“Sevgililər günü”ün yaranması Rahib Valentin, digər adıyla Müqəddəs Valentinin adıyla bağlıdır.
Lent.az “Bioqrafiya” rubrikasında Rahib valentine haqqında məlumat verir.
- Rahib Valentin kimdir?
Rahib Valentin (ingiliscə tez-tez Saint Valentine kimi qeyd olunur) xristian ənənəsində sevginin, fədakarlığın və sadiqliyin simvolu sayılan bir şəxsiyyətdir.
- Rahib Valentin adı ən çox nə ilə əlaqələndirilir?
Rahib Valentin adı ən çox fevralın 14-də qeyd olunan və dünyada milyonlarla insan tərəfindən “Sevgililər Günü” kimi tanınan bayramla əlaqələndirilir.
- Rahib Valentinin həyatı haqqında məlumatlar nəyə əsaslanır?
Rahib Valentinin həyatı haqqında bu günə qədər çatmış məlumatlar bir sıra əfsanə və dini rəvayətlərin qarışığıdır. Buna görə də, Rahib Valentinin kimliyi və fəaliyyəti haqqında dəqiq faktlardan çox, dildən-dilə keçən rəvayətlər geniş yayılıb.
- Rahib Valentin hansı dövrdə yaşayıb?
Rahib Valentinin yaşadığı dövrün Roma imperatoru II Kladius (və ya Kladius Qotikus) zamanına təsadüf etdiyi güman edilir. Tarixi mənbələrə görə, imperator ordusunu gücləndirmək, daha çevik və sadiq əsgərlər yetişdirmək üçün gənc döyüşçülərin evlənməsini məhdudlaşdırmışdı. Onun fikrincə, ailə sahibi olan əsgər döyüş meydanında tam fədakarlıq göstərə bilməzdi.
- Rahib Valentin niyə edam edildi?
Xristian rahib Rahib Valentin bütün məhdudiyyətlərə baxmayaraq, gizli şəkildə cütlükləri kilsədə nikaha daxil edirdi. Bu cəsarətli addımı ilə o, o dövrün qanunlarını pozur və imperatorun qəzəbinə tuş gəlirdi. Nəticədə, Rahib Valentin həbs olunmuş və sonrakı mərhələdə edam edilmişdir.
Bəzi mənbələrdə isə bildirilir ki, Rahib Valentin, 269-cu ildə “İmperator Klavdiusun” əmri ilə Məsihi inkar etməkdən imtina etdiyi üçün edam edilib.
- Rahib Valentinin məqsədi nə idi?
Ən çox yayılan rəvayətə görə, Rahib Valentin, gənc cütlükləri gizli şəkildə evləndirməklə məşğul idi. Bu nikahların məqsədi sevənləri imperatorun qadağasından qorumaq və onların münasibətlərini xristian ənənəsinə uyğun rəsmiləşdirmək idi.
- Rahib Valentin hansı möcüzəni yaratmışdı?
Əfsanəyə əsasən, Rahib Valentin edama məhkum edilməzdən əvvəl həbsxanada zindançının qızını möcüzəli şəkildə sağaltmışdı. Rəvayətə görə, o, zindançının doğma qızını ya korluqdan, ya da ağır xəstəlikdən müalicə etmiş, bununla da xristian möcüzəsini nümayiş etdirmişdi.
- “Valentin” açıqcaları necə yaranıb?
Bir çox rəvayətdə deyilir ki, Rahib Valentin edam edilmədən öncə zindançının qızına bir məktub göndərmişdir. Məktubun sonuna “Sənin Valentinin” sözlərini yazdığı bildirilir. Məhz bu ifadə illər sonra “valentin” açıqcaları göndərmə ənənəsinin yaranmasına səbəb olub.
- Rahib Valentinin edam tarixi niyə bayram kimi qeyd edilir?
Valentinin edam tarixinin fevralın 14-nə təsadüf etdiyi düşünülür. Onun xatirəsinə həsr edilmiş xristian bayramı daha sonra Roma imperiyasının bütpərəstlik bayramı “Luperkalia”nın (15 fevral) xristianlaşdırılması prosesi ilə üst-üstə düşmüşdür. 496-cı ildə Papa Gelasius bu bayramı “Müqəddəs Valentin Günü” elan edərək, xristian inanclarını yaymaq və bütpərəst ənənələri zəiflətmək üçün fevralın 14-nü rəsmi bayram kimi təsdiqlədi.
- Valentinlə bağlı hansı tarixi mübahisələr var?
Katolik Kilsəsinin tarixi araşdırmalarına görə, fevralın 14-də xatırlanan yalnız bir deyil, bir neçə müqəddəs Valentin ola bilər. Lakin kilsə ənənəsində bu müqəddəslərin tarixi birləşdirilib və vahid şəxsiyyət kimi təqdim olunub. Bu hal da baş verənlərin əsl tarixini təhrif edir və bir sıra fərqli rəvayətlər meydana gətirir. Bütün hallarda isə, hər bir hekayənin mərkəzində sevgi, şəfqət və sadiqlik ideyası dayanır.
- Rahib Valentinin məzarı haradadır?
Valentin İnteramnada doğulub yaşayıb və Romada müvəqqəti olarkən 14 fevral 269-cu ildə orada həbs edilib, işgəncələrə məruz qalıb və edam edilib. Onun cəsədi tələsik yaxınlıqdakı qəbiristanlıqda dəfn edilib və bir neçə gecədən sonra şagirdləri onun cəsədini evə geri qaytarıb.