Kainatın genişlənməsinin səbəbini BU DƏFƏ BELƏ İZAH ETDİLƏR

Kainatın genişlənməsi daha da sürətlə gedir. Lakin alimlər bunun səbəbini anlaya bilmirlər. Mövcud olan müasir nəzəriyyələrə əsasən, bunun səbəbinin arxasında qara enerji adlı anlayış dayanır. Lakin onun həqiqətən də mövcud olub-olmaması bilinmir.

Lent.az-ın məlumatına görə, danimarkalı alimlərin təqdim etdikləri yeni nəzəriyyə qara materiyanı qeyri-adi maqnit özəlliklər ilə təmin edir.

Bu halda o, müşahidə olunan kainat genişlənməsini izah edir və qara enerjinin mövcudluğuna ehtiyac duymur.

Ən geniş yayılmış kosmoloji model kainatın tərkibini 3 əsas hissəyə bölür:

Birinci hissə adi materiyadan (başqa adı barion materiya) ibarətdir. Bu, bizim görə bildiyimiz və gün ərzində toxunaraq qarşılıqlı əlaqədə olduğumuz materiyadır. O, kainatın 5%-ni təşkil edir. Lakin kainatın yerdə qalan 95%-nin nədən ibarət olduğu məlum deyil.

Müasir elmdə qəbul edilmiş inanışa əsasən kainatın 68%-i qara enerjidən, 27%-i isə qara materiyadan ibarətdir. Görünür, qara materiya qalaktikaları bir yerdə saxlayır, lakin işıqla qarşılıqlı əlaqədə olmadığı üçün onu aşkar etmək çox qəlizdir.

Kopenhagen Universitetinin alimləri ümumiyyətlə 2 qara anlayışdan imtinanın mümkün olub-olmadığını yoxlamaq istəyiblər. Onlar güman edirlər ki, əgər qara materiya daha bir qeyri adi özəlliklə təmin edilsə, qara enerji konsepsiyasından imtina etmək olar.

“Biz, qara materiya haqqında çox az biliklərə sahibik. Biz sadəcə olaraq bilirik ki, bu, ağır və ləng hissəciklərdir. Lakin biz özümüzə sual verdik: Qara materiya maqnetizmə bənzər özəlliyə sahib olsaydı nə olardı? Biz bilirik ki, adi hissəciklər hərəkət edən zaman maqnetizm yaradırlar. Maqnitlər isə digər maqnitləri həm cəlb edirlər həm də itələyirlər. Bəlkə eyni proses kainatda da baş verir? Bəlkə qara materiyanın daimi genişlənməsi hansısa maqnit gücünün təsir nəticəsidir?” - deyə Steen Harle Hansen adlı baş tədqiqatçı qeyd edib.

Alimlər kainat barəsində bilinən hər şeyi (qravitasiya, genişlənmə sürəti və s.) özündə birləşdirən yeni model yaradıblar. Lakin həmin modelə genişlənmə sürətinin yüksəlməsini idarə edən kosmologiya sabitliyi nəzəriyyəsi əlavə edilməyib. Onun yerinə alimlər qara materiya hissəciklərinə əlavə güc veriblər və həmin güc öz sürətinin kvadratı ilə mütənasib olub.

Maraqlısı ondadır ki, təcrübə çərçivəsində yaradılmış yeni modeldə kainat real kainatda müşahidə olunan genişlənmə şəklində genişlənir.

Beləliklə, kainatın genişlənmə sürətinin artması üçün maqnetizmə sahib qara materiya kifayət edib. Hər halda bu hələ ki, sadəcə olaraq maraqlı bir ideyadır və onun üzərində daha detallı modellər vasitəsilə tədqiqatlar aparmaq lazımdır./"technote"