Faciənin Baş Vermə Tarixi və Gedişatı
1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə, Ermənistan silahlı qüvvələri və keçmiş SSRİ-nin 366-cı motoatıcı alayının dəstəyi ilə Xocalıya hücum etdilər.
Lent.az tarixi faktlara əsasən məlumat verir ki, həmin gecə şəhər güclü artilleriya atəşinə tutuldu və nəticədə tamamilə yerlə-yeksan edildi. Xocalı faciəsi, 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Azərbaycanın Xocalı şəhərində törədilən kütləvi qətliamdır.
Soyqırım, Əsirlər və İtkinlər
Xocalıda soyqırım faciəsi nəticəsində 613 nəfər, o cümlədən 106 qadın, 63 uşaq və 70 yaşlı insan qətlə yetirildi. 1275 nəfər əsir götürüldü, onlardan 150-nin taleyi hələ də naməlumdur. 8 ailə tamamilə məhv edildi, 25 uşaq hər iki valideynini, 130 uşaq isə valideynlərindən birini itirdi.
_1740476296.jpg)
Beynəlxalq Reaksiyalar və Tanınma
Xocalı faciəsi beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən geniş şəkildə pislənib. Bir sıra ölkələrin parlamentləri və beynəlxalq təşkilatlar bu hadisəni soyqırım və insanlığa qarşı cinayət kimi tanıyıb.
Xocalı Faciəsinin Beynəlxalq Aləmdə Tanınması
Faciənin beynəlxalq səviyyədə tanınması və qınanması istiqamətində Azərbaycan dövləti və diaspor təşkilatları tərəfindən müxtəlif tədbirlər həyata keçirilib. Bir çox ölkələrdə faciənin ildönümü zamanı etiraz aksiyaları olub.
Beynəlxalq Təşkilatların Mövqeyi
İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı (İƏT) Xocalı faciəsini soyqırım və insanlığa qarşı cinayət kimi tanıyıb. 2012-ci ildə İƏT Parlament İttifaqı bu barədə xüsusi qətnamə qəbul edib.
Ölkələrin Rəsmi Qəbul və Qətnamələri
Pakistan Parlamenti 2012-ci ildə Xocalı faciəsini soyqırım kimi tanıyıb və Azərbaycan xalqı ilə həmrəy olduğunu bildirib. Türkiyə Böyük Millət Məclisi də eyni ildə Xocalı hadisələrini qətliam olaraq tanıyıb. Bundan əlavə, Sudan Parlamenti 2014-cü ildə Xocalı faciəsini soyqırımı kimi qəbul edib.
ABŞ Ştatlarının Qəbul Etdiyi Qətnamələr
ABŞ-ın 20-dən çox ştatı Xocalı faciəsi ilə bağlı müxtəlif vaxtlarda qətnamələr qəbul edib. Bu qətnamələrdə hadisələr qətliam və ya insanlığa qarşı cinayət kimi qiymətləndirilib və Azərbaycan xalqına dəstək ifadə olunub.
Beynəlxalq İctimaiyyətin Reaksiyası
Xocalı faciəsi ilə bağlı müxtəlif ölkələrdə anım tədbirləri, sərgilər və konfranslar təşkil edilir. Bu tədbirlər vasitəsilə faciənin beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən tanınması və qınanması istiqamətində mühüm addımlar atılır.
Xocalı Faciəsinin Anılması
Hər il fevralın 26-da Azərbaycan və dünyanın müxtəlif ölkələrində Xocalı faciəsinin qurbanları anılır. Bu tədbirlər faciənin unudulmaması və gələcək nəsillərə çatdırılması məqsədi daşıyır. Soyqırım qurbanlarının xatirəsi ehtiramla yad edilir.
Xocalı Şəhəri Nə Vaxt Azad Edildi?
Xocalı Şəhərinin İşğalı və Sonrakı Dövr
1992-ci il fevralın 26-da Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilən Xocalı şəhəri, uzun illər ərzində nəzarətdən kənarda qalıb. 2020-ci ildə baş verən İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycanın bir çox əraziləri işğaldan azad edilsə də, Xocalı şəhəri həmin dövrdə azad olunmayıb.
2023-cü il Antiterror Əməliyyatları və Xocalının Azadlığı
2023-cü il sentyabrın 19-dan 20-nə qədər Azərbaycan Ordusu tərəfindən aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində Xocalı şəhəri nəzarətə götürülüb. Bu əməliyyatlar zamanı Xocalı şəhəri ilə yanaşı, Əsgəran qəsəbəsi və bir sıra kəndlər də azad edilib.
Prezident İlham Əliyevin Xocalıya Səfəri
2023-cü il oktyabrın 15-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Xocalı şəhərinə səfər edərək, orada Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağını ucaldıb. Bu hadisə, Xocalının rəsmi olaraq Azərbaycanın nəzarətinə keçməsinin və ərazi bütövlüyünün bərpasının simvolik göstəricisi olub.
Xocalı Şəhərinin Strateji Əhəmiyyəti
Xocalı şəhəri Qarabağ bölgəsində strateji mövqeyə malikdir və keçmişdə Dağlıq Qarabağın yeganə hava limanı burada yerləşirdi. Bu səbəbdən, şəhər münaqişə zamanı xüsusi hədəf seçilib.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi Twitter-da izləyin
