Süni intellektin sürətlə müxtəlif sahələrə tətbiq olunmasına baxmayaraq, bir peşə demək olar ki, avtomatlaşdırma üçün əlçatmaz olaraq qalır.
Lent.az xarici mediaya istinadla bildirir ki, “Microsoft”un qurucusu Bill Qeytsin fikrincə, hətta yüz ildən sonra belə bu iş yalnız insanın iştirakı ilə mümkün olacaq. Bu, insanların çoxunun gözlədiyi şey deyil.
Süni intellektin təsirinə açıq baxış
Qeyts uzun müddətdir gələcəyin texnologiyalarını araşdırır və etiraf edir ki, süni intellektin (İİ) inkişafı həm ilhamlandırır, həm də narahatlıq doğurur. “Mən də qorxuram”, deyə o bildirib və bütün mütəxəssislərin narahatlıqlarını əks etdirib.
Narahatlığa əsas verən səbəblər var. Dünya İqtisadi Forumunun proqnozlarına görə, 2030-cu ilə qədər avtomatlaşdırma təxminən 85 milyon iş yerinin yox olmasına gətirib çıxara bilər. Bununla yanaşı, təxminən 97 milyon yeni vakansiya yaranacaq ki, onların çoxu hələ zəif öyrənilmiş sahələrlə bağlı olacaq.
Qeytsin fikrincə, əsas məsələ dəyişikliklərin yalnız texniki savadı və ya sosial əlaqələri olan insanlara yox, hamıya fayda gətirməsini təmin etməkdir. Texnologiyaların düzgün idarə olunması ilə İİ məhsuldarlığı artırmağa və şəxsi inkişaf üçün vaxt azad etməyə qadirdir.
Niyə proqramlaşdırma unikal olaraq qalır?
Bütün peşələr arasında Qeyts birini xüsusi vurğulayır. Onun fikrincə, bu peşə heç vaxt tamamilə avtomatlaşdırılmayacaq: proqramlaşdırma. İİ, həqiqətən, sadə kod generasiya edə və xətaları insandan daha sürətlə düzəldə bilər, lakin əsl proqramlaşdırma sadəcə təlimatların yazılmasından çox-çox irəli gedir.
Bu, mürəkkəb məsələlərin həlli, yaradıcı qərarların qəbulu və yeni məhsulun yaradılmasıdır. Bunlar intuisiya, məntiq və təxəyyül tələb edən proseslərdir. Bir çox proqramçılar qəfil ilham anlarını və gözlənilməz həlləri qeyd edirlər ki, bunlar alqoritmlərdən deyil, dərin insani təfəkkürdən qaynaqlanır. Qeytsin sözlərinə görə, məhz bu cür innovativ düşüncə tərzi proqramçının rolunu daimi edir, hətta İİ alətləri getdikcə daha təkmilləşsə belə.
Süni intellektin digər peşələrə təsiri
Proqramlaşdırma insan ağlını tələb edən yeganə sahə deyil. Qeyts qeyd edir ki, biotexnologiya və energetika da insanın mürəkkəb mühakiməsindən asılıdır və bunu maşınlara ötürmək çətindir.
Eyni zamanda bəzi peşələr İİ-nin daha birbaşa təsirinə məruz qalır. İdarəçilik işləri və qrafik dizaynın bir hissəsi getdikcə daha çox yazmaq, planlamaq və ya avtomatik kontent yaratmaq bacarığı olan alətlər tərəfindən həyata keçirilir.
Bu, mütləq kütləvi iş yerlərinin itirilməsi demək deyil, lakin əmək bazarının ciddi transformasiyasına işarə edir. Gələcək İİ-yə uyğunlaşmaqla bağlı olacaq: yeni alətlərin mənimsənilməsi, müntəzəm ixtisasartırma və tapşırıqların insanlar ilə maşınlar arasında yenidən bölüşdürülməsi.
Son tədqiqatlar, o cümlədən “France Travail” tərəfindən aparılan araşdırmalar, bu yanaşmanı təsdiqləyir. Onlar göstərir ki, tənqidi düşüncə və mürəkkəb qərarlara əsaslanan karyeralar avtomatlaşdırmaya qarşı çox az həssasdır. Başqa sözlə, emosional intellekt, etika və analitik bacarıq tələb edən peşələr daha dayanıqlı olaraq qalır.
İİ tədqiqatları sürətləndirmək, məlumatları emal etmək və rutin tapşırıqları avtomatlaşdırmaq gücünə malikdir, lakin əsas üstünlük hələ də insan beyninin tərəfindədir. Əsas nəticə budur: maraq, çeviklik və uyğunlaşmaq qabiliyyəti — gələcəkdə uğurlu iş üçün açar keyfiyyətlərdir. Bu gələcəkdə insanlar və İİ rəqabət aparmayacaq, əksinə əməkdaşlıq edəcəklər
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
