Ruhi xəstəxananın baş həkimi: “Xəstələrimiz arasında vəzifəli şəxslər də var”

Sakitlik, yaşıllıq və musiqi...

Maştağa qəsəbəsində yerləşən 1 saylı Ruhi Əsəb Dispanserindəyik. Polis otağından keçən qapı böyük həyətə açılır.

Adi günlərdən biridir. Ərazisi geniş olan xəstəxananın həyəti ağaclar və kənarlarda əkilmiş güllərlə əhatələnib. Xəstəxananın bir korpusundan digərinə yeriyərək 10-15 dəqiqəyə çatırsan. Şöbələrin əraziləri bir-birindən fərqlidir. Səliqə-sahman göz oxşayır.

Xəstəxananın həyətində bizi nəzarətçi müşayiət edir. Deyir ki, buranın sakinləri yalnız onlar üçün müəyyən olunmuş saatlarda gəzintiyə çıxır. Hər biri xüsusi həkim nəzarəti altındadır.

Sakit baxışlarla bizi izləyən bu insanlar həyətdə təsərrüfat işləri ilə məşğul olur. Kimi su daşıyır, kimi başqa işlər görür, bəziləri isə sadəcə, gəzir.

Xəstəxananın baş həkimi Ağahəsən Rəsulovdan öyrəndik ki, bina 1936-cı ildə tikilib. Xəstəxanada Qəbul, Uşaq, Yeniyetmə, Nevroz, Kişi, Qadın, Qocalar, Narkoloji, İnfeksiya, Vərəm, Ciddi rejimli məcburi müalicə, Adi rejimli məcburi müalicə şöbələri - bütövlükdə 24-dən çox şöbə var. Xəstələrin sayı kifayət qədərdir: “Hazırda 2000 xəstəmiz var. Ambulator xəstələrin sayı 180-190 nəfərdir. Bu xəstələr müayinə və müalicə olunsalar da, daim həkim nəzarətindədirlər. Hazırda xəstəxanada 346 xəstənin heç bir sosial əlaqəsi yoxdur, yəni kimsəsizdirlər. Onların şəxsiyyət vəsiqələri belə yoxdur. “ASAN Xidmət” və Sabunçu Rayon Polis Şöbəsi tərəfindən həmin şəxslərin qeydiyyatı aparılıb və vəsiqə ilə təmin olunublar. Hər ay bu 340 nəfərdən 30-40-a şəxsiyyət vəsiqəsi verilir. Bu sakinlərimizi evdə doğmaları, əzizləri uzağı iki gün saxlayır. Onlardan imtina olunub. 346 nəfərin heç kimi yoxdur, 1018 nəfərin yaxını, doğması var, amma onlara sahib çıxan yoxdur. Dünyanın ən inkişaf etmiş ölkələrində də bu problemlər var. Yəni psixi dispanserlərin ömürlük sakinləri olur, daimi sakinə çevrilən xəstələrin sayı az deyil”.

Xəstəxananın baş həkimi deyir ki, psixoloji durumu ağır olan xəstələr cəmiyyətin ən zəif təbəqəsi hesab olunur: “Bunların hər birinin çox acınacaqlı taleyi var. Onlar öz qayğılarına qala bilməyən insanlardır ki, dövlətimiz onlara sahib çıxıb. Buradakı sakinlərimiz pulsuz yemək, yataq, dərman və yataq şəraiti ilə tam təmin olunur. Texniki avadanlığımız ən müasir tibbi avadanlıqlardır ki, yalnız bizim dispanserimiz təmin olunub”.

Ağahəsən Rəsulovun sözlərinə görə, ümumi xəstələrin yalnız 1 faizi təhlükəli xəstələr hesab olunur. Amma ruhi xəstələrin illərlə xəstəxanada qalması da ciddi problemlərə yol açır: “Bu, maliyyə baxımından da çətindir. Onda məcbur olub bu xəstələri evə yazmalıyıq. Amma bunlara baxmaq istəmirlər. Min bir yolla xəstəni yenidən bura qaytaran doğmalar var. Biz bir söz demirik, bura dövlət xəstəxanasıdır və hər pasiyent üçün burda müayinə və müalicə üçün diqqət göstərilir. Amma bunlara görə yeni pasiyentlərin qəbulu çətinləşir”.

Əsəb xəstəlikləri ilə bağlı hər iki cinsin nümayəndələri arasında müraciətlər eynidir. Belə xəstəliklər kişilərdə və qadınlarda eyni dərəcədə müşahidə olunur. Son illər ruhi xəstəliklərlə bağlı müraciətlərin çoxalması isə həyat tempinin kəskin şəkildə artması ilə izah edilir. Buna görə də indi insanlar psixoloji cəhətdən daha dözümlü olmalıdır.

Buranın sakinləri arasında yaşlı da var, cavan da. Gözü yolda qalıb ailəsini bir ömür gözləyə ni də var, kimsəsizi də.