Alimlər yeni araşdırmada elektron və ənənəvi siqaretlərin kişilərin sidik-cinsiyyət sisteminə necə təsir etdiyini müəyyən ediblər.
Lent.az xarici KİV-ə istinadla xəbər verir ki, mütəxəssislər, ümumilikdə 24 fərd olan yetkin erkək siçovullar üzərində təcrübələr aparıblar. Onlar biri nəzarət qrupu olmaqla 3 qrupa bölünüblər. Heyvanlar xüsusi şüşə qabda siqaret və tütün tüstüsünün buxarına məruz qalıb.
Bundan sonra gəmiricilərdə bir sıra göstəricilər, o cümlədən sidikdə kotinin səviyyəsi, xaya çəkisi, gonadosomatik indeks, sperma sayı və hərəkətliliyi, testislərin histologiyası və biokimyəvi parametrləri tüstüyə məruz qalmayan bir nəzarət qrupunun nəticələri ilə müqayisə edilib.
Məlum olub ki, tütün tüstüsünə və buxarına məruz qalan siçovullarda xayaların ölçüsü azalıb, seminifer borular deformasiyaya uğrayıb, cinsi hüceyrələr və Sertoli hüceyrələri ayrılaraq ölüb. Ağır hallarda mikrob hüceyrələrinin ayrılması dayandırılır, boşluqlar, nekroz, fibroz və atrofiya əmələ gəlib. Onların oksidləşdirici stress markerlərinin səviyyələri də artıb.
Siqaret tüstüsünə məruz qalan siçovullarda sperma sayı da millilitrdə 98,5 milyondan 95,1 milyona düşüb.
Ən pis göstəricilər “tütün” qrupunda olub – millilitrdə 89 milyon sperma. Onlar həmçinin bütün eksperimental subyektlər arasında ən kiçik testislərə sahib olublar.
Beləliklə, təcrübə göstərib ki, tütün tüstüsü və elektron siqaretdən çıxan buxar siçovullarda xaya histopatologiyasını, spermoqramma və oksidləşdirici stress parametrlərini dəyişir.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
