Bal arılarından alınan zəhərin laboratoriya şəraitində aqressiv döş xərçəngi hüceyrələrini məhv etdiyi aşkar edilib.
Lent.az bbc-yə istinadən bildirir ki, bunu Avstraliya alimləri bildirib. Zəhər - və tərkibindəki melittin adlı bir qarışıq - müalicəsi çətin olan iki xərçəng növü olan "üçqat mənfi və HER2 ilə zənginləşdirilmiş" növə qarşı istifadə edilib.
Kəşf "həyəcanverici" kimi xarakterizə edilsə də, alimlər əlavə sınaqların tələb olunduğunu söyləyirlər.
Döş xərçəngi xərçəngin dünyadakı qadınlara ən çox təsir edən növüdür.
Laboratoriya şəraitində xərçəng hüceyrələri ilə mübarizə apara bilən minlərlə kimyəvi birləşmə olsa da, alimlər onlardan çox azının insanların müalicəsi üçün istehsal edilə bilən olduğunu söyləyirlər.
Arı zəhərinin əvvəllər melanoma kimi digər xərçəng növləri üçün xərçəng əleyhinə xüsusiyyətləri olduğu aşkar edilmişdi.
Qərbi Avstraliyadakı Harry Perkins Tibbi Araşdırmalar İnstitutu tərəfindən aparılan araşdırma "Nature Precision Oncology" jurnalında dərc edilib.
Tədqiqatçılar nə tapıblar?
Tədqiqatda 300-dən çox bal arısı və yabanı arıdan zəhər sınanılıb.
Araşdırmaya rəhbərlik edən 25 yaşlı PhD tədqiqatçısı Ciara Duffy deyir ki, arı ekstraktlarının "son dərəcə güclü təsirə" malik olduğu aşkar edilib.
Zəhərin bir konsentrasiyasının digər hüceyrələrə minimal zərər verərək bir saat ərzində xərçəng hüceyrələrini öldürdüyü müəyyən edilib.
Ancaq toksiklik digər doza səviyyələri üçün artırdı.
Bundan başqa, tədqiqatçılar melittin birləşməsinin xərçəng hüceyrələrinin "dayandırılmasında" və böyüməsinin qarşısının alınmasında təsirli olduğunu müəyyən ediblər.
Melittin təbii olaraq arı zəhərində meydana gəlsə də, sintetik olaraq da istehsal edilə bilər.
Ənənəvi olaraq, ən aqressiv növlərdən biri olan üçqat mənfi döş xərçəngi cərrahi müdaxilə, radioterapiya və kimyəvi terapiya ilə müalicə edilir. Bu, döş xərçənginin 10-15 faizini təşkil edir.
Bu, gələcəkdə istifadə edilə bilərmi?
Çərşənbə günü, Qərbi Avstraliyanın baş alimi tədqiqatı "inanılmaz dərəcədə həyəcanverici" olaraq xarakterizə edib.
"Əhəmiyyətli dərəcədə, bu tədqiqat melittinin hüceyrə təkrarlanmasını azaltmaq üçün döş xərçəngi hüceyrələrindəki siqnal yollarına necə müdaxilə etdiyini göstərir", - professor Peter Klinken deyib.
"Bu, təbiətdəki birləşmələrin insan xəstəliklərini müalicə etmək üçün istifadə edilə biləcəyinə dair başqa bir gözəl nümunədir", - o əlavə edib.
Ancaq tədqiqatçılar zəhərin həqiqətən xərçənglə mübarizə aparan bir dərman kimi işləyə biləcəyini görmək üçün daha çox araşdırmaya ehtiyac olduğunu deyir.
Digər xərçəng tədqiqatçıları eyni fikirdədir. Sidneydəki Garvan Tibbi Araşdırmalar İnstitutundan dosenti Alex Swarbrick "Çox erkən günlərdir" deyib.
"Bir çox birləşmə bir yeməkdə və ya bir siçanda döş xərçəngi hüceyrəsini öldürə bilər. Ancaq bu kəşflərdən klinik praktikanı dəyişdirə biləcək bir şeyə qədər çox yol var", - o, BBC-yə söyləyib.