Qaraciyərin 100-dən çox müxtəlif xəstəliyi var. Bu xəstəliklər infeksiyalar, alkoqolun həddindən artıq qəbulu, dərman istifadəsi, toksinlər, narkotik maddələr, onkoloji problemlər və piylənmə kimi səbəblərdən qaynaqlana bilər.
Lent.az qaraciyər zədələnməsinin erkən simptomlarını sizlərə təqdim edir:
Qaraciyər xəstəlikləri fərqli formalarda inkişaf edə bilər. Onlar kəskin və ya xroniki ola bilər. Kəskin qaraciyər zədələnməsi qəfil baş verir və sürətlə irəliləyir. Bu, asetaminofen (parasetamol) və digər dərmanların həddindən artıq istifadəsi, virus infeksiyaları, bitki tərkibli əlavələr və ya autoimmun reaksiyalar nəticəsində yarana bilər. Xroniki qaraciyər xəstəlikləri isə yavaş inkişaf edir və ilkin mərhələdə simptomlar özünü biruzə vermir. Əvvəlki mərhələdə qaraciyər problemlərinin aşağıdakı əlamətləri müşahidə edilə bilər:
Qarında ağrı
İştahsızlıq
Daimi yorğunluq
İshal
Qaraciyər zədələnməsinin daha açıq simptomları
Xəstəlik irəlilədikcə, qaraciyərin funksiyasının pozulması daha nəzərəçarpan simptomlarla özünü büruzə verir:
Sarılıq (Jaundice)
Dəri və gözlərin ağ qişası sarı rəng alır, çünki qaraciyər bilirubini kifayət qədər çıxara bilmir.
Dərinin qaşınması
Xroniki qaraciyər xəstəlikləri zamanı dərinin güclü qaşınması müşahidə olunur. Bu qaşınma gecələr daha da güclənir və yuxu pozğunluğuna səbəb ola bilər.
Asit (qarın boşluğunda maye yığılması)
Qaraciyərin zədələnməsi qan dövranının pozulmasına səbəb olur. Bu, qarında həddindən artıq maye yığılmasına gətirib çıxarır və qarın görünüşcə şişmiş olur.
Ayaqlarda və topuqlarda şişkinlik
Qaraciyər xəstəlikləri ayaq və topuq nahiyəsində ödemlərə səbəb ola bilər. Duzun qəbulunu azaltmaq və ya sidikqovucu dərmanlardan istifadə tövsiyə edilə bilər.
Ağarmış nəcis və tünd rəngli sidik
Sağlam nəcis qaraciyər tərəfindən istehsal olunan öd turşularının təsiri ilə qəhvəyi olur. Qaraciyər funksiyası pozulanda nəcis açıq rəngli, sidik isə qəhvəyi və ya tünd olur.
Xroniki yorğunluq və diqqət problemləri
Qaraciyər normal çalışmadıqda qan dövranında toksinlər toplanır. Bu, beyinə mənfi təsir göstərir və yorğunluq, diqqət pozğunluğu və zehni qarışıqlıq yaradır.
Ürəkbulanma və qusma
Qaraciyər xəstəlikləri mədə problemlərinə və ürəkbulanma hissinə səbəb ola bilər. Xəstəlik irəlilədikcə toksinlər artdıqca qusma halları da baş verə bilər.
Tez-tez göyərmələr və qanaxmalar
Qaraciyər qan laxtalanmasını tənzimləyən zülalların istehsalında mühüm rol oynayır. Qaraciyər funksiyası zəiflədikdə, xırda zərbələrlə belə göyərmələr və qanaxmalar baş verə bilər.
Dəridə damar ulduzcuqları
Qaraciyər problemi olan insanlarda dərinin üst qatında qırmızı damarlar (damar ulduzcuqları) yaranır. Bu, xüsusilə yanaqlarda, burunda və boyun nahiyəsində müşahidə olunur. Alkoqolizm və qaraciyər problemləri ilə əlaqəli olur. Eyni zamanda, ovucun içində qızartılar (palmar eritama) meydana çıxa bilər.