Plastik tullantılardan sabun hazırlandı

Tədqiqatçılar polietileni yağ turşularına çevirən yeni plastik təkrar emal üsulu hazırlayıblar. Bu yağ turşuları müxtəlif yuyucu vasitələr istehsal etmək üçün istifadə edilə bilər.

Lent.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, tədqiqatçılar plastik tullantıları effektiv şəkildə təkrar emal edən və ən çox yayılmış plastik növü olan polietileni yağ turşularına çevirən üsul yaradıblar.

Polietilenin kimyəvi quruluşu yağ turşusu molekullarına bənzəyir, çünki hər iki material karbon zəncirlərindən ibarətdir, lakin yağ turşularının zəncirin sonunda əlavə bir atom qrupu var. Polietileni yağ turşularına çevirmək üçün plastikin uzun karbon zəncirləri daha qısa olanlara parçalanmalıdır.

Alimlər tüstüdə qısa karbohidrogen zəncirlərinin əmələ gəlməsinə səbəb olan ağacın natamam yanma prosesinə diqqət çəkiblər. Tərkibində qısa polietilenə bənzər molekullar olan tüstü əmələ gətirən plastikdən idarə olunan yanma yaratmaq üçün bir üsul təkmilləşdirdilər.

Yeni plastik təkrar emalı üsulu polietilenin yuyucu vasitələr və digər məhsulların istehsalında geniş istifadə olunan yağ turşularının istehsalı üçün qiymətli xammal kimi istifadə edilməsinə imkan verir. Bu kəşf tullantıların həcmini azaltmağa və ondan istehsal məqsədləri üçün istifadə etməyə imkan verdiyi üçün ekologiya və plastikdən davamlı istifadə baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Alimlər temperatur qradiyenti altında polietilenin termolizinə imkan verən kiçik sobaya bənzər reaktor hazırlayıblar. Proses zamanı polimer zəncirlərini qırmaq üçün sobanın dibi yüksək temperatura qədər qızdırılır, üst hissəsi isə daha çox parçalanmağı dayandırmaq üçün soyudulur.

Termoliz aparıldıqdan sonra tədqiqatçılar “qısa zəncirli polietilen” və ya mum olduğu ortaya çıxan qalığı topladılar. Sabunlaşma da daxil olmaqla əlavə emal addımlarından istifadə edərək alimlər plastikdən hazırlanan ilk sabunu yaratdılar. Metod polietilen üçün işlənib hazırlansa da, digər plastik növlərinə də tətbiq oluna bilər.

Tədqiqatçılar istilik və plastikə əsaslanan metodun sadəliyini vurğulayırlar. Prosesdə əlavə addımlar mum molekullarını yağ turşularına və sabuna çevirmək üçün bəzi əlavə inqrediyentlərin istifadəsini tələb etsə də, plastikin ilkin çevrilməsi sadə reaksiyadır. Bu, metodu iqtisadi cəhətdən sərfəli və ətraf mühit üçün nisbətən təhlükəli edir.