İsti, ədviyyəli və bir qədər acı dadı olan istiotun bu xüsusiyyətləri əsasən piperin adlı kimyəvi maddə ilə əlaqədardır. Qara istiot Piper nigrum adlı çiçəkli sarmaşıq bitkisində yetişən meyvədir və bu bitki Hindistanın cənub-şərqində yerləşən Malabar sahillərində yayılıb.
Lent.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu regionun mülayim meşələrində istiot xırda yaşıl giləmeyvələr şəklində, gözə çarpmayan yaşıl bitkidən sallanaraq böyüyür.
Maraqlıdır ki, istiot texniki baxımdan meyvə sayılır. Botanika elmində meyvə dedikdə çiçəkli bitkilərin toxum daşıyan yumurtalıqları nəzərdə tutulur. Onlar mayalanmış çiçəkdən inkişaf edir və bitkinin toxumlarını yayaraq yeni ərazilərə yayılmasına və növbəti nəsli formalaşdırmasına kömək edən ətli, dadlı quruluş rolunu oynayır.
Qara istiot necə yaranır?
İstiotun müxtəlif növləri meyvənin, yəni istiot dənəsinin fərqli emal üsullarından əldə edilir. Qara istiot istehsalı üçün dənələr hələ yetişməmiş, yaşıl halda yığılır və mayalanmağa buraxılır. Daha sonra günəş altında qurudulur, nəticədə onlar büzüşərək kişmişə bənzər qəhvəyi-qara rəng alır. Ağ istiot isə tam yetişmiş dənələrdən hazırlanır. Bu dənələr suda isladılaraq xarici qabığı təmizlənir. Qeyd olunur ki, yetişməmiş halda yığılan və duzlama, donduraraq qurutma və ya havada qurutma yolu ilə yaşıl rəngini qoruyan yaşıl istiot dənələri də mövcuddur. Bundan əlavə, tam yetişmiş giləmeyvələrdən ibarət olan qırmızı istiot dənələri var ki, onlar adətən parlaq qırmızı rəngini qorumaq üçün duzlu suda saxlanılır.
İstiot minilliklər boyu Hindistan yarımadasında becərilib və Asiya mətbəxində eyni müddət ərzində istifadə olunub. O, ilk dəfə eramızdan əvvəl IV əsrdə Makedoniyalı İsgəndərin yürüşlərindən sonra Avropaya gətirilib və o vaxtdan etibarən dünyanın ən vacib və ən çox istifadə edilən ədviyyatına çevrilib.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
