Döymə mürəkkəbinin ölümcül təhlükəsi

Tədqiqatçılar yeni bir araşdırma üçün məşhur döymələrin müxtəlif nümunələrini araşdırdıqdan sonra, döymə mürəkkəblərinin tərkibində təxminən 50 faizinin xərçəngə səbəb ola biləcək kimyəvi maddələrin olduğunu tapıblar.

Lent.az-ın xarici mediaya istinadla məlumatına görə, Amerika Kimya Cəmiyyətinin Çikaqoda keçirilən iclasında Binqhemton Universitetinin alimləri qeyri-üzvi kimya üzrə dosent Con Svirkin rəhbərlik etdiyi tədqiqatları təqdim ediblər.

Svirk qeyd edib ki, döymə mürəkkəbləri iki hissədən ibarətdir: piqment və daşıyıcı məhlul. Piqment molekulyar və ya bərk birləşmədir və daşıyıcı maye piqmenti dərinin müxtəlif təbəqələrindən keçir.

Alim söyləyib ki, komandası ilə birlikdə 56 məşhur boyanı necə sınaqdan keçirib və sonra onların yarısında etiketdə göstərilməyən kimyəvi maddənin olduğunu aşkar ediblər.

"Hər dəfə boyalardan birinə baxanda məni düşündürən bir şey tapdıq. Məsələn, bu günə qədər təhlil edilən 56 müxtəlif mürəkkəbdən 23-ü azot tərkibli boyanın olduğunu göstərib”, - alim vurğulayıb.

“The Daily Mail”ə müsahibəsində işindən danışan Svirk qeyd edib ki, azot birləşmələri çox sayda bakteriya və ya günəş şüaları vasitəsilə hərəkət edən ultrabənövşəyi işığın təsiri altında dağıla bilər və "kanserogen"ola bilər.

Kimyaçı həmçinin etiraf edib ki, piqmentlər və onların nə qədər təhlükəsiz olduğu haqqında hələ öyrənilməli çox şey var.

Tədqiqatın ikinci hissəsində alimlər döymə üçün istifadə edilən 16 mürəkkəbin hissəcik ölçüsünü araşdırıblar. Onlar müəyyən ediblər ki, bu boyaların yarısının tərkibində 100 nanometrdən kiçik hissəciklər var. Bu da “narahatedici”dir, çünki bu halda hissəciklər “hüceyrə membranına nüfuz edəcək və potensial olaraq zərər verə biləcək” qədər kiçikdir.

Alim onu da qeyd edib ki, döymə üçün xüsusi olaraq istifadə olunan piqment növləri yoxdur.

"Böyük şirkətlər hər şey üçün piqmentlər istehsal edirlər, məsələn, boyalar və toxuculuq üçün. Eyni piqmentlər döymə üçün rənglərdə istifadə olunur”, - o, əlavə edib.