Hər iki atom bombası partlayışından sağ çıxan YEGANƏ ADAM - Yamaquçi

1945-ci ilin avqustunda, İkinci Dünya Müharibəsi sona yaxınlaşarkən, ABŞ üç gün fərqlə Yaponiyanın Xirosima və Naqasaki şəhərlərinə atom bombası atdı və hər iki dağıdıcı partlayışdan bir adam sağ qaldı. Bu adamın hekayəsini sizə təqdim edirik...

Lent.az xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, 16 iyul 1945-ci ildə Los Alamosda ilk bombanı sınaqdan keçirdikdən sonra ABŞ ordusu mümkün qədər tez təslim olmağa məcbur etmək üçün Yaponiyanın hansı bölgələrini yeni silahla hədəf alacaqlarına qərar verməyə başladı. Diqqətlə nəzərdən keçirdikdən sonra onlar iki istehsal şəhərini hədəf olaraq təyin etdilər: Xirosima və Naqasaki.

ABŞ atom bombasından ilk dəfə 6 avqust 1945-ci ildə Yaponiyanın Xirosima şəhərində istifadə etdi. Şəhərdə yaşayan 350 min insanın 140 mini həyatını itirdi. Bombanın yaydığı radiasiya sonrakı illərdə bir çox insanın ölümünə səbəb olmuş və təsiri uzun illər davam etmişdir.

Hər iki atom hücumundan sağ çıxan Tsutomu Yamaquçi 1916-cı il martın 16-da Yaponiyada anadan olub. 1945-ci ildə 29 yaşlı dəniz mühəndisi Mitsubishi Heavy Industries-də işləyirdi. Atom bombası atılan olan vaxt o, və həmkarları yeni neft tankerinin dizaynı üzərində işləyirdilər.

Xirosima müharibə dövrünün əsas sənaye bazası idi. 1945-ci il avqustun 6-da Tsutomu Yamaquçi işdən çıxanda və Xirosimada üç ay ezamiyyətdə olarkən hava aydın idi. Yamaquçi həmin gün evə qayıtmağa hazırlaşırdı. O, şirkətin tərsanəsinə doğru gedərkən böyük bir təyyarənin vızıltısını eşidəndə başını qaldırdı.

Pilot Paul Uarfield Tibbetsin anasının adını daşıyan Enola Gay adlı Amerikanın B-29 təyyarəsi şəhərin üzərində uçarkən paraşütlərə bərkidilmiş iki obyekti yerə atdı. “Balaca oğlan” adlı atom bombası Xirosimanın mərkəzindən 580 metr yüksəklikdə partladı.

Sonrakı səs bumu və şok dalğası Yamaquçini silkələdi, onu havaya qaldırdı, bədəninin çox hissəsini yandırdı və onu müvəqqəti olaraq kar etdi. O, partlayışın mərkəzindən iki mildən az məsafədə idi. Özünə gələndə o, və həmkarları Naqasaki şəhərinə qayıdan digər yaralıların izdihamına qoşuldular.

Yamaquçi Naqasakiyə qayıdanda yanıq xəsarətlərini müalicə etdirdi. Avqustun 9-da aldığı xəsarətlərə baxmayaraq ofisə qayıdan Yamaquçi pəncərədə nəzərəçarpacaq işıq görüb və şok dalğası binaya dəyməzdən əvvəl yerə yıxılıb. Xirosimadakı atom partlayışından cəmi üç gün sonra Yamaquçi yenidən başqa bir atom bombasının episentrinə iki mil yaxın idi.

Naqasakiyə atılan bomba Xirosimaya atılan bombadan daha güclü idi. Binanın inşası Yamaquçini ofisdə təhlükəsiz saxladı. O, arvadının və oğlunun vəziyyətini yoxlamaq üçün dərhal evə qaçdı və onların hər ikisinin sağ olduğunu gördü, lakin oğlu 50 yaşında olarkən, atasından əvvəl öldü.

Sonrakı günlərdə Yamaquçinin məruz qaldığı radiasiya öz mənfi təsirlərini göstərməyə başladı. Saçları töküldü və o, çox qusdu. Lakin o, ən pis vəziyyətdən çıxa bildi. Müharibədən sonra Yamaquçi ABŞ-ın hakimiyyət orqanlarında tərcüməçi kimi çalışdı, müəllim oldu və nəhayət öz işinə qayıtdı.

Ümumilikdə hər iki hücumdan təxminən 165 nəfərin zərər çəkdiyi güman edilir. Lakin Yamaquçi Yaponiya hökuməti tərəfindən rəsmi olaraq “iki dəfə bombalanmış şəxs” kimi tanınan yeganə adam idi. O, 2009-cu ildə bu titul qazanıb.

Yamaquçi 2010-cu il yanvarın 4-də 94 yaşında vəfat edib.