Sağlıq

Ana səhifə
Sağlıq

07 fevral 2025 12:39 (UTC +04:00)

Baş ağrısının səbəbləri, müalicə üsulları və qarşısını alma yolları

Baş ağrısı dünyada bir çox insanın ciddi probleminə çevrilib.

Lent.az-ın güvənilən mənbələrə istinadən hazırladığı bu materialda baş ağrısının səbəbləri, müalicə üsulları və qarşısını alma yolları barədə söhbət açacağıq.

Baş ağrısının səbəbləri

Baş ağrısı bir çox fərqli faktordan qaynaqlana bilər. Əsas səbəblər aşağıdakılardır:

Stress və gərginlik: Baş ağrısının səbəbləri arasında stress və gərginlik var. Qeyd edək ki, zehni və emosional gərginlik baş ağrısının ən yayılmış səbəblərindən biridir.

Yuxu Pozuntuları: Baş ağrısının səbəbləri arasında kifayət qədər yatmamaq və ya həddindən artıq yatmaq da var. Bunlar baş ağrısına səbəb ola bilər.

Su Azlığı (Dehidratasiya): Kifayət qədər su içməmək baş ağrısını artıra bilər. Ona görə, mütəxəssislər gün ərzində ən azı 2 litr su içməyi tövsiyə edir.

Göz Yorğunluğu: Uzun müddət ekrana baxmaq və ya zəif işıqda oxumaq baş ağrısına səbəb ola bilər.

Hormonal Dəyişikliklər: Xüsusilə qadınlarda menstruasiya, hamiləlik və menopauza dövründə baş ağrıları baş verə bilər.

Qida və İçkilər: Kofein, spirtli içkilər, çox duzlu və ya işlənmiş qidalar bəzi insanlarda baş ağrısının geniş yayılan səbəblərindən biridir.

Sinüzit və Allergiyalar: Əvvəlcə deyək ki, Sinüzit burun ətrafında yerləşən sinus boşluqlarının iltihablanması və ya infeksiyasıdır. Burun tıxanıqlığı və sinusların iltihabı, allergiyalar baş ağrısına yol aça bilər.

Migren: Xüsusi bir baş ağrısı növü olub, işıq və səs həssaslığı, ürəkbulanma kimi simptomlarla müşayiət olunur.

Hipertoniya (Yüksək Təzyiq): Yüksək qan təzyiqi baş ağrısına səbəb ola bilər.

Neyroloji Xəstəliklər: Beyin şişləri, sinir sistemində problemlər və digər ciddi xəstəliklər baş ağrısına səbəb ola bilər.

Baş ağrısının müalicə üsulları

Baş ağrısını aradan qaldırmaq üçün bir neçə müalicə üsulu mövcuddur:

1. Təbii və evdə tətbiq edilə bilən üsullar

Su içmək: Susuzluqdan yaranan baş ağrısını aradan qaldırmaq üçün bol su içmək lazımdır.

Otağı havasız qoymamaq: Oksigen çatışmazlığı baş ağrısını artırdığı üçün təmiz hava almaq vacibdir.

Baş masajı: Alın, gicgah və boyun nahiyələrinə yumşaq masaj etmək ağrını azalda bilər.

İsti və ya soyuq kompres: Boyun və ya alın nahiyəsinə tətbiq edilən isti və ya soyuq kompres baş ağrısını yüngülləşdirə bilər.

Bitki çayları: Nanə, zəncəfil və ya çobanyastığı çayları sakitləşdirici təsir göstərir.

2. Dərmanlarla müalicə

Baş ağrısı çox şiddətlidirsə və evdə tətbiq edilən üsullar kömək etmirsə, aşağıdakı dərmanlar istifadə edilə bilər:

Parasetamol (Panadol, Efferalgan) – Yüngül və orta səviyyəli ağrılar üçün istifadə olunur.

İbuprofen (Nurofen, Brufen) – İltihab əleyhinə təsiri olan bir dərmandır.

Aspirin – Qan durulaşdırıcı təsirə malikdir, lakin hər kəs üçün uyğun deyil.

Migren dərmanları (Sumatriptan və s.) – Migrenə bağlı baş ağrılarını aradan qaldırmaq üçün xüsusi olaraq istifadə edilir.

Qeyd: Dərmanları həkim məsləhəti olmadan uzun müddət istifadə etmək tövsiyə olunmur.

Baş ağrısının qarşısını alma yolları

Baş ağrısının təkrarlanmasının qarşısını almaq üçün aşağıdakı vərdişləri tətbiq etmək faydalıdır:

Düzgün yuxu rejimi qurmaq – Hər gün eyni saatda yatıb oyanmaq baş ağrısının qarşısını almağa kömək edir.

Kifayət qədər su içmək – Gün ərzində ən azı 1,5-2 litr su içmək vacibdir.

Balanslı qidalanmaq – Sağlam və təbii qidalarla qidalanmaq baş ağrısını azalda bilər.

Kofein və spirtli içkilərdən çəkinmək – Həddindən artıq kofein və alkoqol baş ağrısını artırır.

Göz istirahəti vermək – Uzun müddət ekrana baxmamaq və işıqlandırmanı düzgün tənzimləmək lazımdır.

İdman və fiziki aktivlik – Gündəlik yüngül fiziki məşqlər baş ağrısını azaltmağa kömək edə bilər.

Meditasiya və stressin idarəsi – Yoga və meditasiya zehni sakitləşdirərək baş ağrısını azalda bilər.

Sağlam duruşu qorumaq – Uzun müddət oturarkən duruşunuzu düz saxlamaq və hər saat bir az gəzmək lazımdır.

Nəticə

Baş ağrısı müxtəlif səbəblərdən qaynaqlana bilər və hər kəsin bu narahatlıqla mübarizə üsulu fərqli ola bilər. Əgər baş ağrınız mütəmadi təkrarlanırsa və çox şiddətlidirsə, mütləq həkimə müraciət etməlisiniz. Sağlam həyat tərzi və düzgün vərdişlər baş ağrısının qarşısını almağa kömək edəcək.

Unutmayın: Əgər baş ağrınız qəfil və çox şiddətli olarsa, müşayiət olunan digər simptomlarla birlikdə (məsələn, görmə problemi, nitqdə çətinlik, hərəkət məhdudiyyəti) baş verərsə, bu ciddi bir sağlamlıq problemi ola bilər və dərhal həkimə müraciət edilməlidir.

Baş ağrısının səbəbləri, müalicə üsulları və qarşısını alma yolları haqqında etibarlı məlumatlar təqdim edən əcnəbi həkimlərin məqalələrini aşağıda qeyd edirik:

Dr. Robert Fryer – NYU Grossman Tibb Fakültəsinin Nevrologiya Departamentinin klinik professoru.

Məqalə: "I'm a doctor - here's how to prevent and manage headaches and migraines"

Mənbə: New York Post

Qısa Məzmun: Dr. Fryer baş ağrılarının əsasən iki növə – birincili və ikincili – bölündüyünü izah edir. O, migrenlərin qarşısını almaq üçün aclıq, susuzluq, stress və yuxu çatışmazlığı kimi tetikleyicilərin idarə edilməsinin vacibliyini vurğulayır. Müalicə üçün isə Tylenol, ibuprofen və Excedrin Migraine kimi dərmanların istifadəsini tövsiyə edir.

Dr. Katy Munro – Migren mütəxəssisi və "The Migraine Trust" təşkilatının həkimi.

Məqalə: "The expert migraine guide: are old pills best?"

Mənbə: The Times

Qısa Məzmun: Dr. Munro migrenlərin beyindəki "elektrik qıcıqlanması" səbəbindən yarandığını və simptomların fərqli olduğunu qeyd edir. O, triptanlar kimi daha əvvəlki dərmanların migrenlərin müalicəsində effektiv olduğunu və həyat tərzi dəyişikliklərinin də əhəmiyyətini vurğulayır.

Dr. Abbas Kanani – Əczaçı və sağlamlıq mütəxəssisi.

Məqalə: "What the location of your headache means - and the best way to treat each kind of pain"

Mənbə: The Sun

Qısa Məzmun: Dr. Kanani baş ağrısının yerinə görə səbəblərini və müalicə üsullarını izah edir. Məsələn, alın nahiyəsindəki ağrıların gərginlik və ya sinus problemlərindən qaynaqlandığını və OTC ağrıkəsicilər, masaj və ya buxar inhalyasiyası ilə müalicə edilə biləcəyini bildirir.

Bu məqalələr baş ağrısının müxtəlif səbəbləri, müalicə üsulları və qarşısını alma yolları haqqında ətraflı məlumat təqdim edir. Hər bir məqalə fərqli aspektlərə toxunur və baş ağrısı ilə mübarizədə faydalı ola bilər.