Dünya rekord istiləşməyə yaxınlaşır - Məyusedici PROQNOZ

2023-cü il noyabrın 30-dan dekabrın 12-dək keçiriləcək COP28-də yüksək profilli müzakirələrin əsasını qoyacaq BMT-nin son hesabatına görə, bəşəriyyət iqlim böhranının qarşısını almaq və qlobal temperaturu 1,5 dərəcədən aşağı saxlamaqda artan problemlə üzləşir.

Lent.az-ın xarici mətbuata istinadla xəbərinə görə, bu problemi həll etmək səylərinə daxil edilmiş çoxsaylı öhdəliklərə və razılaşmalara baxmayaraq, yer kürəsi sənayedən əvvəlki səviyyələrdən 2 dərəcə Selsi kritik həddi artıq keçib.

Temperaturun bu yüksəlməsi müvəqqəti olsa da, elm adamları bunu qarşıya qoyulan məqsədlərə nail olunmadığını göstərən “həyəcan siqnalı” hesab edirlər. Qlobal istiləşməni Selsi üzrə 2 dərəcədən "çox aşağı" məhdudlaşdırmağı öhdəsinə götürən və temperaturu 1,5 dərəcə saxlamağı hədəfləyən Paris iqlim sazişi bəşər tarixində irəliyə doğru atılmış böyük bir addım idi.

Lakin son araşdırmalar təsdiq edir ki, ölkələr karbon qazı emissiyalarını azaltmaq üzrə öhdəliklərini yerinə yetirsələr belə, yer kürəsi 2,9 dərəcə istiləşəcək. Sıfır karbon emissiyasına nail olsaq belə, çətin ki, yaxın onilliklərdə baş verməyəcək, temperatur yenə də 2,5 dərəcə yüksələcək. Ən optimist ssenaridə belə qlobal istiləşmənin 1,5 dərəcə saxlama ehtimalı cəmi 14 faiz təşkil edir. Temperaturun 3 dərəcə Selsiyə qalxacağı daha real ssenarilərin ehtimalı getdikcə daha yüksək olur.

Təhlillərə görə, istiləşməni 2 dərəcə ilə məhdudlaşdırmaq üçün qlobal karbon qazı emissiyaları 25 faizdən çox azalmalıdır. Qlobal istiləşməni 1,5 dərəcə saxlamaq məqsədinə nail olmaq üçün cari onilliyin sonuna qədər emissiyalar 40 faizdən çox azaldılmalıdır. Bu araşdırma nəticələri göstərir ki, dünya Paris sazişinin müəyyən etdiyi yoldan çıxıb və təəssüf ki, qlobal istiləşməni 1,5 dərəcə saxlamaqla daha qaranlıq bir gələcəyə doğru gedir.