Dünyada İLK – İnsan beyninin analoqunu yaratdılar

Alimlər dünyada ilk dəfə insan beyninin analoqunu yaradıblar.

Lent.az xəbər verir ki, mini beyin artıq xəstəliyin genetik mənşəyini öyrənməyə şərait yaradır.

Laboratoriyada elm adamları beynin inkişafını və autizm spektri pozğunluqları ilə əlaqəli genetik amilləri öyrənmək üçün bir model olan beyin orqanoidi yetişdiriblər.

Genetika və hesablama analizini birləşdirən yeni “CHOOSE” metodundan istifadə edən tədqiqatçılar ayrı-ayrı orqanoid hüceyrələrinə diqqət yetirərək gen mutasiyalarının beyin inkişafına təsirini öyrənə biliblər. Bu, eyni vaxtda bir neçə mutasiyanı öyrənməyə imkan verir və tədqiqat prosesini əhəmiyyətli dərəcədə sürətləndirir.

Tədqiqat autizmlə əlaqəli 36 gen üzərində fokuslanıblar. Onların işi göstərir ki, yüksək riskli genlər müxtəlif növ beyin hüceyrələrinə fərqli təsir göstərir. Bəzi hüceyrə növləri, məsələn, neyron ataları, autizmlə əlaqəli mutasiyalara daha həssasdır.

Əvvəllər tədqiqatçılar autizm də daxil olmaqla beyin pozğunluqlarını öyrənmək üçün yarılma toxumasına, beyin skanlarına və heyvan modellərinə çox etibar edirdilər. Bununla belə, beyin orqanoidlərinin inkişafı və SEÇİN metodu insan beyninin inkişafını öyrənmək üçün daha dəqiq və sürətli bir üsul təmin edən əhəmiyyətli irəliləyişləri təmsil edir.

Qeyd etmək lazımdır ki, beyin orqanoidləri insan beyninə xas olan müxtəlif növ toxumaları ehtiva etsə də, onlar hələ də mikroglial hüceyrələr kimi bütün komponentləri tamamilə yenidən yaratmırlar. Buna görə də, metodun qabaqcıl xarakterinə baxmayaraq, hələ də insan beynini və müxtəlif xəstəliklərlə əlaqəli genlərin ona təsirini öyrənmək üçün ideal model deyil.