D vitamininin həddindən artıq qəbulu TƏHLÜKƏLİDİR

Uşaqlarda D vitamini çatışmazlığı sümüklərin yumşaq və əyri olduğu raxit xəstəliyinə səbəb ola bilər. Yetkinlərdə kəskin vitamin çatışmazlığı səbəbindən osteoporoz inkişaf edə bilər - sümüklərin məhv edilməsi.

Lent.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, bu barədə terapevt Oisana Mahmudova məlumat verib.

“Bəzi qrupların, o cümlədən nadir hallarda açıq havaya çıxanlar da daxil olmaqla, D vitamini çatışmazlığı riski artır. Məsələn, yaşlı insanlar, əlillər, evdən çox işləyənlər. Yaşlı insanların dərisi də günəş işığına məruz qaldıqda D vitamini istehsal etməkdə daha az təsirli olur və böyrəklər onu aktiv formaya çevirə bilmir. Həm də ana südü ilə qidalanan körpələr, çünki ana südü zəif D vitamini mənbəyidir. Həmişə qapalı paltar geyən insanlar da risk altındadır - bu vəziyyətdə günəş dəriyə təsir etmir və D vitamini istehsal olunmur. Xroniki xəstəlikləri olan xəstələr qidadan qida maddələrinin udulmasını çətinləşdirir və D vitamininin lazımi formaya çevrilməsinin qarşısını alır. Piylənmədən əziyyət çəkən insanlar isə, çünki onların orqanizmindəki yağlar D vitamininin bir hissəsinə bağlanır və onun qana daxil olmasına mane olur”, - deyə o izah edib.

Yuxarıda göstərilən bütün hallarda həkimin fikrincə, həm əskikliyin, həm də artıqlığın qarşısını almaq üçün il boyu D vitamini qəbul etməli və vaxtaşırı müayinələrdən keçməlisiniz.

“Hər kəsin, o cümlədən 4 yaşdan yuxarı uşaqlar, hamilə və süd verən analar üçün yaz-yay dövründə günəşdə olmaq və D vitamini ilə zəngin qidaları qida rasionuna daxil etmək kifayətdir. Onların arasında: yağlı balıq - siyənək, qızılbalıq, skumbriya, sardina, mal əti qaraciyəri, yumurta sarısı, bəzi xüsusi zənginləşdirilmiş səhər yeməyi taxılları və dənli bitkilər, göbələk, portağal suyu, süd, qatıq və pendir kimi bəzi süd əsaslı məhsullar. Oktyabr ayından etibarən qida əlavələri istehlak edə bilərsiniz. D vitamininin orta gündəlik qəbulu 10 mkq və ya beynəlxalq vahidlərdə 400 IU-dur. Ayrı-ayrı tövsiyələrdə bir yaşdan yuxarı uşaqlar və böyüklər üçün doza 600 IU, 70 yaşdan yuxarı yaşlılar üçün isə 800 IU təşkil edir”, - ekspert bildirib.

Eyni zamanda, D vitamininin uzun müddət böyük dozalarda qəbulu hiperkalsemiyaya - bədəndə artıq kalsiumun yığılmasına səbəb ola bilər.

“Bu, sümüklərin zəifləməsinə, böyrəklərin və ürəyin zədələnməsinə gətirib çıxarır. Böyüklər, yaşlılar və 11 yaşdan yuxarı uşaqlar üçün gündə 100 mkq və ya 4000 IU vitamin dozası zərərli hesab olunur. 1 yaşdan 10 yaşa qədər uşaqlar gündə 50 mkq və ya 2000 IU, bir yaşa qədər körpələr isə 25 mkq və ya 1000 IU-dan çox qəbul etməməlidirlər. Vitamin artıqlığının əlamətləri ürəkbulanma, qusma, iştahsızlıq, qəbizlik, zəiflik və kilo itkisidir. Günəşdən D vitamininin həddindən artıq dozasını almaq mümkün deyil, lakin bədənin açıq nahiyələrində uzun müddət qalmaq digər problemlərin - dərinin qocalması, yanıqlar və xərçəngin inkişafı riskini artırır”, - deyə terapevt yekunlaşdırıb.