Yaşlanma əleyhinə dərman hazırlandı: ömrü uzadır və xərçəngin qarşısını alır

Alimlər qocalmanın sirlərini açmağa bir addım daha yaxındırlar. Onlar sürətlənmiş qocalma ilə əlaqəli zülalın fəaliyyətini dayandıran "müqəddəs qril" dərmanının tapıldığını elan edərək, müalicənin siçovulların ömrünü 25 faiz artırdığını aşkar ediblər.

Lent.az “Dail Mail”ə istinadla bildirir ki, terapiyanın başlamasından cəmi 25 həftə sonra heyvanların xərçəngə tutulma riski azalıb, ağ tüklər yoxa çıxıb, görmə qabiliyyəti və əzələlərin fəaliyyəti yaxşılaşıb. 55 yaşlı insanın yaşına bərabər olan 75 həftəlik heyvanlar, müalicə olunmayanlar üçün 120 həftə ilə müqayisədə orta hesabla 155 həftə yaşayıblar.

İnsanlar təxminən 450 milyon il əvvəl balıqdan interleykin-11 adlı bir protein miras alıblar. “Daily Mail” yazır ki, bu gen xroniki iltihab, orqan toxumasında çapıqlar, metabolik pozğunluqlar, əzələ atrofiyası və ürək fibrozu ilə əlaqələndirilir.

Tibb Tədqiqatları Şurasının Tibb Elmləri Laboratoriyasından (MRC LMS) həmmüəllif professor Stuart Kuk, bu nəticələr çox həyəcan vericidir deyib:

“Müalicə olunan siçanlar daha az xərçəngə sahib idi. Adi yaşlanma və zəiflik əlamətləri göstərmədik. Əzələ atrofiyasında azalma və əzələ gücündə artım müşahidə edildi”.

Başqa sözlə, anti-IL11 ilə müalicə olunan yaşlı siçanlar daha sağlam idi.

“Bu nəticələr yalnız siçanlarda əldə edilsə də, bu, dərmanların yaşlı insanlarda oxşar təsir göstərə biləcəyi ehtimalını artırır” deyən professor Kuk, “Hazırda digər xəstəliklərin müalicəsi üçün anti-IL-11 dərmanlarının klinik sınaqları davam edir gələcəkdə onların yaşlı insanlara təsirini öyrənmək üçün potensial olaraq maraqlı imkanlar açır” deyə bildirib.

Professor Kuk BBC-yə bildirib ki, sınaqlar hələ tamamlanmasa da, tapıntılar dərmanın insanlar üçün təhlükəsiz olduğunu göstərir.

Komanda IL-11-i aradan qaldırmaq üçün genetik cəhətdən dəyişdirilmiş ilk siçovullardan istifadə edərək iki təcrübə aparıb. Çıxarılması heyvanların ömrünü orta hesabla 20 faizdən çox uzadıb.

Bununla belə, "təsirli" nəticələr onlara zülalın orqanizmə yaşa bağlı təsirini dayandıran anti-IL-11 preparatı verildikdə əldə edilib.

Həm erkək, həm də dişi siçovulların ömrü 25 faiz artıb. Müalicə yalnız xroniki xəstəliklərdən və yaşa bağlı əzələ kütləsi və gücünün itirilməsindən qorunma təmin etməyib, həm də telomerlərin qısalmasının sürətini azaldıb. Telomerlər hər bir xromosomun uclarında yerləşən və onları bir yerdə saxlayan “qapaqlardır” deyə “Daily Mail” açıqlayıb.

Yaşlandıqca telomerlər köhnəlir və qısalır, bu da xərçəng, Alzheimer və Parkinson kimi xəstəliklərə yol açır.

"Məqsədimiz odur ki, bir gün anti-IL-11 terapiyası mümkün qədər geniş şəkildə istifadə edilsin ki, bütün dünyada insanlar daha uzun müddət daha sağlam yaşaya bilsinlər" deyən Professor Kuk, "Yaşlanma üçün müalicə üsulları dəqiq müəyyən edilməyib və maliyyə vəsaiti toplamaq Bu sahədə klinik sınaqlar çox çətindir” – qeyd edib.

Tədqiqatçılar illərdir IL-11-i tədqiq edirlər, 2018-ci ildə ilk dəfə IL-11-in fibrotik və iltihab əleyhinə bir zülal olduğunu göstərərək, onun anti-fibrotik və antiinflamatuar agent kimi yanlış səciyyələndirilməsini aradan qaldırıblar.