Putin Ukraynadakı müharibəni yox, daha əhəmiyyətli bir şeyi uduzdu - İDDİA

Üç illik müharibə - Putinin bir qələbəsi də yoxdu?

Resursları tükənmiş və yüz minlərlə insanın həyatına son qoyan üç il davam edən dağıdıcı müharibədən sonra Rusiya Ukraynada hələ də öz məqsədlərinə nail ola bilməyib. Eyni zamanda, Amerika Katolik Universitetinin tarix professoru Maykl Kimmecinin vurğuladığı kimi, Kremlin əsas məğlubiyyəti hərbi uğursuzluqlar deyil, əsrlər boyu iqtisadi inkişafın və texnoloji tərəqqinin mənbəyi olan Qərblə strateji əlaqəni itirməsidir.

Lent.az bildirir ki, bu barədə “The New York Times” qəzetindəki məqaləsində deyilir.

Kimmecinin fikrincə, Ukraynanın işğalı təkcə ərazi qazancı ilə bağlı deyildi. Onun məqsədlərindən biri də Qərb dünyasının zəiflədiyini nümayiş etdirmək idi. Rusiya prezidenti Vladimir Putin ümid edirdi ki, Avropa ölkələri və ABŞ vahid cavab məsələsində razılığa gələ bilməyəcəklər və keçmişdə olduğu kimi, daxili ziddiyyətlərə görə təzyiqlərə boyun əyəcəklər. Belə bir ssenaridə Rusiyanın yeni qlobal güc kimi yüksəlmək imkanı olacaqdı.

Amma nəticə tam əksi oldu. Müharibə Qərb dövlətlərinin görünməmiş birləşməsinə gətirib çıxardı və Ukraynanı Avro-Atlantik strukturlara əvvəlkindən daha sıx bağladı.

Kimmecinin sözlərinə görə, sonda Moskva "tarixi ölçüdə geosiyasi məğlubiyyətə uğradı" və əsrlər boyu iqtisadi və texnoloji geriliyi aradan qaldırmaqda əsas dayaq rolunu oynamış Avropa ilə təkcə tərəfdaşlığı deyil, həm də fundamental əlaqələri itirdi.

"Rusiyanın amansız müharibəsi Qərbi dəhşətə gətirdi və qorxutdu, onu kollektiv mübarizəyə sövq etdi və nəticədə Avropanı Rusiyaya qarşı çevirdi. Bu hadisələr əhəmiyyətsiz və ya müvəqqəti olmaqdan uzaq, gələcək onilliklər ərzində Rusiyanın təhlükəsizlik və rifah perspektivlərini məhdudlaşdıracaq", - Kimmeci yazır.

Professor Rusiyanın Avropa ilə münasibətlərinin XVII əsrdən başlayaraq, çarların fəal şəkildə Qərbin siyasi və mədəni mühitinə inteqrasiya etməyə çalışdığı uzun tarixini izləyir. Söhbət təkcə hərbi ittifaqlardan və ya münaqişələrdən deyil, həm də geniş ticarətdən, mədəni mübadilədən, həm ordunu, həm də dövlət aparatını gücləndirən texniki yeniliklərdən gedir. Hələ soyuq müharibə dövründə SSRİ Qərbi Avropa ilə ziddiyyətli olsa da, sıx əlaqələr saxlayırdı.

Lakin Putinin gəlişi və onun imperiya ambisiyaları ilə Rusiyanın kursu qarşıdurmaya doğru dəyişməyə başladı. Bu prosesin son nöqtəsi Ukraynaya hücum oldu-Qərblə onsuz da pisləşən münasibətləri tamamilə aşağı salan bir addım. Kimmecinin qeyd etdiyi kimi, Rusiya lideri belə bir nəticəni planlaşdırmırdı.

"Cənab Putinin Rusiyanın Qərblə münasibətlərini pozmağa çalışdığını söyləmək düzgün deyil. Avropa işlərində güclü rolunu bərpa edərək, Qərbi zəiflətməklə onları öz xeyrinə yönəltmək istədi. Rusiya 2022-ci ildə müharibəni tez bir zamanda qazansaydı, istədiyini əldə edə bilərdi. Rusiya Şərqi Avropada yer tələb edə bilər. Cəzalandırılan Qərb - NATO ittifaqını azaldaraq Rusiya şücaətinə meyl edə bilərdi", - tarixçi yazır.

Bunun əvəzinə Putin əksinə nail oldu: Avropa nəinki birləşdi, həm də Rusiyadan - ticarət, enerji, texnologiya sahəsində asılılığın azaldılmasını prioritet etdi. Bu boşluq ilk baxışdan göründüyündən daha ağrılı ola bilər. Əsrlər boyu Rusiya dövlətinin yaşamasına və uyğunlaşmasına imkan verən Qərb mənbələri və bilikləri idi. Bu gün artıq belə bir dəstək yoxdur.

"ABŞ kimi Avropa da Rusiyasız yaşaya bilər. Qərb Rusiyanı itirə bilər, baxmayaraq ki, yaxınlıqda sülhsevər Rusiyanın olması gözəl olardı. Rusiyanın Qərbi itirməsi, əksinə, güclü geri itkidir və bunun düzəltməsi nəsillər tələb edə bilər. Bu, cənab Putinin seçimidir və Rusiyanın faciəsidir", - Maykl Kimmecini yekunlaşdırır