Tarixdə ilk imperiya necə yaranıb? - Maraqlı faktlar

Bu imperiya nisbətən qısa müddət ərzində mövcud olmasına baxmayaraq, öz dövrü üçün yenilikçi olan bir çox ənənələrin əsasını qoyub.

Lent.az-ın xarici mediaya istinadən məlumatına görə, Böyük Sarqon eramızdan əvvəl 2334-2218-ci illər arasında Akkad imperatorluğunu qurub və bu gün İraqın bir hissəsi kimi tanınan qədim Mesopotamiya bölgəsini dəyişdirib. Onun hakimiyyətinə qədər ərazi ayrı-ayrı şəhər dövlətlərinin konqlomeratı idi.

Sarqon onların birləşməsinə təşəbbüs göstərərək gələcək nəsillərə ayrı-ayrı əraziləri vahid qayda altında necə birləşdirəcəyini nümayiş etdirib. Bu proses ona tarixdə yer qazandırıb və gələcək imperiyaların yaradılmasına nümunə olub.

İmperatorluğun ürəyi olan Akkadın dəqiq yeri hələ də kəşfiyyatçılar və arxeoloqlar üçün sirr olaraq qalır. Akkadın Fərat çayı boyunca yerləşdiyi güman edilir, baxmayaraq ki, dəqiq yer hələ də müzakirə mövzusudur.

Sarqonun rəhbərliyi altında olan Akkad imperiyası Fars körfəzi sahillərindən Aralıq dənizinə qədər uzanıb, hətta bəlkə də Kritə toxunub, ticarətin, incəsənətin və elmin qızıl dövrünə mühüm töhfələr verib. O, həmçinin gil lövhələrdən istifadə edərək dünyanı ilk poçt sistemi ilə tanış edib.

Sarqonun hakimiyyəti altında olan Akkad imperiyası

Bu qüdrətli imperiyanın başında sədaqətin dəyərini aydın dərk edən lider Sarqon dayanıb. O, ən etibarlı adamlarını, o cümlədən tarixdə ilk tanınmış şair kimi yerini tutan qızı Enheduannanı hakimiyyət vəzifələrinə təyin edib.

Sarqonun hakimiyyəti 56 il davam edib. Onun varisləri üsyanları və fikir ayrılıqlarını aradan qaldıraraq imperiyanın ərazisini genişləndirməyə davam ediblər. Sarqonun nəvəsi Naram-Sin, əfsanəyə görə, tanrıları qəzəbləndirən və Akkadın süqutuna səbəb olan hərbi nailiyyətləri və qüruru ilə məşhurdur.

Araşdırmalar göstərir ki, imperiyanın süqutunun əsl səbəbi qıtlığa səbəb olan, ticarət və dövlətçiliyin əsaslarını sarsıdan, üsyan və işğallara qarşı müqaviməti çətinləşdirən iqlim dəyişikliyi ola bilərdi.

Akkadın son hökmdarları Dudu və Şu-Turel öz təsirlərinin azaldığını və böyük şəhərin tarixdən silindiyini, birlik və yenilik mirası, eləcə də təbii qüvvələrin gücünü xatırlatdığını görüblər.