
Naxçıvanın ilkin metal emalı mərkəzlərindən biri olduğu sübut edildi
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun Şərur arxeoloji ekspedisiyası bu abidələrdən birində - Şərur rayonu ərazisində yerləşən Birinci Maxta abidəsində tədqiqatlar aparır.
Lent.az-ın Milli Elmlər Akademiyasının rəsmi saytına istinadən verdiyi məlumata görə, ekspedisiyanın rəhbəri, tarix elmləri namizədi Səfər Aşurov bildirib ki, bu il arxeoloji qazıntıların əhatə dairəsi genişləndirilmiş və ümumi tədqiq olunan sahənin həcmi 300 kvadratmetrə çatdırılıb.
Qazıntı sahəsində dairəvi və düzbucaqlı tikililərin, ocağın qalıqları və təsərrüfat tikililərinin qalıqları aşkar edilib. Tədqiqat sahəsindən düzbucaqlı tikililərin aşkar olunması diqqəti xüsusilə cəlb edir. Çünki son zamanlaradək elmi ictimaiyyətdə belə bir fikir formalaşmışdı ki, düzbucaqlı tikililər eneolit, dairəvi tikililər isə ilk tunc dövrünə aiddir. Birinci Maxta abidəsində aparılan tədqiqatlar isə təsdiq edib ki, ilk tunc dövrünün başlanğıc mərhələsində dairəvi ilə yanaşı, düzbucaqlı tikililərdən də istifadə olunub.
Tədqiqatlar zamanı Birinci Maxtadan müxtəlif çeşidli keramika məmulatları, toxuculuq alətləri, gil qadın və heyvan fiqurları aşkar edilib. Ən mühümü isə metal istehsalı ilə bağlı olan daş qəlibin tapılmasıdır. Kür-Araz mədəniyyəti abidələrindən indiyədək belə bir qəlib əldə edilməyib. Qəlibin üzərində üç ədəd balta və iki ədəd digər alətin tökülməsi üçün forma qazılıb. Qəlibin daşdan hazırlanması onun tarixi qiymətini daha da artırır. Gil qəliblərdən fərqli olaraq daş qəlibin daşınması mümkün deyil. Bu isə Naxçıvan ərazisinin ilkin metal emalı mərkəzlərindən olduğunu bir daha təsdiq edir.
Birinci Maxta abidəsində aparılan tədqiqatlar onu da sübut edir ki, Kür-Araz mədəniyyəti özündən əvvəlki eneolit mədəniyyəti zəminində yaranıb və sonrakı mərhələdə məhz Naxçıvan ərazisindən geniş bir areala yayılıb.
Lent.az-ın Milli Elmlər Akademiyasının rəsmi saytına istinadən verdiyi məlumata görə, ekspedisiyanın rəhbəri, tarix elmləri namizədi Səfər Aşurov bildirib ki, bu il arxeoloji qazıntıların əhatə dairəsi genişləndirilmiş və ümumi tədqiq olunan sahənin həcmi 300 kvadratmetrə çatdırılıb.
Qazıntı sahəsində dairəvi və düzbucaqlı tikililərin, ocağın qalıqları və təsərrüfat tikililərinin qalıqları aşkar edilib. Tədqiqat sahəsindən düzbucaqlı tikililərin aşkar olunması diqqəti xüsusilə cəlb edir. Çünki son zamanlaradək elmi ictimaiyyətdə belə bir fikir formalaşmışdı ki, düzbucaqlı tikililər eneolit, dairəvi tikililər isə ilk tunc dövrünə aiddir. Birinci Maxta abidəsində aparılan tədqiqatlar isə təsdiq edib ki, ilk tunc dövrünün başlanğıc mərhələsində dairəvi ilə yanaşı, düzbucaqlı tikililərdən də istifadə olunub.
Tədqiqatlar zamanı Birinci Maxtadan müxtəlif çeşidli keramika məmulatları, toxuculuq alətləri, gil qadın və heyvan fiqurları aşkar edilib. Ən mühümü isə metal istehsalı ilə bağlı olan daş qəlibin tapılmasıdır. Kür-Araz mədəniyyəti abidələrindən indiyədək belə bir qəlib əldə edilməyib. Qəlibin üzərində üç ədəd balta və iki ədəd digər alətin tökülməsi üçün forma qazılıb. Qəlibin daşdan hazırlanması onun tarixi qiymətini daha da artırır. Gil qəliblərdən fərqli olaraq daş qəlibin daşınması mümkün deyil. Bu isə Naxçıvan ərazisinin ilkin metal emalı mərkəzlərindən olduğunu bir daha təsdiq edir.
Birinci Maxta abidəsində aparılan tədqiqatlar onu da sübut edir ki, Kür-Araz mədəniyyəti özündən əvvəlki eneolit mədəniyyəti zəminində yaranıb və sonrakı mərhələdə məhz Naxçıvan ərazisindən geniş bir areala yayılıb.
Oxşar yazılar

Hamı evlən dedi, o isə illərdir gözləyirdi – Şəhid Mehmanın nişanlısı ilə müsahibə - YENİLƏNİB
5 iyul 2025 , 22:29
Vanqadan 2025-ci il üçün ən dəhşətli PROQNOZ: söhbət nədən gedir?
5 iyul 2025 , 20:15
Dioqo və Rute 13 il birlikdə idilər: Jotanın sevgi hekayəsi
5 iyul 2025 , 18:59
İyulda cekpot bu BÜRCLƏRİN olacaq
5 iyul 2025 , 18:40
Rusiyada həbsdəki qardaşıma zəruri dərman ötürülməsinə icazə verilib - Seyfəddin Hüseynli
5 iyul 2025 , 17:46
İyul ayında qartopu oynadılar: Görünməmiş bir şey yaşadılar -FOTOLENT
5 iyul 2025 , 15:06