Valideynlərin yaxşı niyyətlə dediyi bir neçə söz var ki, uşağın oxumağa marağını birdəfəlik öldürə bilər.
Lent.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, psixoloqlar ailədəki mühitin uşağın motivasiyasına onun bacarıqlarından daha güclü təsir göstərdiyini hesab edirlər. Sözlər irad kimi səsləndikdə, dərslər cəzaya çevrilir. “Bunu necə bilməmək olar?!” ifadəsi minlərlə evdə səslənir. Uşaq üçün bu sözlər acizlik hissi formalaşdırır. Şagird artıq tapşırığın öhdəsindən gələ biləcəyinə inanmır.
“Ağlın yoxdur? Niyə çalışmırsan?” ifadəsi də az zərərli deyil. Bu sözlər təhsili bilik yox, şəxsiyyət imtahanına çevirir.
Üçüncü ifadə isə “Nə vaxta qədər bunun üstündə oturacaqsan?” sözləridir. Bu, tənbəllikdə ittiham kimi səslənir, halbuki uşaq sadəcə diqqətlə işləyir.
Araşdırmalar göstərir ki, təzyiq diqqəti azaldır. Nəticədə şagird irad eşitməmək üçün dərslərdən qaçmağa başlayır. Pedaqoqlar tənqidi suallarla əvəz etməyi tövsiyə edirlər. Məsələn, “Sənə nə aydın deyil?” sualı uşağa dəstək hissi verir.
Bu cür ünsiyyət narahatlığı azaldır. Beləliklə, təhsil stress mənbəyi olmaqdan çıxır.
Psixoloqlar vurğulayırlar ki, motivasiya etimad üzərində qurulur. Uşaq dəstək alacağına əmin olduqda, çətin tapşırıqlara daha həvəslə yanaşır.
Valideynlər tez-tez yorğunluqla özlərini haqlı çıxarırlar. Amma məhz əsəbi anlarda sözlər daha sərt səslənir. Müəllimlər qeyd edirlər ki, evdə dəstək görən uşaqlar daha tez öyrənirlər. Onların biliklərə marağı daha uzun müddət qorunur.
Psixoloqlar tövsiyə edirlər ki, valideynlər bunu unutmasınlar: uşaq təkcə sözləri deyil, intonasiyanı da eşidir. Hətta yumşaq səs tonu belə qavrayışı dəyişə bilər.
Məhz buna görə mütəxəssislər valideynləri danışıq tərzinə diqqət yetirməyə çağırırlar. Çünki bundan təkcə motivasiya deyil, uşağın gələcəyi də asılıdır.