Günəbaxan tumları zülal, faydalı yağlar, lif və vitaminlərlə zəngindir və orqanizmə müsbət təsir göstərir. Onlar sadəcə rahat qəlyanaltı və ya salatlara əlavə deyil, əslində dəyəri çox zaman yetərincə qiymətləndirilməyən tam qidalı məhsuldur.
Günəbaxan tumlarını həqiqətən dəyərli edən nədir?
Lent.az xəbər verir ki, bu toxumlarda faydalı bitki yağları, lif, E vitamini, həmçinin maqnezium və selen kimi minerallar gizlənir.
Həkim və qidalanma üzrə mütəxəssis Melina Jampolisin sözlərinə görə, bu tərkib immun sisteminin fəaliyyəti, ürək-damar sağlamlığı, sümük möhkəmliyi və iltihabi proseslərin azalması baxımından mühüm rol oynayır.
Təxminən 46 qram və ya dörddə bir stəkanlıq adi porsiya orqanizmi aşağıdakılarla təmin edir:
4 qram lif, 10 qram zülal (qadınlar üçün gündəlik normanın 20 faizindən çoxu),
təxminən 150 mq maqnezium (tövsiyə olunan gündəlik normanın yarısı),
24 mkq selen (gündəlik ehtiyacın təxminən 44 faizi). Zülal, faydalı yağlar və antioksidantların bu kombinasiyası günəbaxan tumlarını sağlamlığın qorunmasında güclü vasitəyə çevirir.
Diyetoloq və diabet üzrə ekspert Erin Palinski-Ueyd bildirir ki, tumların tərkibindəki antioksidantlar hüceyrələri sərbəst radikallardan qoruyur və iltihabi prosesləri azaldır. Xroniki iltihab isə zamanla ürək-damar xəstəlikləri, diabet və digər sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Günəbaxan tumlarındakı antioksidantlar hüceyrə zədələnməsinin qarşısını alan qoruyucu sədd rolunu oynayır.
Xroniki xəstəliklərin profilaktikası
Araşdırmalar göstərir ki, E vitamini diabetin ikinci tipi və ürək xəstəlikləri riski ilə əlaqəli iltihab markerlərini azalda bilir. Digər tədqiqatlarda isə həftədə ən azı beş dəfə günəbaxan tumu yeyən insanların bu xəstəliklərə tutulma riskinin xeyli aşağı olduğu qeyd olunur.
Bundan əlavə, tumların tərkibindəki faydalı yağ turşuları “pis” xolesterin kimi tanınan LDL səviyyəsini azaltmağa, damarları rahatladaraq qan təzyiqini aşağı salmağa kömək edir.
Günəbaxan tumları qadınlar üçün niyə xüsusilə önəmlidir
Bu məhsulun müntəzəm qəbulu qadınlara bir neçə mühüm üstünlük qazandırır.
Qan şəkərinin sabitləşməsi
50 yaşdan sonra qadınlarda insulinə həssaslığın azalması riski artır. Bu isə qanda şəkərin yüksəlməsinə və qarın nahiyəsində piylənməyə səbəb ola bilər. Günəbaxan tumlarındakı lif, maqnezium və faydalı yağlar insulinə həssaslığı yaxşılaşdırmağa və qlükoza səviyyəsini stabilləşdirməyə kömək edir.
Menopauza əlamətlərinin yüngülləşməsi
Estrogen səviyyəsinin azalması isti basmalar, yuxusuzluq, əhval dəyişiklikləri və quruluq yarada bilər. Tumların tərkibindəki E vitamini və fol turşusu hormonal balansın tənzimlənməsinə dəstək verir. E vitamini zəif fitoestrogen təsiri göstərərək isti basmaların azalmasına, yuxu keyfiyyətinin yaxşılaşmasına və selikli qişa quruluğunun yüngülləşməsinə kömək edə bilər.
Sümük sağlamlığının qorunması
Qadınlar, xüsusilə estrogen səviyyəsi azaldıqdan sonra, osteoporoz riskinə daha çox məruz qalırlar. Günəbaxan tumlarında olan maqnezium sümük toxumasının möhkəmliyi üçün vacibdir. Araşdırmalar göstərir ki, maqnezium çatışmazlığı olan qadınlarda sümüklərin mineral sıxlığı daha tez azalır.
Əhvalın yaxşılaşması
Hormonal dəyişikliklər əsəbilik və emosional enişlərə səbəb ola bilər. Günəbaxan tumları dopamin hormonunun sintezi üçün vacib olan tirozin amin turşusu ilə zəngindir. Tədqiqatlara görə, tirozin qəbulu dopamin səviyyəsini təxminən 30 faiz artıra bilər.
Günəbaxan tumlarını necə düzgün yemək olar?
Onlar təkbaşına da faydalıdır, lakin salatlara, sobada bişmiş tərəvəzlərə, yoqurta əlavə edildikdə təsiri daha da artır. Faydalı yağlar yağda həll olan A, D və E vitaminlərinin mənimsənilməsini yaxşılaşdırır. Giləmeyvə və bir qaşıq günəbaxan tumu ilə birlikdə yunan yoqurtu ideal qəlyanaltı hesab olunur.
Hansını seçmək daha yaxşıdır?
Ən yaxşı seçim çiy və duzsuz tumlardır. Duzlu variantlarda natrium miqdarı normadan artıq ola bilər, qabıqlı tumlarda isə bir porsiyada gündəlik duz norması asanlıqla aşılır. Tumları hava keçirməyən qabda, soyuducuda və ya dondurucuda saxlamaq məsləhətdir, çünki yüksək yağ tərkibinə görə tez acılaşa bilərlər.
Nə qədər tez-tez yemək olar?
Həftədə bir neçə dəfə kifayətdir. Nəzərə almaq lazımdır ki, tumlar kifayət qədər kalorilidir: dörddə bir stəkan təxminən 146 kalori təşkil edir. Ölçünü qoruduqda günəbaxan tumlarının faydası maksimum olur.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
