Amerikalı psixoloq Mark Travers 2025-ci ildə cütlüklər arasında ən çox təkrarlanan beş əsas mübahisəni sadalayıb və bu qarşıdurmaların arxasında duran gizli emosional səbəbləri izah edib.
Lent.az xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, 2025-ci il cütlüklər üçün qeyri-adi dərəcədə yüksək emosional gərginlik dövrü olub.
Onun sözlərinə görə, yüzlərlə cütlüklə aparılan söhbətlər və onilliklərə dayanan münasibət araşdırmaları bir həqiqəti dəyişməz saxlayır: tərəfdaşlar adətən düşündükləri səbəblərə görə mübahisə etmirlər. Görünən səbəblər daha dərin emosional problemlərə – təhlükəsizlik hissinə, tərəfdaşın əlçatanlığına və uzunmüddətli bağlılığa dair suallara açılan bir başlanğıc nöqtəsidir.
Psixoloq 2025-ci ildə ən çox rast gəlinən mübahisə növlərini belə izah edib:
“Gecikəcəyini niyə demədin?” adlı mübahisə əksər hallarda punktuallıqla bağlı olmur. Bu, daha çox emosional bağlılıq sistemində yaranan “Mən sənin üçün doğrudanmı önəmliyəm?” sualının əksidir. Son araşdırmalar göstərir ki, bir-birinə uyğunlaşmağı bacaran tərəfdaşlara malik insanlar daha etibarlı bağlanma tipinə sahib olurlar. Zamanla bu cür kiçik davranışlar münasibətlərdə təhlükəsizlik hissi yaradır.
“Sən məni ümumiyyətlə dinləmirsən” mübahisəsi isə beynin təhlükəsizlik siqnalları ilə əlaqəlidir. Təkamül baxımından diqqətlə dinlənmək sosial təhlükəsizlik göstəricisi kimi qəbul olunur. Tərəfdaşın laqeyd reaksiya verməsi və ya dinləməməsi beyin tərəfindən emosional əlaqənin zəifləməsi kimi şərh edilir. 2024-cü ildə Current Psychology jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, özünü görməzlikdən gəlinmiş hiss edən insanlar daha çox ağrı, kənarlaşdırılma və görünməzlik kimi duyğular yaşayırlar.
“Biz həmişə eyni mövzuda dalaşırıq” tipli mübahisələr də geniş yayılıb. Araşdırmalar göstərir ki, emosional təcrübələr aydın “sərhədlərə” malik olmadıqda, beyin bir münaqişəni digərlərindən ayırmaqda çətinlik çəkir. Bu səbəbdən cütlüklər eyni emosional nöqtəyə təkrar-təkrar qayıdır və hər yeni mübahisə əvvəlki həll olunmamış problemin davamı kimi qəbul olunur.
“Niyə hər şey mənim üzərimdədir?” sualı ilə başlayan mübahisələr əslində məişət yükündən çox, “kognitiv yük”lə bağlıdır. Araşdırmalar göstərir ki, evin gündəlik işlərini planlamaq, ehtiyacları qabaqcadan düşünmək, görülən və görülməyən işləri izləmək də ciddi zehni əmək tələb edir. Bu yük çox vaxt görünməz qaldığı üçün tərəflərdən biri özünü dəyərsiz və yüklənmiş, digəri isə gözlənilməz vəziyyətdə hiss edir.
“Sən artıq bizə vaxt ayırmırsan” mübahisəsi isə psixoloqun fikrincə, ən təhlükəli qarşıdurmalardan biridir. Həyat tempi sürətləndikcə yaxınlıq üçün ayrılan vaxt azalır. Mübahisənin kökündə isə qrafik deyil, tədricən uzaqlaşmaq qorxusu dayanır.
2021-ci ildə aparılan bir araşdırma göstərib ki, münasibətlərdən məmnunluğa ən çox təsir edən amil mübahisələr deyil, gündəlik, sadə ünsiyyətlərdir. Bir-biri ilə daha çox danışan cütlüklər münasibətlərini daha yaxın və dəyərli hesab edirlər. Əksinə, ünsiyyətin azalması münasibətlərə mənfi təsir göstərir.
Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, bu cür mübahisələrə yalnız səthi səbəblər prizmasından baxmaq problemi dərinləşdirir. Əsas məsələ qarşı tərəfin emosional ehtiyaclarını vaxtında görmək və düzgün ünsiyyət qurmaqdır.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
