Yüksək təzyiq haqqında 6 MİF: İnanmaq TƏHLÜKƏLİDİR

Qan təzyiqi insan sağlamlığının əsas göstəricilərindən biridir, lakin onun ətrafında ciddi zərər verə biləcək bir çox mif var.

Bu yanlış təsəvvürlər tez-tez vaxtında diaqnoza və müalicəyə düzgün yanaşmaya mane olur.

Lent.az xarici mediaya qan təzyiqi ilə bağlı hansı miflərin təhlükəli olduğunu və həqiqətən nələrə diqqət etməli olduğunuzu ətraflı təqdim edir.

Yüksək qan təzyiqi niyə diqqətdən kənarda qalmamalıdır

Bir çox insanlar yüksək təzyiqin kiçik bir problem olduğunu düşünürlər. Bununla belə, reallıqda onu çox vaxt “səssiz qatil” adlandırırlar, çünki o, uzun müddət aşkarlanmadan qala bilər, eyni zamanda orqanizmə düzəlməz ziyan vurur.

Kardioloq Jan Del izah edir ki, uzunmüddətli yüksək qan təzyiqi daxili orqanlara, xüsusən də onun dalğalanmalarına ən həssas olanlara: beyin, ürək, böyrəklər və gözlərə mənfi təsir göstərir. Xroniki hipertoniya infarkt və insult riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır və ömrünü qısalda bilər.

İşlənmiş qidalar və qan təzyiqi

Tortlar, şirniyyatlar və sosiskalar kimi çox işlənmiş qidalar əslində qan təzyiqinə mənfi təsir göstərə bilər. Ancaq bütün işlənmiş qidalar ürək üçün zərərli deyil.

Məsələn, konservləşdirilmiş lobya, tofu və yulaf çoxlu miqdarda lif və bitki zülalını ehtiva edir ki, bu da onları ürək-damar sistemi üçün faydalı edir. "Aşağı natrium" (bir porsiyada 140 mq-dan çox olmayan) və ya "natriumsuz" etiketli məhsulları seçmək vacibdir. Natrium səviyyəsini təxminən 40 faiz azaltmaq üçün yeməkdən əvvəl konservləşdirilmiş tərəvəzləri və paxlalıları yaxalamaq tövsiyə olunur.

Yalnız duz qəbulunu azaltmaq mümkündürmü?

Bir çox insanlar yüksək təzyiqin əsas səbəbinin qidada duzun çox olması olduğuna inanırlar. Natrium həqiqətən göstəricilərinizi artıra bilsə də, diqqət yetirilməsi lazım olan yeganə elementdən uzaqdır.

Məsələn, kalium natriumun təsirini kompensasiya etməyə kömək edir və qan damarlarının divarlarını rahatlaşdırmaq qabiliyyətinə görə qan təzyiqini aşağı salır. Buna görə də rasionunuzu kaliumla zəngin olan meyvələr, tərəvəzlər, az yağlı süd məhsulları və balıqlarla zənginləşdirmək sadəcə duzu azaltmaqdan daha təsirli ola bilər.
Dərmanlar nəzarətin yeganə yolu deyil

Bəzi insanlar qan təzyiqi yüksək olduqda, onu yalnız dərman vasitəsi ilə idarə edə biləcəyinə inanırlar. Bununla belə, həyat tərzi dəyişiklikləri də böyük fərq yaradır.

Həkim Karman Meyer deyir ki, DASH pəhrizi qan təzyiqini normallaşdırmaq üçün ən təsirli üsullardan biridir. Bu, natrium və doymuş yağların məhdudlaşdırılmasını, həmçinin pəhrizin kalium, kalsium və liflə zənginləşdirilməsini nəzərdə tutur. DASH pəhrizinin əsas qidaları meyvələr, tərəvəzlər, tam taxıllar, az yağlı süd məhsulları və paxlalılardır.

İrsiyyətin qan təzyiqinə təsiri

Bəzi insanlar səhvən belə hesab edirlər ki, əgər ailə üzvlərinin təzyiqi ilə bağlı problemlər varsa, şübhəsiz ki, onlarda da hipertoniya yaranacaq. Əslində həyat tərzi və vərdişlər daha vacibdir.

Siqaret çəkmək, qeyri-sağlam qidalanma, stress və fiziki fəaliyyətin olmaması qan təzyiqinə genetik meyldən daha çox təsir edir.

Bədən kütləsi indeksi və hipertoniya riski

Normal bir bədən kütləsi indeksinin qan təzyiqi problemlərinin olmamasını təmin etdiyinə dair ümumi bir inancdır. Amma praktikada bədən kütləsi indeksinin əzələ və yağ kütləsinin nisbətini, bədəndə yağların paylanmasını, yaş və genetik xüsusiyyətləri nəzərə almır.

Sağlam çəki ürək-damar sağlamlığına təsir edən bir çox amillərdən yalnız biridir, dietoloq Maşa Devis deyir. Odur ki, normal çəkiyə sahib olsanız belə, təzyiqinizi izləməlisiniz.

Normal qan təzyiqi göstəriciləri

Normal hesab edilən normalar bunlardır:

• Optimal: sistolik təzyiq – 120 millimetr civə sutunana qədər, diastolik – 80 millimetr civə sütununa qədər.

• Normal: yuxarı təzyiq – 120 129 millimetr civə sütunu arasında.

• Normal yüksək təzyiq: sistolik - 130-139 millimetr civə sütunu, diastolik - 85-89 millimetr civə sütunu.

Yüksək qan təzyiqi üçün risk faktorları:

• 65 yaşdan yuxarı yaş

• Siqaret və spirtli içkilər

• Oturaq həyat tərzi

• Artıq çəki

Qan təzyiqinin müntəzəm monitorinqi və həyat tərzinə diqqət yetirilməsi hipertoniya riskini azaltmağın və ciddi fəsadların qarşısını almağın ən yaxşı yoludur.