Lenin, Stalin, Xruşşov və Brejnev nə qədər maaş alırdı?

SSRİ rəhbərlərinin maaşları adi vətəndaşların gəlirləri ilə müqayisədə necə idi? Onların maaşları adi işçilərin maaşından çoxmu fərqli idi?”

Lent.az xarici KİV-ə istinadən bu maraqlı sualların cavablarını təqdim edir.

Dərhal qeyd edək ki, işləyən insanlarla müqayisə şərtlidir: maaşları xərclərdən ayrı hesab etmək düzgün deyil.

Dövlət başçısının və onun vətəndaşlarının xərclərinin strukturu fərqlidir. Birincilər otaq və yemək üçün pul ödəməməli, qara bazarda qıt olan ləvazimatları almamalı idi və s.

Lenin

1917-ci ildə o zaman Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası (RSFSR) Xalq Komissarları Sovetinin sədri vəzifəsini tutan Vladimir İliç Leninin özünə 500 rubl maaş (10 manata yaxın) təyin etdiyinə dair sübutlar var. 1918-ci il üçün gəlir bəyannaməsində İliç 24,6 min rubl (təxminən 466 manat) məbləği göstərib, bunun da əmək haqqı 9,6 mini - yəni ayda 816 rubl (15 manatdan çox) idi. 1919-cu il üçün 27 min rubl məbləğində bir rəqəm elan edilib. Bu çoxdur ya yox?

Məsələn, Moskva vilayətində mal ətinin qiymətinə əsaslanaraq özünüz üçün mühakimə edin: 1921-ci ilin fevralında 1 funt (0,45 kq) üçün 2,5 min rubl istəyirdilər.

Arayış üçün: adi bir Petroqrad işçisi də 1917-ci ildə eyni 500 rubl alırdı.

Amma Leninin dövlət dəstəyi var idi. Moskva yaxınlığındakı Qorkidə yaşayırdı, ən yaxşı həkimlərin qayğısı ona bir qəpiyə də başa gəlmirdidi. Üstəlik, Leninin əlavə gəlir mənbələri var idi - pul məqalələrin və kitabların nəşrindən gəlirdi.

Stalin

Stalinin maaşı, bəzi mənbələrə görə, 1935-ci ilə qədər 235 rubl olub. Bir baqqal mağazasının işçisi o zaman orta hesabla 146 rublu alırdı. Sonra nisbət dəyişdi - ən azı 1947-ci ilə qədər generalissimusun maaşı 2,3 min rubl, inşaatçı isə 411 rubl alıb. Partiya biletinin sağ qalan görüntüləri göstərir ki, həyatın sonuna yaxın, 1952-ci ildə Stalinə artıq 10 min rubl ödənilib.

O, dövlət iqamətgahında yaşayıb və dövlət hesabına ləzzətli yeməklər yeyib.

Maraqlı fakt: SSRİ liderinin ölümündən sonra iqamətgahda çəkmələr, köhnəlmiş pencək və 3 rubl tapılıb.

Xruşşov və Brejnev

Tarixçilər qeyd edirlər ki, Xruşşov özünə 1 min rubl maaş təyin edib, işçilər o vaxt təxminən 80 rubl alıblar.

Növbəti baş katib - Brejnev 1966-cı ildə 800 rubl alıb, lakin artıq 1970-ci illərin sonunda maaş 1,5 min rubla qədər artıb.

Bununla belə, işçilərin maaşları da artıb - ölkə üzrə orta hesabla 145 rubl.

Unutmayaq ki, Brejnev “Malaya Zemlya” (“Kiçik torpaq”), “Dirçəliş” və “Xam torpaq” trilogiyasını nəşr etdirib, buna görə Lenin mükafatı - 25 min rubl alıb. O, möhtəşəm üslubda yaşayıb: ovçuluğu, avtomobilləri sevirdi və nə özü, nə də qızı Qalina heç nədən imtina etməyib.

Andropov, Çernenko, Qorbaçov

Андропов имел ежемесячную зарплату 800 рублей. При этом, по словам Лиманова, был большим любителем выписывать себе и близким соратникам премии.

Andropovun aylıq maaşı 800 rubl olub. Eyni zamanda, iddialara görə, o, özünə və yaxın adamlarına mükafat vermənin böyük həvəskarı olub.

Çernenko müavinətini 1,5 min rubla qaldırıb.

Mixail Qorbaçov da Sov.İKP MK-nın baş katibi kimi 800 rubl (ölkədə orta hesabla 190 rubl) alıb. Lakin 1990-cı ildə SSRİ prezidenti seçildikdən sonra onun maaşı artıq 4 min rubl olub. Ölkənin mövcudluğunun son ilində - 1991-ci ildə orta əmək haqqı inflyasiyanın artması fonunda yanvarda 308 rubldan dekabrda 1195 rubla qədər dəyişib.

“Partiya maksimumu” ləğv edildi

1921-ci il iyunun 23-dəki fərmanla "partiya maksimumu" təyin edilib - müəssisə və ya qurumların partiya rəhbərlərinin maaşı onların nəzarəti altında olan strukturların orta əmək haqqının 150 faizindən çox ola bilməzdi.

Bu, dəbdəbəyə üstünlük verməyən Leninin təşəbbüsü ilə edilib. Yeganə istisna, bəlkə də, onun zəngin kitabxanası idi. Amma o, buna da qənaət edib – bəzi nəşrlərdə Avropanın ictimai kitabxanalarından kitabların oğurlandığını göstərən möhürlər var.