Oyunçuların öz ənənələri var, bəziləri onilliklərdir...
Futbol oyununu sonuna qədər izləyən hər kəs final fitindən sonra oyunçuların meydanda maraqlı bir ritual həyata keçirdiklərini görüb. Futbolçuların niyə köynək dəyişdiyini və niyə bunu etdiklərini bilirsiniz?
Futbolçuların oyundan sonra köynək dəyişdirməsi - ənənənin tarixi
Lent.az-ın xəbərinə görə, ilk belə oyun 1931-ci ildə Fransa komandasının Parisdə öz meydanında futbolun banisi olan ingilisləri 5:2 hesabı ilə məğlub etdiyi zaman baş verdiyi güman edilir. O zaman ölkələr təkcə meydanda deyil, real həyatda da rəqib idilər və Fransa zəif ölkə hesab olunurdu. Buna görə də qələbə çaşqınlıq və sevinc fırtınasına səbəb olub - heç kim belə bir nəticə gözləməyib. Üçrəngli forma geyinən idmançılar seviniblər və zəfərlərini xatırlamaq üçün İngiltərə komandasından formalarını istəyiblər. Rəqib komandanın futbolçuları təəccüblənsələr də, razılaşıblar. FİFA bunun tarixdə ilk belə hal olduğunu etiraf edib.
O gündən etibarən digər futbolçular ənənəni götürüblər və arabir tətbiq etməyə başlayıblar və 1970-ci illərdə forma dəyişdirmək adi bir hadisəyə çevrilib. 1970 Dünya çempionatında Braziliya-İngiltərə oyunundan sonra Pele və Bobbi Mur tərəfindən populyarlaşdırılıb. Bununla da futbol əfsanələri bir-birlərinə hörmət ediblər, digərləri də onların ardınca gediblər.
Komandalar indi forma dəyişdirməyi təşviq edirmi?
Futbolçuların hələ də oyundan sonra forma dəyişdirmələrinin bir neçə səbəbi var. Onlar nəinki rəqiblərinə hörmət edirlər, həm də bu jesti yoldaşlıq simvolu kimi görürlər. Ritualın iştirakçıları meydanda rəqib sayılsalar da, yenə də eyni idman növündə öz işlərinin ustasıdırlar və bununla da oyunçular öz birliklərini nümayiş etdirirlər. Həmçinin, praktiki məqsədi də nəzərdən qaçırmaq olmaz: əfsanəvi futbolçunun formasını almağı bacarsanız, onu şəxsi kolleksiyanızda saxlaya və ya hərracda sata bilərsiniz.
Bunu başa düşən Messi və Ronaldo kimi dünya futbol ulduzları az tanınan oyunçuların öz kumirlərinin geyim əşyalarına sahib olmaq istəyini nəzərə alaraq əvvəlcədən razılaşma ilə bağlı danışıqlar apara bilərlər. Məsələn, Pele bir dəfə ağıllı hərəkət edib: karyerasının sonlarında “Nyu-York Kosmos”da oynadığı zaman hər oyundan əvvəl 30-a qədər forma sifariş edib. O, bunu ona görə edib ki, rəqib komandanın hər bir oyunçusunun forması olsun və braziliyalı oyun zamanı qalan formaları top daşıyan oğlanlara paylasın.
Futbolçular köynək dəyişikliyinə görə cərimələnirmi?
Məsələnin müsbət tərəfi ilə yanaşı, daha az çəhrayı tərəfi də var. Məsələn, bütün azarkeşlər futbolçuların köynək dəyişdirmələrinə görə cərimə olunub-olunmadığını və bütün komandaların bu ritualı yerinə yetirməsinə icazə verilib-verilmədiyini bilmir. Belə çıxır ki, hər şey klubdan və liqadan asılıdır.
Premyer Liqada forma dəyişikliyi üçün pul ödəyir, çünki forma pula başa gəlir və belə bir jest əlavə xərclərə səbəb olur. Aşağı səviyyəli klublar köynəkləri dəyişdirdiklərinə görə oyunçuları cərimələyə və ya hətta formanın dəyərini oyunçunun maaşından tuta bilər.