağırsaq tıkanıklığı və rektumda "yad cisim" hissi.
Sonrakı mərhələlərdə metastazlar, assitlər, qaraciyər və limfa düyünlərinin böyüməsi mümkündür.
BMJ jurnalında dərc edilən araşdırmada 25 yaşdan yuxarı 200 mindən çox insan iştirak edib. İştirakçılar 130 maddədən ibarət siyahıdan məhsulların istehlak tezliyini göstərdikləri anketləri doldurdular. Alimlər bir neçə il ərzində könüllülərin sağlamlığını izləyib, pəhriz və kolorektal xərçəngin inkişafı arasındakı əlaqəni təhlil ediblər.
Araşdırmanın aparıcı müəllifi Dr. Lu Vanq, "Biz ultra emal olunmuş qidaların istehlakı ilə xərçəngin bu növünün inkişafı arasında aydın əlaqə qurduq. Kolorektal xərçəng riski gündəlik pəhrizdən çox asılı olan bir xəstəlikdir”, - deyə qeyd edib.
Risk altında olan kişilərin tez-tez istehlak etdikləri:
- donuz əti,
- kolbasa,
- vetçina.
Əlavələri olan ultra emal edilmiş ətlərdə şəkər, konservantlar və yağ yüksək, lif az və ya heç yoxdur. Bu pəhriz kolorektal xərçəng üçün müəyyən edilmiş risk faktoru olan piylənməyə kömək edir.
Qadınlar və risklərin idarə edilməsi
Maraqlıdır ki, qadınlarda belə bir təsir tapılmadı. Alimlər bunu probiotiklər sayəsində qoruyucu təsir göstərən qatıq kimi fermentləşdirilmiş süd məhsullarının tez-tez istehlakı ilə izah edirlər.
Problemi göstərə biləcək aşağıdakı simptomlara diqqət yetirin:
- bağırsaq hərəkətləri zamanı qanaxma və ya selik;
- anusda narahatlıq və ya "yad cisim" hissi,
- heç bir səbəb olmadan ani kilo itkisi,
- alternativ ishal və qəbizlik,
- aşağı dərəcəli bədən istiliyi (37-37,5 ° C).
Riskləri necə azaltmaq olar?
- Balanslaşdırılmış pəhriz. Liflə zəngin qidaların qəbulunu artırın
- Pəhrizinizdən kolbasa, donuz və sosiskaları azaldın və ya ümumiyyətlə xaric edin.
- Fermentləşdirilmiş süd məhsulları. Təbii qatıq və ya kefirin müntəzəm istehlakı bağırsaqları gücləndirməyə və iltihab riskini azaltmağa kömək edə bilər.
- Fiziki fəaliyyət. Daimi məşq maddələr mübadiləsini normallaşdırmağa və çəkini qorumağa kömək edir.
- Vaxtında müayinələr. 45-50 ildən sonra bağırsaq xərçəngi üçün mütəmadi olaraq müayinədən keçmək tövsiyə olunur.
Bu tövsiyələrə əməl etmək kolorektal xərçəng riskinizi azaltmağa və ümumi sağlamlığınızı qorumağa kömək edəcək.