Ən təhlükəli vəba   17 ildə ilk dəfə insan öldürdü
14 iyul 2025 11:54 (UTC +04:00)

Ən təhlükəli vəba 17 ildə ilk dəfə insan öldürdü


Arizona ştatında (ABŞ) xəstəliyin ən təhlükəli forması olan sətəlcəm vəbasının ölümcül halı qeydə alınıb. Yerli hakimiyyət orqanları hələ ölənin kimliyini və infeksiyanın təfərrüatlarını açıqlamayıb. 

Lent.az bildirir ki, bu barədə Associated Press regional səhiyyə rəsmilərinə istinadən məlumat yayıb.

Vəba, törədicisi Yersinia pestis olan ağır bir bakterial infeksiyadır. Xəstəlik zoonozdur, yəni heyvanlardan insanlara ötürülür. Ən çox yayılmış daşıyıcılar gəmiricilər üzərində yaşayan birədir. Ağciyər forması vəziyyətində, bakteriyalar hava damcıları ilə də yayıla bilər ki, bu da infeksiya riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.

Xəstəliyin əlamətləri adətən infeksiyadan sonra 3-7 gün ərzində görünür və temperaturun kəskin yüksəlməsi, zəiflik, güclü ağrı, ürəkbulanma, qusma və ağciyərlərin zədələnməsi daxildir. Vaxtında müalicə olmadıqda, ağciyər forması üçün ölüm nisbəti 100 faizə çata bilər.

14-cü əsrdə Avropada milyonlarla insanın ölümünə səbəb olan "Qara ölüm" kimi tanınmasına baxmayaraq, müasir tibb vəbanı antibiotiklərlə effektiv şəkildə müalicə edə bilir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, xəstəliyin əksər halları hazırda Afrikada qeydə alınır, lakin patogen Okeaniya istisna olmaqla, digər qitələrdə tapılmaqda davam edir.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, bubon vəbası infeksiyanın limfa düyünlərinə təsir edərək onların iltihablanmasına və ağrılı topaqların (bubonların) əmələ gəlməsinə səbəb olan xəstəliyin bir formasıdır. Patogen bakteriya Yersinia pestis orqanizmə yoluxmuş birə dişləməsi və ya yoluxmuş heyvanlarla birbaşa təmas yolu ilə daxil olur.

Xəstəlik qəfil hərarət, titrəmə, zəiflik və genişlənmiş limfa düyünləri ilə müşayiət olunur. Müalicə olmadan ölüm nisbəti 50-60 faizə çata bilər. Bu gün bubon vəbası antibiotiklərlə uğurla müalicə olunur, lakin keçmişdə geniş miqyaslı epidemiyalara səbəb olub, bütün şəhərləri məhv edib.


 

1 2 3 4 5 İDMAN XƏBƏRLƏRİ
# 274

Oxşar yazılar