Güclü zəlzələləri proqnozlaşdırmağın yolu tapıldı

Alimlər güclü zəlzələləri proqnozlaşdırmağın yolunu tapıblar.

Lent.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislər GPS məlumatlarında kiçik dəyişiklikləri təhlil edərək zəlzələləri proqnozlaşdıra biləcəklərini açıqlayıblar.

Müəyyən edilib ki, GPS siqnallarında kiçik dəyişikliklər böyük zəlzələləri baş verməzdən təxminən iki saat əvvəl proqnozlaşdıra bilir. Bununla da, bir çox insanın həyatını xilas etmək mümkün ola bilər.

Komanda yeddi və ya daha çox bal gücündə 90 böyük zəlzələdən GPS məlumatlarını təhlil edib və əvvəlki mərhələnin sübutunu tapıb. Bu müddət ərzində tektonik plitələrin qırılma xətləri sürüşməyə başlayır və nəticədə güclü afterşoklar baş verir.

Qeyd olunur ki, güclü zəlzələləri dəqiq proqnozlaşdırmaq üçün başqa cəhdlər də olub. Ancaq təəssüf ki, bu addımlar uğursuz alınıb. Bu, əsasən alimlərin bu siqnallarla faktiki seysmik aktivlik arasındakı əlaqəni tam başa düşməməsi ilə bağlıdır. Bu siqnalların çoxu sadəcə olaraq zəlzələdən dərhal əvvəl gəlmir. Əksər hadisələrdə müşahidə olunmur.

Lakin dünya üzrə 3000-ə yaxın stansiyanın GPS məlumatlarında müşahidə edilən sürüşmələri təhlil edərək, tədqiqatçılar təxminən iki saatlıq fasilələrdən əvvəl sürüşmə sürətlənməsi aşkar ediblər. Bu, geniş zəlzələlərin əvvəlki sürüşmə mərhələsindən başladığını göstərir.

Beləliklə, tədqiqat müəllifləri hesab edirlər ki, onlar güclü zəlzələnin vaxtından əvvəl proqnozlaşdırılmasının etibarlı üsulunu tapıblar. Bu da insanların vaxtında xəbərdar edilməsinə və evakuasiyaların başlanmasına imkan verəcək.

Bununla belə, bu mərhələnin mövcudluğunu yoxlamaq üçün daha çox araşdırma aparılmalıdır.