Unun xarab olduğunu və sağlamlıq üçün təhlükə yarada biləcəyini göstərən sadə bir əlamət var.
Bişirməyə başlamazdan əvvəl unu diqqətlə yoxlamaq lazımdır.
Lent.az bu əsas əlamətləri təqdim edir:
Unun saxlama müddəti
Un uzunmüddətli saxlama qabiliyyətinə malik olsa da, zamanla xarab ola bilər. Bütün un kisələrində “ən yaxşısı bu tarixədək istifadə et” və ya “istifadə müddəti” göstərilir. Bu, istehsalçı tərəfindən məhsulun ən yaxşı keyfiyyətini təmin etmək üçün tövsiyə olunan tarixdir.
Unun tərkibindəki təbii yağlar xarab olmağa meyllidir. Əslində, un nə qədər çox yağ saxlayırsa, bir o qədər tez xarab olur. Əlavə inqrediyentlər (məsələn, duz və ya qabartma tozu) unun xarab olmasına təsir etmir, amma zamanla effektini itirir. Unun hansı taxıldan hazırlandığı da onun saxlanma müddətini müəyyən edir. Buna görə də müxtəlif növ un müxtəlif vaxt ərzində yararlı qalır:
Buğda və çovdar (ağ, ən yüksək/digər sortlar) - 12 aya qədər
Tam taxıllı (kəpəkli) - 6 ayadək (yağlı olduğuna görə tez acılaşır)
Qarğıdalı, qarabaşaq, yulaf unu - təxminən 4-6 ay
Qoz-fındıq və toxum unları (badam, kokos, kətan) - 3-4 ay (tez oksidləşir)
Düyü unu - 6-8 ay
Unun xarab olmasının əlamətləri
Əgər unu açanda ondan xoşagəlməz qoxu gəlirsə, çox güman ki, un xarab olub. Bu, əsas əlamətdir çünki undakı yağ oksidləşir və adətən köhnəlmiş və ya turş qoxu əmələ gətirir. Un həmçinin topalaşa və ya saralmağa başlaya bilər bu, nəmin düşdüyünü göstərir. Əgər içində həşərat görsəniz, onu dərhal atmaq lazımdır.
İstifadə müddəti keçmiş unu əgər keyfiyyəti itməyibsə, hələ də işlətmək olar. Amma unun xarab olub-olmadığını qoxu və xarici görünüşə görə anlamaq mümkündür. Əgər un hava və ya nəmlə təmasda olubsa, ondan hazırlanan xəmir quru və tez dağılacaq.
Unu düzgün saxlamağın iki yolu
Anbarda (otaq temperaturunda):
ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinə görə, un uzun müddət otaq temperaturunda təhlükəsiz qala bilər. Ən yaxşısı onu hava keçirməyən qabda, sərin, quru və qaranlıq yerdə saxlamaqdır.
Soyuducu və ya dondurucuda
Unu soyuducuda saxlamaq onun yararlılıq müddətini uzatmağın əla üsuludur. Əsas şərt – havadan və nəmdən qorunmaq üçün qabı möhkəm bağlamaqdır. Belə halda un soyuducuda təxminən 1 il, dondurucuda isə 2 ilə qədər qala bilər. Amma istifadə etməzdən əvvəl unu otaq temperaturuna gətirmək vacibdir, xüsusilə çörək bişirərkən əks halda topaqlar əmələ gələ bilər.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
