Dünyanı internetsiz qoyan husilər kimdir? - ALLAHIN DÖYÜŞÇÜLƏRİ
12 mart 2024 20:15 (UTC +04:00)

Dünyanı internetsiz qoyan husilər kimdir? - ALLAHIN DÖYÜŞÇÜLƏRİ

Fevralın 26-sı axşam Avropa və Asiya arasında internet rabitəsini təmin edən dörd sualtı kabel zədələndi və bunun nəticəsində qlobal miqyasda internetdə fasilələr yarandı.

Sonradan AAE-1, Seacom, EIG və TGN kabellərinin zədələnməsinin husilər tərəfindən törədildiyi məlum oldu. Qlobal miqyasda internetə təsir edən, yüzmilyonlarla insanın gündəlik planlarını dəyişməyə vadar edən hadisə qruplaşmanın növbəti gücünü ortaya qoydu.

Lent.az husilər barədə maraqlı məlumatları təqdim edir:

Husilər, yaxud tam adı ilə “Ənsar Allah” (“Allahın döyüşçüləri”) hərəkatı 2004-cü ildə yaranıb. Onun üzvləri VIII əsrdə Səudiyyə Ərəbistanında yaranan və şiəliyin bir qolu sayılan zeydilər təriqətinə sitayiş edirlər. Yəmənin 30 milyonluq əhalisinin təxminən 8-10 milyonu zeydilər təriqətinə sitayiş edir. Daha çox ölkənin şimal-qərbində, Qırmızı dəniz sahilində yerləşən Səada vilayətində məskunlaşan bu dini-hərbi icmanın əsas silahlı qanadı “Ənsar Allah” adlanır. Hərəkatın əsasını qoyan Hüseyn Əl-Husinin 2004-cü ildə Yəmən hökumət qoşunları ilə toqquşmada öldürülməsindən sonra qruplaşma onun adı ilə həm də husilər kimi tanınmağa başladı. Ölkədəki sünni çoxluğuna həmişə müxalif olan husilər siyasi platformasında ABŞ və İsraili düşmən sayır, eyni zamanda Yəmən hökumətindən öz icmaları üçün daha çox səlahiyyət istəyirdi. Qruplaşma ilk dəfə 2014-cü ildə bütün dünyanın diqqətini özünə cəlb etdi. Həmin il onlar Yəmən Prezidenti Abdurabbih Mənsur Hadiyə qarşı qiyam qaldırdılar və 2014-cü ilin sentyabrında paytaxt Səna şəhəri də daxil olmaqla, şimal-qərb ərazilərini nəzarətə götürdü. Bu zaman Yaxın Şərqin əksər şiə icmalarında öz proksi şəbəkəsini quran İran indiyədək prioritet saymadığı husilərə qazandıqları ciddi uğurlar fonunda hərbi və maliyyə yardımı ayırmağa başlayır. 2015-ci ilin martında Səudiyyə Ərəbistanın başçılıq etdiyi ərəb koalisiyası Prezident Hadinin yardım çağırışından sonra Yəməndəki vətəndaş müharibəsinə müdaxilə edir. Amma ötən 9 il ərzində koalisiya husilərin müqavimətini yara bilməyib. Son vaxtlara qədər tərəflər arasında sülh danışıqları aparılırdı.

Hazırda Yəməndə vahid dövlət mövcud deyil, hökumət qüvvələri ölkə ərazisinin 60%-nə nəzarət etsə də, ölkə əhalisinin əsas hissəsinin yaşadığı və ən məhsuldar torpaqlarının yerləşdiyi 25%-lik hissə husilərin nəzarəti altındadır. Buraya Yəmənin strateji önəm daşıyan Qırmızı dəniz sahilləri də daxildir. Bundan başqa, ölkənin cənubunda Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin təsiri altında olan Cənub Keçid Hökuməti, mərkəzi bölgəsində isə İŞİD və “Əl Qaidə” qruplaşmalarına məxsus məhdud ərazilər var.

Qruplaşma 120 minlik nizami orduya malikdir və arsenalında ciddi raket və aviasiya qüvvələri var.

Husilər oktyabrın 7-də Fələstindəki HAMAS qruplaşmasının üzvləri İsrailə hücum etdikdən sonra başlayan yeni müharibədən də kənar qalmadılar. Onları hərbi əməliyyatlar meydanından 800 kilometr məsafə ayırsa da, qruplaşma İsrailə qanadlı raket və dronlar göndərdi, bundan başqa, dünya dəniz ticarətinin 12%-nin keçdiyi Bab-əl-Məndəb boğazının və Qırmızı dənizin Yəmən sahillərindən keçən bütün ticarət gəmilərini hədəfə aldı.

2023-cü il noyabrın 19-da Yaponiya bayrağı altında üzən “Galaxy Leader” gəmisinin 25 nəfər heyət üzvü ilə birlikdə husilər tərəfindən ələ keçirilməsi ilə başlayan hücumlar bu günə qədər davam edir.

Məhz bu səbəbdən dünyanın 5 ən böyük dəniz yükdaşıma şirkətlərindən 4-ü Süveyş kanalı ilə konteyner daşıyan gəmilər və tankerlərinə hərəkət marşrutunu dəyişdirib, ABŞ isə ötən ilin 18 dekabrından 20-dən çox müttəfiqi ilə birlikdə "Operation Prosperity Guardian” (Rifahın Keşikçisi) əməliyyatına başlayıb.

Bu il yanvarın 12-dən başlayaraq ABŞ və Böyük Britaniya Yəməndəki husilərə müxtəlif intensivliklə 6 hava hücumu təşkil edib, amma hələ də gəmilərə hücumların qarşısını ala bilməyib.

Kabel xəttinin kəsilməsi ilə bağlı qeydə alınan insident husilərin hələ də təhlükəli qüvvə olduğunu göstərir.

# 12627
avatar

Vüqar İsmayılov

Oxşar yazılar