(I hissə burada)
II hissə
- Bəs Tofiq? Dərmanlar ona necə təsir edirdi?
- O daha betər oldu... Manyaklaşdı... Yeddi yaşlı uşaq adamlara vəhşi kimi hücum edirdi...
- Xəstələrə?
- Yox. Bir palatada 30 nəfər yatırdıq. Məsələn, mənə qardaşı kimi baxırdı, sözümü eşidirdi, hücum da etmirdi... Ümumiyyətlə, xəstələrə qarşı aqressiv deyildi... Tibbi personala qarşı... Qadınlara, kişilərə... Mən xəstə idim, zəif idim, ona görə də dərmanlar mənə tez təsir edirdi. O isə güclü, sağlam uşaq idi. Buna görə də ona daha güclü dərmanlar verirdilər və iynələrdən sonra onun tutmaları olurdu... Həyatdan küsürdü... Heç nəyə reaksiya vermirdi.
- Sizi elə ancaq dərman verib yatırdırdılar?
- Yox, çox incidirdilər. Özü də necə... Ağladınsa, başına sidikli mələfə keçirib, vannaya salırdılar. Başından basır, tərpənməyə qoymurdular. “Bir də ağlayacaqsan?”deyə təkrar-təkrar soruşurdular. “Yox” deyirdin, amma nə xeyri… Görəndə ki, artıq boğuluram, buraxırdılar...
- Bunu ağlayanda edirdilər, yoxsa həmişə?
- Bu, ən çox mənə qarşı edilirdi, çünki ən çox mən ağlayırdım. Dilim tamam tutulduğundan fikrimi ağlamaqla başa salırdım deyə sidikli mələfəni başıma dolayıb suyun altında saxlayırdılar... Qorxudan daha bərkdən çığırırdım... Su ilə dolu vannanı görəndə bilirdim ki, başımı ora salıb, boğacaqlar... Bu dəhşətli idi, əvvəlcə iydən, sonra isə sudan boğulurdun... Üstündən də döyürdülər... Çox məşəqqətli illər idi... Artıq ağlamaqdan da qorxurdum...
- Burada nə qədər qaldınız?
- Sentyabrda gəldik, maya qədər burada qaldıq. Bütün ikinci sinfi xəstəxanada keçirdik deyə bilərəm...
- Necə oldu ki, sizi buraxdılar?
- Xəstəxanaya yoxlama gəldi. Tibb bacıları öz aralarında danışanda başa düşdük ki, hansısa bir memar Moskvaya şikayət yazıb ki, burada azərbaycanlı uşaqları qeyri-qanuni saxlayıb, işgəncə verirlər. Güclü yoxlama gəldi, bütün palataları gəzib, xəstələrlə tək-tək danışdılar...
- Sizin danışacaq halınız var idi?
- Həmən günü heç kimə iynə vurmamışdılar. Yatmırdıq, amma heysiz idik, key kimi... Yaxşı xatırlayıram, gələnlərin arasında Ağabəy Sultanov da var idi... Mən yataqda uzanmışdım, başımı sığallayıb soruşdu ki, bura necədir? Qorxudan ağzımı aça bilmədim. Arxadan baş həkim işarə edirdi... Cavab verə bilmədim... Dedi, bu uşağı təcili buraxın...
- Buraxdılar?
- Yoxlama gedəndən sonra Cəmilə adlı tibb bacısı gəlib qulağıma pıçıldadı ki, sabah səni buraxacaqlar. Sevindiyimdən başladım ağlamağa. Tez dedi ki, ağlama, yoxsa indi başını vannaya soxacaqlar. Dərhal səsimi kəsdim... Səhər ikimizi də buraxdılar...
- Yeriyə, danışa bilirdiniz?
- İynələrə ara verən kimi ayaqlarımı çətinliklə də olsa hərəkət etdirə bilirdim. Az-maz danışmağa da başladım...
***
Bilgəhə qayıdış yenə Nelya Arturovnanın otağından başladı.
Uşaqlar ikisi də onun kabinetində qapının qarşısında bir-birinə qısılıb dayanmışdılar. Direktor yenə birinci Cabiri çağırdı.
Cabir əlini Tofiqin əlindən çəkib çətinliklə ona doğru yeridi. Cabir anlayırdı ki, onun həyatda qalmaq üçün başqa yolu yoxdur. Artıq ağlaya bilməzdi. Cabirin iradəli və ürkək addımlarına baxan Nelya Arturovna onun sinif rəhbəri Xalidə xanıma pıçıldayırdı:
- Bu uşağa elə yazığım gəlir ki... Bədbəxtdir... Onun nə günahı var ki, allah onu belə yaradıb? Amma qəribədir, həm də ona qıcıq oluram, nifrət edirəm... Görkəmi məni əsəbiləşdirir...
Cabir qarşısında dayananda Nelya Arturovna çantasından çıxardığı bubliki ona uzatdı:
- Al, ye!
- İiisss.....təəəə...mii...əəə...mmmm...
Cabir çətinliklə uzun bir sözü tələffüs edə bildiyinə sevindi. Direktor gözlüyünün üstündən tərs-tərs baxdı:
- Sən yenə başladın?
Cabir sakitcə əlini uzadıb, bubliki götürdü. Növbə Tofiqin idi. Direktor ona da konfet uzatdı. Tofiq dönüb Cabirə baxdı. Cabir itaətkarcasına bubliki dişlədi. Tofiq əlini konfetə uzatdı. Fiziki baxımdan güclü olan Tofiq sanki intuisiya ilə Cabirin mənəvi dəstəyini hiss edir, belə məqamlarda onun etdiklərini təkrarlayırdı.
İlk görüş qaydasında keçmişdi. Onları birbaşa sinfə, uşaqların yanına gətirdilər. İndi onlara “dəlixanadan gəlmiş” kimi baxır, uşaqlı-böyüklü hamı onları hər addımda dəlixanaya qaytarılacaqları ilə hədələyirdi...
Onları hər şeyin üstündə döyür, incidirdilər. On gün sonra hər fürsətdə ayrı-seçkiliklə qarşılaşan uşaqlardan biri haqda yeni xəbər məktəbə ildırım surəti ilə yayıldı:
- Tofiq tualetdə aşağı sinfin uşağına hücum edib, soyundurub!
Bir neçə gün keçmiş, hadisə təkrarlandı. Tofiq qız, oğlan demir, təklikdə qarşılaşdığı 1-ci, 2-ci sinif uşaqlarına hücum edir, soyundurur, döyürdü...
Çox keçmədi ki, həkim sinfə gələndə Cabir əllərini havanı cırmaqlayır kimi oynada-oynada qışqırıb ağladı:
- Məəə...nnn heç nə elə...mə...mi...səm...
Cabirə fikir verən olmadı. Onlar Tofiqi dartıb sinifdən çıxartdılar, maşına basıb, yenidən gəldiyi yerə, ruhi xəstəxanaya apardılar...
Onun gedişi ilə Cabir tamamən tək qaldı. Tənhalığı bəs deyilmiş kimi, üstünə bir də təklik gəlmişdi.
***
- Tofiq belə bədbəxt oldu... Manyaklaşdı... Arada buraxırdılar, gəlirdi, on-on beş gündən sonra yenə kiməsə hücum edir, tutub geri qaytarırdılar... Qadın, kişi, uşaq demirdi, kimə gəldi təcavüz edirdi... Cinsəl anlamda...
- Axı o çox uşaq idi... Cinsəl anlamda təcavüzün necə bir şey olduğunu haradan bilirdi?
- Bilmirəm... Belə edirdi... Heç kim başa düşmürdü... Uşaqları lüt soyundurub döyürdü... Müəllimlər anlaya bilmirdi ki, onda nə xəstəlik var ki, belə edir. Axı əvvəllər çox dinc, mülayim uşaq idi...
- Bəlkə özü oxşar hadisə ilə rastlaşmışdı. Xəstəxanada işgəncə verilərkən bəlkə özünü soyundurublar... Yaxud başqa hərəkətlərlə qarşılaşmışdı... İndi yadında qalanları başqalarına tətbiq edirdi...
- Böyük ehtimalla özü məruz qalıbmış eyni rəftara... Yoxsa üçdə oxuyan uşağın ağlı elə şeyləri necə kəssin ki? Deyirəm də, orada ən çox Tofiq əziyyət çəkib... Qəfil xəbər yayılırdı ki, Tofiq filankəsi soyundurdu...
- Dərhal da gəlib xəstəxanaya aparırdılar?
- Bir dəfə ilə yox, eyni hadisə iki-üç dəfə təkrarlanandan sonra aparırdılar... Bir də görürdün həkim gəldi... O içəri girən kimi mənim isterikam tuturdu... İnandırmağa çalışırdım ki, günahım yoxdur, onlarsa mənə fikir vermədən, Tofiqi dartıb aparırdılar... Axıra qədər demək olar ki, Tofiq hər il 3-4 dəfə xəstəxanaya gedib gəlirdi. Hər dəfəsində də iki aya qədər orada qalırdı...
- Qayıdandan sonra münasibətiniz necə olurdu?
- Son günə qədər qardaş kimi olmuşuq. Tofiqin qorxusundan bir uşaq mənə söz deyə bilmirdi. Mənim müdafiəmə qalxır, tərəfimi saxlayırdı. Mənə görə canını verərdi. Mən də onu çox istəyirdim, amma fiziki durumum onu müdafiə etməyə imkan vermirdi... Həmişə sırada dalda qalırdım, əlimdən tutub çəkirdi ki, gedək... Yəni təcavüzə görə soruşursunuzsa, mənə qarşı heç vaxt belə davranmayıb.
- Bilgəhdə olanda da Zeynəb həkim arxanızca gəlirdi?
- Yox, yəqin ki, ona yerimi deməmişdilər... Həmişə elə bilirdim ki, o məni axtarır. İnanırdım ki, o harada olduğumu bilsə, başıma gələnlərdən xəbər tutsa, mütləq mane olardı... Zeynəb həkim heç vaxt qoymazdı mənə elə işgəncələr versinlər...
***
Beşincisi sinifdə, tətil vaxtı bütün uşaqları valideynləri yeni ili qarşılamaq üçün aparmışdı. Tofiqi isə növbəti zorlama cəhdindən sonra ruhi xəstəxanaya göndərmişdilər. Cabir həyatda olduğu kimi, yataq otağında da tək qalmışdı. Heç olmasa Tofiq burada olsa, onunla oynaya bilərdilər... Axı sinifdəki oğlanlar ona yaxın durmurdular. Oğlanlar həyətdə futbol oynayır, qaçır, qovur, atılıb-düşürdülər. Cabirin isə hələ də yeriyəndə dizləri bir-birindən aralanmırdı. Tənəffüslərdə başqa sinfin qızları ilə oynayır, söhbət edir, onların kuklalarını oynadırdı... Bu yeni il gecəsi isə nə başqa sinfin qızları, nə də onların kuklaları var idi. O qədər tənha idi ki, elə bilirdi yer üzündə ondan başqa insan yoxdur...
Pəncərədə oturub həyəti bəzəyən işıqlara, şarlara, yolkalara baxır, arzulayırdı:
- Axı nə olar, mənim də arxamca kimsə gəlsin. Ay allah, mənim də anamı gətir, gəlib məni aparsın. – Nəsə istəmək qorxusu elə güclü idi ki, Cabir o dəqiqə də əlavə edirdi: - Bax ha, sən necə istəyirsənsə, elə olsun, əgər sonradan xoşuna gəlməsə, qoy çıxıb getsin. Amma nə olar, qoy bircə dəfə gəlsin. Axı mən onu görməyi çox istəyirəm...
Cabir arzularını dilinə gətirərkən “yenə dəlixanaya qaytararıq” hədələrini o qədər eşitmişdi ki, öz-özünə danışanda da bu qorxu onu tərk etmirdi. Biləklərini havada fırladaraq əlləri ilə göz yaşını silə-silə yalvarırdı:
- Nə olar, sən bir dəfə onu mənə göndər, bircə dəfə... Bircə dəfə göndər... Mən bilim ki, o doğrudan da var...
Yaşadığı dəhşətlər Zeynəb həkimlə bağlı xatirələri bir-bir uşağın yaddaşından silmişdi. Sadəcə həftə sonlarında, bayramlarda o biri uşaqları gəlib aparan var idi deyə, Cabir bilirdi ki, uşağın arxasınca gəlib onu ev deyilən yerə aparan adamın adına ana deyirlər.
O, ancaq qadınlar gəlib uşaqları aparanda ana arzusunda olurdu. Başqa vaxtlar isə kimliyi, keçmişi haqqında heç nə düşünmür, gələcəyi ilə bağlı heç nə arzulamırdı. Cabir həftə sonu evlərinə gedən uşaqlar arasında bir bitki kimi böyüyürdü...
***
Bayram qurtardı, tətil bitdi, dərslər başladı. Elə ilk dərs günü Raya müəllimə sinfə girdi:
- Cabir, Nelya Arturovnanın kabinetinə!
Cabirin yenə dili dolaşdı, gözləri böyüdü. Hər dəfə Nelya Arturovnanın adı gələndə Cabiri əsməcə tuturdu. Tofiqdən fərqli olaraq, onu heç vaxt dəlixanaya geri qaytarmamışdılar, amma bu qorxu onu heç vaxt tərk etməmişdi və hələ uzun illər də bütün varlığını bürüyəcəkdi... Cabir bütün ömrünü dəlixanaya qayıdacağı qorxusu ilə yaşayacaqdı. Hələ ki, Cabir ağlayır, ürkək-ürkək deyirdi:
- Mən heç nə eləməmişəm, heç nə...
- Gəl, tez ol!
Cabir ağlayaraq Raya müəlliməyə qoşulub, getdi. Əlləri əsə-əsə direktorun qapısını döyüb içəri keçdi. Elə qapının qabağındaca büzüşüb dayandı. Nelya Arturovna yenə öz yerində oturmuşdu. Bu dəfə qəzəbli deyildi. Kənarda, pəncərənin qarşısındakı stulda yaşlı bir kişi əyləmişdi. Direktor onu çağırdı. Cabir əvvəlkinə nisbətən, daha rahat addımlarla ona yaxınlaşdı. Oğlanı təpədən-dırnağa süzən qadın dilləndi:
- Böyümüsən!
Onun bu sözü ilə pəncərənin qarşısında əyləşən kişi hönkürdü. Yerindən qalxıb, Cabirə yaxınlaşmaq istəyəndə Nelya Arturovnanın səsi yenə sərtləşdi:
- Biz belə danışmamışdıq! Uşağın yanında belə şeylər etmə! Yerində otur, yaxınlaşma! – Üzünü Cabirə çevirdi:
- Bura sənin xoşuna gəlir?
Cabir ilk dəfə idi ki, böyük adamın, özü də kişinin ağladığını görürdü. Onun hönkürtüsü nə isə başqa səsə oxşayırdı. Bu, uşaq ağlamağından çox fərqlənirdi. Uşaq ağlamağında sadəcə etiraz var idi, bu kişinin hönkürtüsü isə daha çox dünyanın bir hissəsinin uçulub sökülməsini xatırladırdı... Hər halda, Cabir üçün bu belə idi... İndi Cabir məmnuniyyətlə o kişiyə qoşulub hönkürər, içində yığılıb qalan qorxunu, tənhalığın naləsini o uçulub dağılan dünyada buraxar, yüngülləşərdi... Amma onun ancaq bir cavabı vermək imkanı var idi:
- Gəlir...
- Bu gün nə yemisən?
- Səhər kolbasa, yumurta, sıyıq...
- Lap yaxşı, Cabir! Sən ağıllı oğlansan! Cabir, heç istəyirsən ki, valideynlərin gəlib səni aparsın?
“Gəlib səni aparsın!” Bu, Cabir üçün ən dəhşətli sözlər idi. Xüsusi ilə Nelya Arturovnanın dilindən səslənəndə. Qadın bu sözü ancaq onu dəlixanaya göndərəcəyi ilə hədələyəndə işlədirdi. İndi Cabirin bütün bədəni əsməyə başladı. Təlaşla:
- Yox, yox, yox! – deyib, sözünə davam edə bilmədi. Qorxudan dili də, əl-ayağı da bir-birinə dolaşdı... Bu vaxt pəncərənin qarşısında əyləşən kişi özünü onun üstünə atıb, bərk-bərk qucaqladı. Yaşlı kişinin hönkürtüsü ilə Cabirin “yox” kəlmələri bir-birinə qarışmışdı. Cabir artıq heç nəyin, heç kimin fərqində deyildi. Nelya Arturovnanın “Gəlib səni aparsın?” sualı onun qulağından çəkilmir, tanımadığı kişinin qucağından çırpınaraq çıxmağa çalışaraq, “Yox, yox, yox!” qışqırırdı...
Onun “Yox” kəlmələri Cabirin dəlixanaya qayıtmaq qorxusundan xəbərsiz olan naməlum kişinin ürəyini güllə kimi dəlib keçirdi... O, Cabiri bacardıqca bərk-bərk qucaqlayıb bağrına basır, Cabir isə var gücü ilə onun qolları arasından xilas olmağa çalışırdı...
(Davamı olacaq...)
III hissədə:
- Elə bu vaxt şkafın arxasından Nelya Arturovnanın səsi gəldi, məni çağırdı ki, kömək et, yoxsa məni öldürəcəklər.
- Günün sonuna yaxın Cabirin əli-ayağı bir-birinə dolaşmağa başlayırdı. Uşaqlıqdan vərdişi idi, həyəcanlanan kimi dırnaqlarını yeyirdi. Şitillərin zəhərli olduğunu başa düşməyən oğlan tələsdiyindən əlini ağzından çəkib, gözünü ovxalayırdı...