Yatmazdan əvvəl musiqiyə qulaq asmayın

Musiqinin dincəlməyə və daha tez yuxuya getməyə kömək etdiyi düşünülsə də, elm adamları bunun əks təsir göstərə biləcəyini aşkar etdilər.

Lent.az xəbər verir ki, yeni araşdırma yatmazdan əvvəl musiqi dinləmənin bəzi insanların yuxu keyfiyyətinə mənfi təsir göstərə biləcəyini müəyyən edib.

Bu sahədə əvvəlki tədqiqatlar ilk növbədə iştirakçıların öz hesabatlarına əsaslanırdı. Bunlar tez-tez musiqinin yuxuya müsbət təsirindən xəbər verir. Mütəxəssislər ümumiyyətlə dəqiqədə 60-80 döyüntüdən çox olmayan ritmlə sakit musiqi dinləməyi tövsiyə edirdilər. Bununla belə, yeni bir araşdırma obyektiv metodlardan istifadə edərək yuxunu qiymətləndirdi və onun nəticələri musiqinin bəzi insanlar üçün zərərli ola biləcəyini göstərdi.

Alimlər müəyyən ediblər ki, beynimiz musiqi melodiyalarını ifa etməyi dayandırdıqdan sonra da onları emal etməyə davam edir və bu, yuxu zamanı da baş verir. Baylor Universitetinin professoru Maykl Skullin qeyd edib ki, yatmazdan əvvəl həddindən artıq musiqi dinləmək yaddaşda intruziv melodiyaların “çıxmasına” səbəb ola bilər ki, bu da yuxunun keyfiyyətinə mənfi təsir göstərir.
Araşdırmada yuxu keyfiyyəti və musiqi dinləmə vərdişləri ilə bağlı sualları cavablandıran 209 nəfər iştirak edib. Yuxuya gedəndə, gecələr oyananda və səhər oyananda melodiyaların yaddaşlarında nə qədər tez-tez “çıxdığını” söyləyiblər. Daha sonra 50 könüllü tədqiqatın eksperimental hissəsi üçün laboratoriyaya dəvət edilib və burada yatmazdan əvvəl yaddaqalan musiqi parçaları səsləndirildi. Onların yuxusunun xüsusiyyətləri polisomnoqrafiya, həmçinin elektroensefaloqramma və kardioqramma vasitəsilə qeydə alınıb ki, bu da yuxunun keyfiyyətini yüksək dəqiqliklə qiymətləndirməyə imkan verib.

Nəticələr göstərib ki, melodiyaları yaddaşında “ilişib qalan” insanlar yuxuya getməkdə çətinlik çəkir, kabuslardan oyanır və yüngül yuxu vəziyyətində daha çox vaxt keçirirlər.

Elektroensefaloqramma göstərdi ki, bu insanlar yuxu zamanı, müvəqqəti yaddaşın kortəbii olaraq daha uzunmüddətli yaddaş növlərinə keçmək üçün aktivləşdiyi zaman yaddaş konsolidasiyası yaşayıblar.

Skullin musiqinin yuxunu yaxşılaşdırdığına dair ənənəvi müdrikliyin yanlış olduğunu sübut edib. O qeyd edib ki, hətta instrumental musiqi də bir çox insanın yuxu keyfiyyətini pisləşdirə bilər, çünki o, tədqiqat iştirakçılarının yaddaşına daha asan “yapışır”.

Beləliklə, yeni araşdırma yatmazdan əvvəl musiqi dinləmək üçün tövsiyələrə yenidən baxmağın zəruriliyini vurğulayır. Musiqi dincəlmək üçün xoş bir yol olsa da, nəzərə almaq lazımdır ki, o, heç də həmişə yuxunun keyfiyyətini yaxşılaşdırmır və əslində ona mənfi təsir göstərə bilər.