Prezident İlham Əliyev Akademik Mustafa Topçubaşovun 130 illiyinin qeyd edilməsi ilə bağlı Sərəncam imzalayıb.
Lent.az “Bioqrafiya” rubrikasında akademik Mustafa Topçubaşov haqqında məlumat verir.
- Mustafa Topçubaşov kimdir?
Mustafa Topçubaşov Azərbaycan tibb elminin banilərindən biri, tanınmış cərrah, alim, pedaqoq və akademik idi.
- Mustafa Topçubaşov nə zaman və harada anadan olub?
Mustafa Topçubaşov 1895-ci il avqustun 5-də Gürcüstanın Qarayazı bölgəsində anadan olub.
- Mustafa Topçubaşovun ailəsi haqqında nə bilirik?
Atası Qurban Topçubaşov əkinçiliklə məşğul idi. Ailədə elmə və təhsilə böyük önəm verilirdi.
- Mustafa Topçubaşovun erkən uşaqlıq illəri necə keçmişdi?
Mustafa Topçubaşov uşaqlıq illərində ailəsi ilə birlikdə Bakıya köçüb. O, burada təhsil almağa başladı və elmi maraqları bu dövrdə formalaşdı.
- Mustafa Topçubaşov ilk təhsilini harada alıb?
Mustafa bəy ilk təhsilini Bakı realnı məktəbində alıb.
- Mustafa Topçubaşov ali təhsilini harada alıb?
Mustafa Topçubaşov Ukraynanın Xarkov Universitetinin Tibb fakültəsini bitirmişdir.
- Mustafa Topçubaşov Xarkovda təhsil alarkən hansı çətinliklərlə üzləşdi?
Birinci Dünya Müharibəsi və inqilab dövrünün siyasi çətinlikləri onu maddi və sosial baxımdan çox sıxıntıda qoydu, lakin təhsilini davam etdirdi.
- Mustafa Topçubaşovun tibb sahəsinə marağı haradan qaynaqlanırdı?
İnsanlara kömək etmək arzusu və tibbi elmlərə qarşı böyük marağı onu bu sahəyə yönəltdi.
- Mustafa Topçubaşov Bakıya qayıtdıqdan sonra harada işləməyə başladı?
Mustafa Topçubaşov 1922-ci ildən etibarən Bakı Dövlət Universitetinin Tibb fakültəsində fəaliyyət göstərməyə başladı.
- Mustafa Topçubaşovun ilk elmi işləri nə ilə bağlı idi?
Mustafa Topçubaşovun ilk elmi işləri cərrahiyyə, travmatologiya və orqan transplantasiyası sahələrinə aid idi.
- Mustafa Topçubaşov hansı vəzifələrdə çalışıb?
Uzun illər Azərbaycan Tibb İnstitutunun rektoru, Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti, Səhiyyə naziri vəzifələrində çalışıb.
- Mustafa Topçubaşov Akademik adı nə vaxt alıb?
O, 1945-ci ildə SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, daha sonra isə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib.
- İkinci Dünya Müharibəsində fəaliyyəti necə olub?
Mustafa Topçubaşov İkinci Dünya Müharibəsi dövründə yaralıların sağaldılması üçün xüsusi hospital rəhbəri kimi çalışıb, yüzlərlə əsgərin həyatını xilas edib.
- Mustafa Topçubaşov hansı elm sahələrinə töhfə verib?
Əsasən cərrahiyyə, onkologiya, ortopediya və travmatologiya sahələrində böyük elmi irs yaradıb.
- Mustafa Topçubaşovun nə qədər elmi əsəri var?
Mustafa Topçubaşovun 200-dən çox elmi əsəri çap olunub, onlardan bir neçəsi fundamental dərslik statusundadır.
- Mustafa Topçubaşovun həkim kimi hansı uğurları olub?
O, çoxsaylı unikal cərrahi əməliyyatlar icra etmiş və bir çox xəstəliklərin müalicəsində yenilikçi metodlar tətbiq etmişdir.
- Mustafa Topçubaşovun tələbə yetişdirmə sahəsində rolu nə olub?
Mustafa Topçubaşov yüzlərlə cərrah və tibb elmləri doktoru yetişdirib. Onun tələbələri bu gün dünyanın bir çox yerində çalışırlar.
- Mustafa Topçubaşovun Sovet məkanında nüfuzu necə idi?
O, yalnız Azərbaycanda deyil, SSRİ miqyasında da sayılıb-seçilən həkim və alim kimi tanınırdı.
- Mustafa Topçubaşov hansı mükafatlarla təltif olunub?
Mustafa Topçubaşov Lenin ordeni, Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni, Şərəf nişanı və Sosialist Əməyi Qəhrəmanı kimi yüksək dövlət təltiflərinə layiq görülmüşdür.
- Mustafa Topçubaşovun xüsusi maraq dairəsi hansı sahələr idi?
O, həm də tibb etikası, həkim məsuliyyəti, və xalq təbabəti ilə müasir tibbin inteqrasiyası mövzularına maraq göstərirdi.
- Mustafa Topçubaşov hansı dilləri bilirdi?
Mustafa Topçubaşov rus, fransız və ərəb dillərini bilirdi. Latınca terminologiyada da yüksək səviyyədə bilik sahibi idi.
- Mustafa Topçubaşovun həyat fəlsəfəsi nə idi?
"Ən böyük mükafat – sağalan bir insanın gözündəki minnətdarlıqdır", - deyə, o bildirib.
- Mustafa Topçubaşovun adını daşıyan müəssisələr varmı?
Bəli, Azərbaycan Tibb Universitetinin klinikası onun adını daşıyır. Eyni zamanda bir çox məktəb və tibb müəssisələrində adı yaşadılır.
- Mustafa Topçubaşov nə vaxt və harada vəfat edib?
Mustafa Topçubaşov 1981-ci ildə Bakıda vəfat edib.