Niyə qarabaşaq yarması arıqlamağa mane olur: hər kəsin inandığı MƏŞHUR MİF

Bu cümləni yüz dəfə eşitmisiniz: “Qarabaşaq ye – kilolar əriyəcək”.

Sosial şəbəkələr bu dənli bitkiyə “yağ düşməni” statusu verən möcüzəvi diyet hekayələri ilə doludur. Amma bəs əgər sizin faydalı səhər yeməyiniz, fərqinə varmadan, məqsədlərinizə mane olursa?

Lent.az bununla bağlı məlumatları təqdim edir:

Qarabaşaq elə də sadə deyil və onun “arıqlamaq üçün ideal məhsul” kimi reputasiyası çoxdan yenidən baxılmağa ehtiyac duyur. Ən böyük mif onun az kalorili olduğu inancına əsaslanır. Əslində, 100 qram quru qarabaşaqda təxminən 330 kilokalori var.

Bişirildikdə şişir, amma 200 qram hazır sıyıq yenə də 160–180 kkal təşkil edir. Əgər üstünə yağ, şəkər və ya süd əlavə etsəniz - bu artıq yüngül qəlyanaltı yox, tam bir nahar olur. Bir çox insanlar “axı bu qarabaşaqdır” deyə ikiqat porsiyalar yeyir, bununla da kalori həddini aşırlar.

Daha bir “tələ” - yüksək karbohidrat tərkibidir. Elə həmin 100 qramlıq quru porsiyada 70 qramdan çox karbohidrat var. Müqayisə üçün: ağ düyüdə bu göstərici 80 qramdır.

Qarabaşağın qlikemik indeksi doğrudan da daha aşağıdır, amma tez-tez yeyildikdə qanda şəkər səviyyəsinin dəyişməsi baş verir. Bu isə yeməkdən 1–2 saat sonra aclıq hissi yaradır və insanı qəlyanaltı etməyə vadar edir. Əgər rasionda zülal və yağ balansı yoxdursa, qarabaşaq mono-diyeti karbohidrat “dəngələri”nə çevrilir. Qarabaşağın “metabolizmi sürətləndirdiyini” düşünmək də səhvdir. Onun piyləri digər dənli bitkilərdən daha effektiv əridiyinə dair elmi sübut yoxdur.

Əksinə, istənilən mono-diyet metabolizmi ləngidir. Orqanizm müxtəlif qida maddələrini almayan zaman enerji rejiminə keçir. Adi qidalanmaya qayıtdıqda isə çəki tez bir zamanda, hətta artıqlaması ilə geri qayıdır. Başqa bir problem isə psixoloji amildir.

Qarabaşaq diyeti dadsızlığı və təkrarlığı səbəbindən tez bezdirir. İnsanlar məhdudiyyətlərdən yaranan stresi gecə yeməkləri ilə kompensasiya edir və bununla bütün səyləri puç olur. Qarabaşaqda uzun müddətli toxluq hissi üçün yetərli miqdarda lif yoxdur, bu da toxluq hissinin tez keçməsinə səbəb olur. Nəticədə porsiyalar artır və ümumi gündəlik kalori miqdarı çoxalır. Bir çox insanlar unudur ki, qarabaşaq da digər dənli bitkilər kimi fitin turşusu ehtiva edir. Bu maddə dəmir, sink, kalsium kimi mineralların mənimsənilməsini ləngidir.

Uzun müddət böyük porsiyalarla qəbulu bu mikroelementlərin çatışmazlığına səbəb ola bilər ki, bu da saçların, dırnaqların və immunitetin vəziyyətinə mənfi təsir göstərir. Arıqlamaq istəyənlər çox zaman bu cür detalları nəzərə almır, yalnız kalori saymağa fokuslanır.

Vacib məqam – qarabaşağın necə bişirilməsidir. Qovrulmuş qarabaşaq bəzi faydalı xüsusiyyətlərini itirir, tez bişən sıyıqlar isə əlavə maddələr – duz, dad gücləndiricilər, konservantlar ehtiva edir. Hətta səhərlər kefirli “sağlam” qarabaşaq da problem yarada bilər: süd məhsulu mayalanmanı artıraraq köp və narahatlıq yaradır.

Qarabaşaq düşmən deyil, amma onun “möcüzəvi” xüsusiyyətlərinə kor-koranə inam arıqlamağa mane olur.

Əsas – ölçü və müxtəliflikdir. Mono-diyetləri balanslı rasionla əvəzləyin, burada qarabaşaq tərəvəzlər, zülallar və faydalı yağlarla birlikdə qəbul edilir. Və unutmayın: heç bir məhsul sizin əvəzinizə işləməyəcək - yalnız qidalanmaya düşünülmüş yanaşma davamlı nəticə verə bilər.