Şəhidlər Xiyabanı bu gün - REPORTAJ

Şəhidlər Xiyabanı... Bakının ən hündür nöqtəsində yerləşən və 3 fərqli nəslin qurbanlarının uyuduğu müqəddəs məkan... Bu gün inanmıram ki, buranı ziyarət edən vətəndaşlarımızdan bir kimsə tapılsın ki, bu xiyabanın tarixini, burda uyuyan insanların kimliyini bilməsin.

Bəs görəsən, bu sözləri ölkəmizə gələn əcnəbi vətəndaşlara aid etmək olarmı? Yəqin ki, yox. Çünki hər hansı əcnəbi turistin xiyaban haqqında nəsə öyrənməsi üçün nə bələdçi, nə müxtəlif dillərdə bilgi verən qulaqcıq, nə də hansısa məlumat lövhəsi var.

Elə bu səbəbdəndir ki, yolunu buradan salan turistlər xiyabanın mahiyyətini bilmədən istədikləri davranışı nümayiş etdirirlər. Bu günlərdə sosial şəbəkədə yayımlanan videoda bir qrup hindistanlı gəncin xiyabanda mahnı oxuya-oxuya rəqs etməsi dediklərimizə sübutdur. Sizi bilmirəm, mən onları yox, özümüzü qınadım. Axı bu turistlər haradan biləydilər ki, burada uyuyanlar bir xalqın azadlığı, bir dövlətin müstəqilliyi uğrunda canlarından keçiblər? Məgər biz onları məlumatlandırmaq üçün nəsə etmişikmi?

Millət vəkili Qənirə Paşayeva hesab edir ki, bu işləri təşkil etmək üçün hər cür imkan var: “Şəhidlər Xiyabanında bələdçiliklə bağlı mən təklif etmişdim ki, könüllü gəncləri dəvət etsinlər. Mən inanıram ki, bir neçə dil bilən gənclər orda könüllü kimi fəaliyyət göstərəcəklər. Amma mən düşünürəm ki, aidiyyəti qurumlar bələdçi ştatını təsis edə bilərlər. Çünki bu elə də böyük maliyyə tutumlu deyil”.

Onun sözlərinə görə, Şəhidlər Xiyabanının girişində üç dildə məlumat lövhəsinin yerləşdirilməsi qarşıda duran ən vacib məsələlərdən biridir. Eyni zamanda müxtəlif dillərdə kiçik broşürların buraxılması və burda saxlanılması gələnlərə məlumatların verilməsində əvəzsiz rol oynaya bilər.

“20 Yanvar” Fondunun rəhbəri Maral Qocaman da hesab edir ki, xiyabanda məlumat lövhəsi qoyulmalıdır: “O lövhədə, heç olmasa, 3 dildə məlumat yazılmalıdır. Tutacaqlar və Əlillər üçün panduslar quraşdırılmalıdır”.

Elə şəhərimizə bir neçə günlük qonaq gələn rusiyalı turist də ölkəmiz və Şəhidlər Xiyabanı haqqında məlumatı qohumlarının köməyi ilə alır: “İlk dəfə bu ölkəyə gələndə qohumlarım Şəhidlər Xiyabanı haqqında mənə məlumat verdilər. Ondan sonra şəhidlərin xatirəsini yad etmək üçün hər dəfə bura gəlirəm. Çox istərdim ki, bura haqqında daha geniş məlumat əldə edə biləm. Burada bizə heç kim məlumat vermir. Elə baxıram görürəm ki, bura şəhidlikdir. Nə zaman, harada, niyə şəhid olublar - bilmirik. Ya bələdçi, ya da məlumat lövhəsi qoyulsa, yaxşı olar”.

Şəhidlər Xiyabanında görmək istəmədiyimiz çatışmazlıqlar bununla bitmir. Ötən il 20 Yanvar faciəsinin 29-cu ildönümü zamanı şəhidləri ziyarətə gələn fiziki qüsurlu hərbçinin fotosu sosial şəbəkələrdə müzakirələrə səbəb olmuşdu. Fotoda əlil arabasında oturan hərbçinin iki polisin köməkliyi ilə pilləkənləri qaldırılması əks olunmuşdu. Təbii ki, əgər xiyabanda panduslar quraşdırılsaydı, o zaman bu mənzərə də ortaya çıxıb aidiyyəti qurumlar qınaq obyektinə çevrilməzdi.

Qarabağ qazisi Rüxsarə Cumayeva xiyabanda pandusun olmamasından əziyyət çəkənlərdəndir: “Baxın, mənim əlimdə çəlik o pilləkənləri necə qalxım düşüm? Çox çətinlik çəkirəm. Bizim Qarabağ qazilərimiz hər zaman istəyirlər ki, şəhidlərimizi gəlib ziyarət etsinlər. Amma gələ bilmirlər. Çünki bu pilləkənlərə qədər gəlirlər, oradan yuxarı qalxa bilmirlər. Onlarında haqqıdır buranı ziyarət etmək”.

Şəhidlər Xiyabanının iki giriş-çıxış istiqaməti var. Dayandığımız bu pilləkənlər xiyabanın əsas giriş hissəsidir. Burada fiziki məhdudiyyətli ziyarətçilərin gəliş-gedişi üçün nə məhəccər, nə də pandus quraşdırılıb.

Dayandığımız bu məkan isə Xiyabanın son nöqtəsində olan pilləkənlərdir. Bəli, burada ziyarətçilərin rahat gediş-gəlişi üçün eskalatorlar quraşdırılıb. Amma çifayda. Eskalator işləmir, hələ üstəlik, yalnız bir istiqamətdə fəaliyyət göstərir.