Uşaq yatmaqdan imtina edirsə və otaqda gecə lampası yanırsa, bu sadəcə kapriz deyil.
Lent.az-ın xarici mediaya istinadla məlumatına görə, qaranlıq qorxusu uşaqlar arasında ən çox rast gəlinən qorxulardan biridir və illərlə davam edə bilər.
Bunun səbəbi uşaqların qavrayış və təxəyyül xüsusiyyətlərində gizlənir. Balacalar qaranlıqda əşyaları qorxulu obrazlarla əlaqələndirməyə meyllidirlər.
Psixoloqlar izah edirlər ki, qorxu məkan üzərində vizual nəzarətin olmamasından yaranır. Qaranlıqda uşaq tanış siluetləri seçə bilmir və beyin “təhlükələri” uydurmağa başlayır. Bu qorxu xüsusilə 2-5 yaş arasında özünü daha aydın göstərir. Bu dövrdə uşağın fantaziyası aktiv inkişaf edir, lakin rasional düşünmə bacarıqları hələ tam formalaşmayıb. Əgər ailədə tez-tez münaqişələr baş verirsə və ya uşaq stress keçiribsə, qorxu daha da güclənə bilər.
Emosional qeyri-sabitlik qaranlığı daha da həyəcanverici edir. Bundan başqa, uşağın qarşılaşdığı kontent də qorxunun formalaşmasına təsir edir. Hətta filmdən qısa bir səhnə və ya yaşıdının danışdığı bir hekayə güclü təəssürat yarada bilər. Psixoloqlar məsləhət görürlər ki, bu qorxunu görməzdən gəlməyin, uşağa onun öhdəsindən gəlməyə kömək edin. Dəstək və sakit mühit narahatlığın öhdəsindən gəlməyin əsas şərtləridir.
Gecə lampaları, yumşaq oyuncaqlar və yatmazdan əvvəl rituallar qorxunu azalda bilər. Ən vacibi – qorxunu məsxərəyə qoymayın, onu qəbul edin və uşağa bunun öhdəsindən gələ biləcəyini göstərin. Əgər qorxu uzun müddət davam edir və yuxuya mane olursa, mütəxəssisə müraciət etmək lazımdır. Bəzən bu, daha dərin emosional narahatlıqların əlaməti ola bilər. Valideynlər uşağın davranışında baş verən dəyişikliklərə diqqətli olmalıdır.
Qaranlıq qorxusu – cavabsız qoyulmamalı bir siqnaldır. Təhlükəsiz və proqnozlaşdırılan bir mühit yaratmaq uşağın özünü daha inamlı hiss etməsinə kömək edir. Və bu zaman qaranlıq qorxulu olmaqdan çıxır, günün sadəcə adi bir hissəsinə çevrilir.