Bu, bir Azərbaycan dramıdır...
Sovetlərin son illərində başlayan bu dram günümüzə qədər uzanıb gələn romantik, sərt, acı, bəzən isə dəhşətli epizodlarla zəngindir. Hazırda həyatda olan qəhrəmanın öz dilindən qələmə alınıb. Lent.az bu əhvalatı oxucuları ilə bölüşməyi qərara alıb. Sizə nəql edəcəyimiz bu əhvalatda yalnız adlar şərtidir...
əvvəli: http://news.lent.az/news/150640
… Qatar sanki köhlən at idi. Üstündəkinin baş götürüb harasa qaçmaq istədiyini hiss edirmiş kimi elə sürətlə gedirdi ki, elə bil səssiz Ukrayna çölündə uçan quşlar da ona çata bilmirdi.
Odessadan yenicə uzaqlaşmışdıq və batmağa doğru gedən gün məni daha da darıxdırırdı. Çünki hələ də bir neçə saat əvvəl baş verənlərdən ayılmamışdım: Yelenanı yataqdaca necə kənara itələyib, binanın pilləkənlərini necə sürətlə düşüb birbaşa vağzala gəlib elə bu axşama qatara bilet almağımı xatırladıqca hər şeyin necə bir anın içində baş verməsi artıq özümə də təəccüblü gəlirdi.
Lakin bir anın içində verilsə də artıq qərar qəti idi - elə oradanca birbaşa paytaxt Kiyevə getmək. Hər şeyi – kolxozdakı işimi, oradakı dostlarımı, sədri, onun qızı Yelenanı, bir sözlə, qurduğum bütün həyatı bu hadisədən sonra bir anın içində “dəfn elədim”. Təki Amaliya sindromuna heç yerdə rast gəlməyim...
Heç onlar da, hətta sədr və əsgər yoldaşlarım da məni axtarmadı...
Onu da deyim ki, əsgərlikdən sonra yenicə qurduğum kolxozdakı həyatdan və insanlardan qəfil ayrılıq asan olmasa da, tam təsadüfi seçimim olan Kiyev də məni əvvəldən gözlədiyim pis halda qarşılamadı. Əvvəlcə gül mağazasında satıcı, sonra qastronomda satıcı, sürücü... Yeni insanlar, yeni tanışlar və sair və ilaxır... Bir sözlə, hər şey dəyişir, hər şey unudulurdu yeni gələn yenilərin sayəsində... Həyat rənglərini ən tez dəyişən kəpənək kimi imiş...
Qınamayın, amma artıq Kiyevdə demək olar ki hər ay “gördüyüm” yeni yelenalar nə Amaliyanı xatırladırdı, nə də Bakını... Heç Nikolayevdə kolxozdakı günlər də yada düşmürdü. Axı niyə də yada düşsün? Kiyevdə ondan da maraqlı insanlar vardı, hələ qızları demirəm. Subay, tək oğlan üçün daha nə lazım idi... Əlbəttə, əgər dərin xatirələrə dalmasan, başqa həyat haqqında düşünməsən...
***
...Və təbii ki, belə yaşam tərzində vaxt, ömür elə keçir ki, həqiqi mənada hiss eləmirsən. Ancaq bu yaxınlarda dostlarla hesabladıq ki, artıq 23 ildən çoxdur, Ukraynada yaşayıram, artıq qocalmışam, artıq getdikcə çox şey arxada qalır...
Bu illər ərzində nələr dəyişmədi... artıq bizi birləşdirən o böyük dövlət – SSRİ yoxdur, əvəzində mənim vətənim Azərbaycan yaşadığım, artıq vətəndaşı olduğum Ukrayna ilə eyni yox, ayrı-ayrı ölkələrdir, müstəqildir. İndi hamı bərabərlik üçün yox, hərə özü üçün yaşayır. İndi mən artıq SSRİ-nin bir ölkəsindən digərinə yenicə köçüb iş axtaran bir sovet gənci yox, yaşadığım qərib ölkənin az-çox tanınmış iş adamıyam.
Dəyişməyən iki şeydir: mən hələ də təkəm və indiyə qədər dünyanın az qala yarısında olsam da hələ də vətənim Azərbaycana bir dəfə də olsa yenidən getməmişəm...
İttifaq dağılandan sonra başqa postsovet ölkəsini bilmirəm, Ukraynada yeni dünyanın yeni sakini olmaq üçün şəxsən bizə geniş imkanlar yarandı. Əvvəlcə bir dostumla bir mağazanı özəlləşdirdik, sonra təkbaşına özüm bir neçə mağazaya sahib oldum və sair.
Bütün bunların nəticəsində əlimə düşən kapital tamam başqa sahədə böyük bir sərmayədara çevrilməyimə imkan verdi. Artıq bütün mağazaları satıb sırf bu sahədəyəm (hansı sahənin iş adamı olması anonimlik xatirinə açıqlanmır - M.A.). İmkanlarımdan o qədər məmnunam ki, çox yox, cəmi 10 il əvvəl ağlıma gəlməzdi ki, nəinki Ukraynada, Şərqi Avropa ölkələrində bu qədər imkana sahib insan olacam. Kaş anam sağ olaydı və bu günü görəydi. Hə, ötən günlərdən yeganə təəssüfləndiyim indi ancaq budur, başqa heç nə... Heç başqa heç nə də daha yada düşmür, buna vaxt da yoxdur.
Bilirəm ki, maraqlı olacaq bilmək; Nikolayevdəki Yelanadan sonra heç kimlə daha yaxın münasibət də qurmuram. Asudə vaxtımı ancaq ötəri tanış olduğum qızlarla, qadınlarla keçirirəm. Son vaxtlar işin çoxluğundan heç buna da vaxt olmur. Olanda da, dediyim kimi... Hərdən özüm də özümə inana bilmirəm ki, həqiqətən 48 yaşım var artıq...
Dəfələrlə istər iş tərəfdaşlarıma məxsus ailələrdən, istər şəxsən tanıdığım şəxslərdən, hətta azərbaycanlı biznesmen ailələrindən evlənmək üçün dolayısı ilə təkliflər olub. İndi də olur.
Bilmirəm. Amma reallıq odur ki, evlənmək, ailə qurmaq həvəsi birdəfəlik məndə ölüb, itib gedib. Görünən də odur ki, bir daha oyanmayacaq.
İndi yəqin Amaliyanın nəvəsi var, yaxud yoxdur və ya Allah bilir haradadır. Çünki Qarabağ hadisələrindən sonra mənə elə gəlir ki, onlar daha Bakıda qalmazdılar. Hərdən onun sonrakı taleyi düşündürür, amma inandırım ki, çox ötəri olur. Çünki dediyim kimi, həm iş həyatı, həm çoxsaylı müvəqqəti tanışlıqlar bütün vaxtı əridir.
Bir qadın tanışım vardı, daha doğrusu indi də var. Adı Larisadır, rusdur. Məndən 6 yaş kiçikdir. Onu bir dostum işlə bağlı mənimlə tanış etmişdi. Avropadan gətirdiyi kosmetik vasitələri Ukraynadan keçirərək, Rusiyada distributorluğunu təşkil elədim. Yaxşı da alınmışdı, artıq Rusiyada əlavə dükanlar açırdı. Çox israr edirdi ki, axıra qədər distributorluğu elə mənim şirkətlərimdən biri davam elətdirsin. Lakin bir gün ortaya çıxan səbəb məni, təxminən ayda 200 min dollar gəlir verən bu ortaqlıqdan imtina etməyə məcbur etdi... Deyə bilərsiniz, axı bunun söhbətimizə nə dəxli var... Deyim!
Deməli, bir gün elə Kiyevdə işgüzar dairədəki dostlarla görüşdən sonra Larisa xahiş etdi ki, xeyli müddətdir işdən imkan olmur getsin, birlikdə yaxınlıqdakı karaoke kluba gedək. Çoxdandır mən də bir yaxşı istirahət etmirdim deyə, təklif ürəyimdən oldu. Getdik, əyləndik, içdik. Ordan çıxandan sonra da bir sakit yerdə kofe içməyə əyləşdik.
Ənənəvi söhbətlərdən, özümüz haqqında əhvalatlardan xeyli danışıb-güldük. Larisa yenə başladı mənim şəxsi həyatımdan məsləhətlər verməyə. Üç ildir tanışıq, o həmişə təkliyə çəkilərkən bir dost kimi mənə tək yaşamamağı inadla tövsiyə edirdi. O dost kimi çox istəyirdi məni, bu keçən müddət ərzində aydın hiss olunurdu.
Bu gün də dil qəfəsə qoymayan Larisa söhbət əsnasında qəflətən dedi:
- İstəyirəm ərə gedim, daha bezmişəm tək veyllənməkdən, nə deyirsən?
- Get də...
- Yəni belə vecinə deyil? (gülür)
- (Güldüm) Yox, niyə ki. Sən əzizsən. Daha nə deyə bilərəm?
- Nə bilim. Elə bildim sənin üçün qeyri-adi xəbər olacaq...
- Qeyri-adi onda olardı ki ərə gedirsən, amma səninlə heç kim evlənmir. İndi nə olub, şükürlər olsun, gözəl qadınsan, kişilərlə bağlı çoxlu təcrübən var və sair. Sənə ərə getmək çox asandır və hətta lazımdır. Və inanmıram ki hansısa ağılsız kişi səninlə evlilikdən imtina etsin...
Bu yerdə istehzalı təbəssümlə sözümü kəsdi:
- Deməli mənimlə evlənə bilərsən?
- ...
- Mən artıq qərar vermişəm. Sən çox güclü biznesmensən. Mənimlə evlilik həm də əla şərtlər yarada bilər. Bu barədə çoxdan düşünmüşəm və çoxdandır istəyirdim bu barədə sənə...
Sözünün arxasına qulaq asmayıb, sakitcə ayağa qalxdım, masanı tərk etdim. Kassada masanın hesabını verib sürətlə küçəyə çıxaraq maşına oturdum. Beynim yalnız bu sözlər gedib-gəlib dolanırdı: “Axx bu qadınlar...!”
O gündən sonra nəinki Larisa ilə iş daxil olmaqla birdəfəlik əlaqəni kəsdim, artıq heç bir qadınla heç bir iş münasibətinə belə girmirəm. Və getdikcə qadınlara qarşı daha güclü bir inamsızlıq yaranır məndə. Artıq belə bir hiss yaranıb ki, qadınlardan qorxmamaq üçün nə lazımdır ki, mən onu edim...
Üzr istəyirəm, nədənsə qadınlara artıq yalnız cinsi tələbatlar kontekstində yanaşıram. Özü də əvvəlkindən daha çox sürəkli dəyişirəm qadınları. Adətən boş vaxtlarda karaoke klublarda, diskotekalarda ünsiyyətə girirəm. Bir-iki həftə ünsiyyət və sonra əlaqəni kəsirəm. Öz aləmimdə bununla qadınlardan həm qorunuram, həm də qisas alıram...
Bilirsiz, məhz qadınların həyatımdakı məlum qadının ucbatından həyatımın borclu olduğum və əziz qadını olan anam vaxtsız, məni görmədən həyatdan getdi. Ən azı əsgərlik məktublarımdan hiss olunan miskinlik yazıq arvadın həyata olan inamını itirdi. Bunu heç vaxt özümə bağışlaya bilmirəm. Adətən bunu heç kimə danışmaq istəmirəm, amma bu belədir...
Onu da deyim, getdikcə görürdüm ki, qadınlarla ünsiyyətdə çox dərinə getməmək, yalnız əylənmək kişilərin onların yanında azadlığının sanki qarantı olur. Və həyat daha cəlbedici olur...
Məsələn, ötən həftənin cümə günü (Kiyevdə cümə günləri rəmzi əyləncə günüdür) klubların birində tanış olduğum Sofiya bu dediklərimin ən yaxşı nümunəsidir. 22 yaşı var, amma ondakı maraqlı təcrübə aramızdakı yaş fərqini hiss elətdirmir. Həm də sözün əsl mənasında çox gözəldir. Çox şəndir...
Açığı, onunla həmin gün birlikdə içmək üçün tanış olduq. Getdikcə bu dilavər qız daha yaxın münasibətə meylləndi. Həmin gün işimlə bağlı müəyyən gərgin situasiya yaşadığım üçün birtəhər onu başımdan elədim. Səhəri gün bankdan çıxarkən düz avtomobilimin yanında gördüm:
- Salam. Burda neynirsən?
Gülümsəyərək verdiyim suala dərhal gülərək tələsik cavab verdi:
- Sənin “Cip”ini gecə yuxuda gördüm, minib gəzmək istəyirəm (gülür). Sənə zəng edəcəkdim, amma burdan keçirdim, maşınını burada gördüm...
- Sən əsl şeytansan. Bu gün dərslərin yoxdu bəs? (sonuncu kurs tələbəsidir)
- Var idi, tez bitdi... Sorğu-sual uzun çəkəcək, yoxsa maşına dəvət edəcəksən?
- (Özümdən asılı olmadan bərkdən gülərək) Yaxşı, keç otur...
Keçib qabaqda yanımda oturdu. Mən ona:
- Amma bu gün işlə bağlı dəyəcək yerlərim, görüşlərim var. Maşında gözləyə biləcəksən? - deyən kimi, əyilib qoluma sarılaraq, başını çiynimə qoydu:
- Səni nə qədər desən gözləyərəm...
Ürəyimdə “lənət şeytana, işə düşmədik” deyib maşını işə saldım...
Bütün günü firmalarımda, banklarda keçirdiyim bütün görüşlər zamanı maşında oturub gözlədi. Açığı, onun bu hövsələsi məndə qəribə maraq da oyatdı. Axşam onu gün ərzindəki iradəsinə mükafat olaraq yaxşı bir restorana apardım. Gecə keçənə kimi əyləndi, oynadı, yaxşı içdik də...
Restorandan çıxanda yaxşıca kefləndi Sofiya. Bir başa yaxınlıqdakı evimə gəldik. Artıq yarım saatı idi ona dalbadal zənglər gəlməyə başladı, amma cavab vermirdi. Mən elə başa düşdüm ki, ayrıldığı sevgilisi, ya da hansısa oğlandı. Çünki burada qızlar orta məktəbi bitirməmiş azad olurlar deyə, valideynləri onları artıq bu yaşda heç yada da salmırlar. Ona görə də əhəmiyyət vermədim.
Evə girən kimi sarıldı mənə. Sanki bayaqkı kefli qız deyildi. Mən:
- Sofiya, dayan kömək edim, uzan yat... - davam etməyimə macal vermədi, atılıb qucağımda oturaraq ehtiraslı öpüşlərinə qərq elədi....
Bu arada telefonu susmaq bilmirdi. Artıq gecə saat 3 olmasına baxmayaraq yenə zəng zəngin dalınca gəlirdi. Özümü saxlaya bilməyib, onun başını özümdən ayıraraq:
- Bəlkə bu telefona cavab verəsən?!
Qucağımdan düşərək yanımda oturdu və qarşıdakı masadan telefonu götürüb, söndürdü:
- Gülməli görünəcək sənə, amma anamdır. İki ay əvvələ qədər bir oğlanla görüşürdüm, o məni elə pis incidib getdi ki, anam indi hər addımımdan narahatdır. İndi də iki gündür başqa şəhərdədir deyə, daha çox zəng edir. Lap beynimi dəng edib. Yəqin atama bildirməyib, yoxsa atam da ona qoşulub dəng edərdi.
Bundan əvvəl söhbət zamanı öyrənmişdim ki, Sofiya imkanlı ailədəndir. Valideynləri hansısa bizneslə məşğul olur, amma maraqlı olmadığı üçün soruşmamışdım.
Telefonu söndürüb, təzədən özünü mənim üstümə atdı. Bir neçə saniyə sonra biz artıq yataqdaydıq....
Az sonra onun yuxuya getdiyini görüb, sakitcə durub telefonunu açdım. Dalbadal zəng edən nömrəni tapıb qısaca adresi yazdım və bildirdim ki, qızınız buradadır...
Sonra gəlib onunla uzanıb yatdım...
***
Həmin gecə çox uzun zamandan bəri ilk dəfə yuxu gördüm. Anam yuxuma girdi. Qarışıq yuxu olduğu üçün tam mənzərəni anlamırdım, amma görürdüm ki, gah işıqlı bir həyətdə, gah da qaranlıq bir otaqdayam anamla və o, əli qoynunda gözlərimə baxır. Nə qədər cəhd edirəmsə, yerimdən durub ona yaxınlaşa bilmirəm, danışa da bilmirəm. Sanki səsim batıb. İstəyirəm qışqırım, səsim çıxmır. Anam isə soyuqqanlı halda mənə baxır. Baxır, baxır.... birdən arvad ucadan dedi:
- Murad, özünü onlardan qoru!
Yenidən cəhd edib “kimlərdən, ana?” deyə soruşmaq istəyirdim ki, yuxudan oyandım. Tərin içindəydim. Azacıq özümə gələn kimi Sofiya yadıma düşdü, baxdım ki, yanımda deyil. Çevrilib durmaq istəyirdim ki, qarşılaşdığım mənzərə məni ildırım kimi vurdu.
Bir az aralıdakı divanda Sofiya arxası mən tərəfə yaşlı bir kişinin başı dizinin üstdə için-için ağlayırdı. Məni görən kimi sakitcə:
- Atamdır...
Ardını deməsə də anladım. Deməli, telefondakı sms-i atası oxuyub, gəlib. Deyəsən, kişi özündən gedibmiş. Bəlkə də infarkt olub, nə bilim. Bunları düşündükcə cəld qalxıb əynimi geyindim, mətbəxə keçmək istəyirdim ki, elə bil ağır daşa dəydim. Mətbəxin qapısında nisbətən yaşlı bir qadınla üz-üzə gəldik. Əlindəki su stəkanı ilə tələsik yanımdan keçən qadın məni hiss edərək “Salam. Sofiyanın anasıyam” deyib ərinə tərəf tələsirdi ki, gözü gözlərimə sataşanda əlindəki stəkan şappıltı ilə yerə dəyib çilik-çilik oldu. Elə bil içimdə nəsə sındı, cingiltisi qulaqlarımda təkrar etdi.
Amaliya!!!
Gördüklərim o idi ki, bir tərəfdə Amaliyanın bu gecə mənimlə yatan qızı Sofiya atası Dmitrinin infarkt vurmuş bədənini qucaqlayıb, digər tərəfdə isə özü heykəl kimi donub kirpiklərini belə qırpmadan mənə tamaşa edir...
SON
P.S. Təxminən 3-4 saat ərzində dayanmadan danışdığı bu hekayətini bitirib, xeyli susdu. Başını aşağı salıb elə səssiz durmuşdu, kənardan baxan elə bilərdi keçinib, nəfəsi kəsilib:
- Bəs sonra nə oldu?...
- Sonra heç nə… həqiqətən heç nə... - deyib, qarşısındakı bayaqdan əl vurmadığı viskini başına çəkdi və istehzalı formada gülümsəyərək, dedi:
- Mən uzun illərdi həm biznes sahəsində, həm də digər sahələrdə müxtəlif fəaliyyətlə məşğulam. Xaricdə azərbaycançılığın təbliğində də az rolum olmayıb, dəfələrlə Azərbaycanın rəhbər şəxsləri ilə Ukraynaya, Avropaya səfər zamanı görüşlərimiz olub. Amma təəssüf ki, jurnalistlə ilk görüşüm yenə Amaliya mövzusunda oldu...