Azərbaycanda kirayə geyimlərin qiymətləri - ARAŞDIRMA

Azərbaycanda müxtəlif tədbirlər üçün geyimlərin kirayəsi getdikcə populyarlaşır. Xüsusən də toy mərasimləri, ziyafətlər və milli bayramlar zamanı insanlar həm büdcəyə qənaət etmək, həm də hər dəfə fərqli libas geyinmək üçün kirayə xidmətlərinə müraciət edirlər. Aşağıda ölkədə ən çox tələbat olan kirayə geyim kateqoriyaları üzrə qiymət aralıqları və trendlər analitik və aydın şəkildə təqdim olunur.

Lent.az kirayə qiymətləri ilə bağlı araşdırmanı təqdim edir:

Gəlinlik və toy libaslarının kirayə qiymətləri

Toy mərasimlərinin ən önəmli geyimi olan gəlinliklərin kirayə qiyməti geniş intervalda dəyişir. Bakı şəhərində orta hesabla gəlinlik kirayəsi təxminən 350 manatdan başlayır; bu qiymət artıq bir neçə dəfə istifadə olunmuş sadə modellər üçün minimal hədd sayılır. Satınalma qiymətləri isə adətən 1500 manatdan yuxarı olur. Daha təzə və bir dəfə də geyinilməmiş gəlinliklər nisbətən bahadır onları kirayə ən az 550 manata tapmaq mümkündür. Elit salonlarda isə kirayə qiymətləri 1500 manatdan başlayıb 5 000 manatadək yüksəlir; bu, xüsusilə məşhur brendlərin dəbdəbəli kolleksiyalarına aiddir.

Müxtəlif mağazalar arasında qiymət fərqləri də nəzərə çarpır. Məsələn, Bakıda bəzi mağazalarda gəlinliklərin kirayəsi 350 manatdan, satışı isə 1500 manatdan başlayır. Digər tərəfdən, bəzi salonlarda kampaniya çərçivəsində 600-1500 manat aralığında kirayə təklif edir ki, bu paketə saç düzümü, makiyaj və tac aksessuarı da daxildir. Belə əlavə xidmətli paketlər ümumi qiyməti yüksəltməklə yanaşı müştərilər üçün rahatlıq yaradır. Qeyd edək ki, bölgələrdə gəlinlik kirayəsi xidməti daha məhdud olsa da, mövcuddur. Böyük şəhərlərdən kənarda qiymətlər bir qədər daha aşağı ola bilər; lakin çox vaxt xüsusi zövqlü və bahalı gəlinlik modelləri yalnız Bakıdakı salonlarda tapılır. Bu səbəbdən regionlardan bəzi gəlinlər də arzuladıqları libası kirayə götürmək üçün paytaxta üz tuturlar.

Gecə libasları (Qadın və Kişi) üzrə qiymətlər

Ziyafət və gecə libaslarının kirayəsi də geniş yayılıb. Qadınlar üçün ziyafət donlarının qiymət aralığı libasın dəbdəbəsindən, parçasının keyfiyyətindən və yeniliyindən asılı olaraq dəyişir. Nisbətən sadə, əvvəlcədən istifadə olunmuş ziyafət paltarlarını 15-25 manata belə kirayələmək mümkündür. Məsələn, onlayn platformalarda 20 manata klassik axşam libası elanlarına rast gəlinir. Bununla yanaşı, moda üslubunda, daş-qaşlı, brend parçadan tikilmiş uzun donların kirayəsi baha başa gəlir ən çox 80-100 manata qədər yüksələ bilər. Bakıdakı bir çox tanınmış ticarət mərkəzlərində satıcılar bildirir ki, toy və bayram məclisləri üçün kirayə paltarlar əsasən 20 manatdan 80 manata qədər təklif olunur; üzəri qaşlı, xüsusi dizayn uzun ziyafət geyimləri bu aralığın yuxarı hissəsində qərarlaşır. Həmçinin, xaricdən kataloqla gətirilən bahalı ziyafət donları ilk aylarda daha yüksək qiymətə kirayə verilir, bir neçə ay sonra (bir neçə dəfə istifadə olunduqdan sonra) onların kirayə qiyməti nisbətən endirilir. Beləliklə, libasın yeniliyi və trendə uyğunluğu da kirayə dəyərinə təsir edən amillərdəndir.

Kişilər üçün gecə libasları dedikdə əsasən smokinq, frak və digər rəsmi kostyumlar nəzərdə tutulur. Bu cür kişi ziyafət geyimlərinin kirayəsi bazarı son illərdə genişlənib. Xüsusi tədbirlər mükafatlandırma gecələri, ziyafətlər üçün bəylər bəzi hallarda smokinqləri kirayə götürürlər. Qiymətlər adətən standart kişi kostyumlarının kirayəsi ilə eyni səviyyədədir. Məsələn, 48 ölçülü frak kostyumunun 1 günlük kirayəsi 50 AZN civarında elan edilib. Ümumən, kişi rəsmi geyimlərinin kirayəsi qadın ziyafət donlarına nisbətən daha məhdud seçimdə olsa da, mövcuddur və qiymətlər ziyafət donlarından bir qədər aşağı qala bilər (adi bir kostyum dəsti isə smokinqdən ucuzdur).

Kişi kostyumlarının kirayəsi

Kişi kostyumlarının (klassik pencək-şalvar dəstlərinin) kirayəsi üzrə də geniş təkliflər mövcuddur. Xüsusilə bəy kostyumları, nişan/düğün kostyumları və hətta iş görüşü üçün klassik kostyumları müvəqqəti icarəyə götürmək mümkündür. Bazarda kişi kostyumlarının kirayə qiymətləri 20-50 AZN intervalındadır. Daha aşağı qiymətlər adətən qısa müddətli kirayələr və tam dəst xidmətlər üçün təklif olunur.  Bakı mərkəzində kişi kostyumu 25 manata kirayə təklif olunur. Bu qiymətə ağ köynək, qalstuk/“babıçka” (kəpənək qalstuk) və kəmər də daxildir. Belə tam komplekt xidmətlər müştərilər üçün çox rahatdır.

Bəy (gəlin bəy) kostyumları adətən daha xüsusi dikilmiş, yüksək keyfiyyətli dəstlər olduğundan, onların kirayəsi bir qədər baha ola bilər. Məsələn, əla vəziyyətdə olan bir bəy kostyumunun 1 günlük kirayəsi təxminən 50 AZN olaraq qeyd edilib. Bu qiymət, adətən, kostyumun brendi və görünüşü ilə əlaqədardır. Ümumiyyətlə, kişi kostyumlarının kirayəsi sahəsində Bakı şəhərində bir çox ixtisaslaşmış mağaza yaranıb və onlar 20 AZN-dən başlayan qiymətlərlə müştəriləri cəlb edirlər. Bölgə şəhərlərində də (məsələn, Gəncə, Sumqayıt) bənzər xidmətlər peyda olub. Sumqayıtda yerləşən kirayə kostyum butikləri də qiymətləri ortalama Bakıya yaxındır; bəzi hallarda seçim daha məhdud olsa da, standart bir kostyumu orada da 20-30 manata tapmaq mümkündür. Nəticə etibarilə, kişi kostyumu kirayəsi bazarı həm büdcəli seçimlər, həm də xüsusi günlər üçün premium variantlarla zəngindir.

Uşaq geyimlərinin kirayəsi (Xüsusi Tədbirlər üçün)

Uşaqlar üçün xüsusi tədbir geyimlərinin kirayəsi də son illərdə populyarlaşmaqdadır. Buraya məktəb və bağça şənlikləri, ad günləri, fotosessiyalar və digər tədbirlər üçün nəzərdə tutulan libaslar daxildir. Valideynlər sürətlə böyüyən uşaqlara baha qiymətə paltar alıb 1-2 dəfə geyindirməkdənsə, kirayə götürməyə daha çox üstünlük verirlər. Uşaq kirayə geyimlərinin kateqoriyaları çox müxtəlifdir: balaca oğlanlar üçün kiçik smokinq və kostyum dəstləri, qızlar üçün xına/nağıl obrazlı ziyafət donları, eləcə də hərbi forma, cizgi filmı personajı kostyumları, milli geyimlər və s. Kirayə qiymətləri isə adətən böyüklər üçün geyimlərdən xeyli aşağı olur. Məsələn, Bakının Maştağa qəsəbəsində yerləşən bəzi atelyelər uşaq kostyumu, əsgər forması, milli geyim və digər tematik geyimlərin kirayəsini 12 manata təklif edir. Ümumilikdə, sadə uşaq ziyafət paltarlarını 10–20 AZN aralığında kirayələmək mümkündür. Daha dəbdəbəli, “lux” uşaq libasları (məsələn, xüsusi dizayn doğum günü donları) maksimum 30-40 manata çata bilər.

Böyük şəhərlərdə uşaq kirayə geyim butikləri də yaranıb. Sumqayıt şəhərində, bəzi ticarət mərkəzində uşaq ziyafət geyimlərinin kirayəsi ilə məşğul olan mağazalar var. Hətta onlayn elanlarda “hər ölçüyə və yaşa uyğun uşaq karnaval, personaj, milli geyimlər qiymətlər 10 manatdan başlayır” kimi məlumatlar qeyd olunur. Bu o deməkdir ki, 10 manata uşağınız üçün milli rəqs kostyumu və ya Novruz bayramı geyimi tapmaq olar. Bəzi hallarda, əgər bir tədbir üçün bir neçə uşaq geyimi birdən götürülərsə, mağazalar əlavə endirimlər də tətbiq edirlər. Uşaq geyimlərinin təmizliyi xüsusi önəm daşıdığından, əksər kirayə verənlər hər istifadə sonrası quru təmizləmə etdiklərini vurğulayırlar (müştərilərin məmnunluğunu artırmaq üçün).

Milli geyimlərin kirayə qiymətləri

Milli geyimlərin yəni Azərbaycan xalq geyimlərinin, həmçinin müxtəlif tarixi və etnoqrafik kostyumların kirayəsi də mövcuddur və bir neçə fərqli məqsədə xidmət edir. Bu geyimlərə tələbat daha çox xına gecələri, şənlik rəqsləri, Novruz bayramı tədbirləri, milli bayram paradları və folklorik fotosessiyalar zamanı olur. Paytaxtda milli geyimləri həm ixtisaslaşmış atelyelərdən, həm də böyük ticarət mərkəzlərindəki mağazalardan kirayə götürmək mümkündür.

Bakıda ticarət mərkəzlərində milli paltar kirayəsi ilə məşğul olan satıcıların verdiyi məlumata görə, standart Azərbaycan milli qadın və kişi geyimlərini bir günlük 15-50 manat aralığında kirayə etmək mümkündür. Məsələn, məşhur “Ləzginka” rəqsinin kişi kostyumunun günlük kirayəsi 20 AZN civarındadır. “Naz eləmə” rəqsi üçün qadın milli libası isə təxminən 30 manata başa gəlir. Geyim üzərindəki detallar (məsələn, taxta xəncər, kəmər, bəzək) də daxil edilir. Bəzən xınayaxdı və ya toy mərasimlərində gəlin və yaxın rəfiqələrinin hamısı milli geyimdə çıxış etmək istəyir belə hallarda 10-20 ədəd geyim eyni anda götürülür və mağazalar total məbləğə xüsusi endirim tətbiq edirlər. Məsələn, bir satıcı 20-dən çox milli geyim sifariş edildiyi halda qiymətləri aşağı saldıqlarını qeyd edib.

Milli geyim kirayəsində çeşid təkcə yerli ənənəvi geyimlərlə məhdudlaşmır. Türkiyənin populyar tarixi seriallarının təsiri ilə bazarda Osmanlı stili sultan, xanım sultan və şahzadə libasları da peyda olub. Bir müddət Hürrəm Sultan obrazlı zəngin bəzəkli libaslar Bakıda kirayə bazarını bürümüşdü. Belə tarixi kostyumların kirayəsi nisbətən bahalıdır. Hürrəm paltarları ilk vaxtlar gününə 100 manata verilir, sonradan tələbat artdıqca yerli dərzilər tərəfindən tikilən variantları çıxdığı üçün qiymət 35-100 AZN aralığına düşmüşdü. Şahzadə Mustafa kostyumunun da kirayə qiyməti bir ara 100 manata qədər olub. Lakin bu kimi ekstremal nümunələr çox yayğın deyil və əsasən maddi imkanı daha yüksək olan müştərilərə yönəlib. Adi milli rəqs və ya şənlik geyimləri isə, qeyd olunduğu kimi, orta hesabla bir neçə on manat civarında qalır. Bölgələrdə milli geyim kirayəsi xidmətləri daha məhduddur; əksər hallarda klublar və mədəniyyət evləri üçün bu geyimlər Bakıdan təmin edilir. Bununla belə, bəzi regional atelyelər də uşaqlar və böyüklər üçün milli geyimlərin tikilişi və kirayəsini həyata keçirir məsələn, Sumqayıtda bir elan hər ölçüyə uyğun milli karnaval geyimləri 10 manatdan başlayan qiymətlərlə təklif olunduğunu bildirir.

Mövsüm amili və tədbirə uyğun qiymət fərqləri

Kirayə geyim sektorunda mövsümi dəyişikliklər və tədbirə görə qiymət fərqləri mühüm rol oynayır. Azərbaycanda toy mövsümü ənənəvi olaraq yaz sonu və yay aylarına təsadüf edir. Xüsusilə maydan sentyabradək (fasilələrlə orucluq ayı istisna olmaqla) toyların sayında artım olur ki, bu da gəlinlik, bəy kostyumu və ziyafət geyimlərinə tələbatı pik həddə çatdırır. Belə dövrlərdə kirayə verənlər adətən qiymətləri sabit saxlayır və ya yüksək tələbat səbəbilə cüzi artış etdirirlər. Əksinə, qış ayları və xüsusən Ramazan (oruc) dönəmində toy-nişan mərasimləri xeyli azalır. Nəticədə, kirayə geyim salonları müştəri cəlb etmək üçün endirim kampaniyaları keçirir. Məsələn, bir satıcı orucluq ərəfəsində kirayə paltar bazarında 35 manatdan başlayan qiymətlər təklif etdiyini və toy azaldığı üçün ümumi endirimlər tətbiq olunduğunu bildirib. Bu praktika bazarda normal sayılır: yəni off-sezon dövrlərdə (yanvar-fevral kimi durğun aylarda da) gəlinlik və digər geyimlərin kirayəsində xüsusi aksiyalar və qiymət endirimləri müşahidə olunur.

Tədbirin növü və təntənəsi də qiymətə təsir edir. Məsələn, kiçik bir nişan məclisi üçün gəlinlik tipli sadə ağ libaslar kirayə götürülürsə, bunun qiyməti bəzən faktiki toy gəlinliyindən ucuz ola bilər. Həmçinin, fotosessiya üçün bir neçə saatlıq götürülən libaslar (məsələn, hamilə xanımların fotosessiyası üçün ziyafət paltarı və ya uşağın ad günü üçün tematik kostyum) daha qısa müddətə hesablandığı üçün günlük kirayədən daha sərfəli qiymətə razılaşdırıla bilir. Kirayə verənlər adətən geyimin müştərinin əlində qalma müddətinə görə də ödənişə düzəliş edir: standart kirayə 1 günlük hesablanır, 2-ci gün üçün əlavə müəyyən məbləğ tələb oluna bilər (bəzi yerlər 2 gün götürənə cüzi endirim də edirlər).

Nəhayət, geyimin yeni tikilmiş və ya çox istifadə olunmuş olması tədbirə görə seçimi dəyişir. Böyük bir toy üçün yeni model, möhtəşəm gəlinlik istəyən müştəri buna uyğun daha yüksək kirayə ödəyəcək. Əksinə, kiçik bir mərasim və ya gündəlik istifadə üçün (məsələn, bir dəfəlik rəsmi görüş) bəziləri ucuz kirayə kostyumlarla kifayətlənir. Gündəlik ehtiyaclar üçün geyim kirayəsi Azərbaycanda hələ geniş yayılmayıb yəni insanlar adi iş günündə geyinmək üçün paltarı kirayə almırlar. Lakin teatral çıxışlar, reklam çəkilişləri kimi xüsusi hallar üçün gündəlik geyim tərzində olan paltarların da kirayəsi mövcuddur.

Yekun olaraq, Azərbaycanda kirayə geyim xidmətlərinin qiymət intervalı olduqca rəngarəngdir. Gəlinlik və bəy libaslarından tutmuş uşaqların karnaval kostyumlarınadək hər büdcəyə uyğun variant tapmaq olar. Qiymətlərə təsir edən əsas amillər geyimin növü, təzəliyi, təmtəraqlılığı, mövsüm və tədbirin özəlliyidir. Baki kimi böyük şəhərlərdə seçim və qiymət aralığı daha geniş, rəqabət yüksəkdir. Bölgələrdə isə xidmətlər məhdud olsa da tələbatın artdığı müşahidə olunur. Ümumilikdə, kirayə geyim bazarı həm istehlakçılar üçün qənaətcil qərardır, həm də modapərəstlərə hər tədbirdə yeni obraz yaratmaq imkanı verir.